Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг Россияның чоннарының культурлуг өнчүзүнүң чылы республика девискээринге болгаш Тывадан дашкаар культурлуг хемчеглер-биле байлак эрткенин демдеглээн. Тываның чогаадыкчы коллективтериниң регионнар аразында болгаш делегей чергелиг хемчеглерге киржилгези улуг чедиишкиннерлиг болганын чугаалаан.
Шынап-ла, эрткен чылда улусчу коллективтер Бүгү-россия чергелиг — 40, делегей чергелиг — 42, евразия чергелиг — 2, округ чергелиг — 7, 27 регионнар аразының фестивальдары болгаш мөөрейлеринге киришкеш, 122 диплом, 6 дээди шаңналды, 81 лауреат атты, 33 дипломну чаалап эккелген.
Оон аңгыда эрткен чылдың дургузунда республиканың культура уран чүүлүнүң шылгараңгай кижилериниң – Н. Рушева, композиторлар В.Тока, Р. Кенденбиль, режиссер А. Ооржактың юбилейлеринге тураскааткан удаа-дараа солун хемчеглер эрткилээн.
База ол ышкаш Чазак Даргазы республика девискээринде чаа клубтар туттунганын, уругларның уран чүүл школалары болгаш библиотекалар чаартынып турарын база демдеглээн.
Эрткен чыл дургузунда “Культура” национал төлевилел болгаш “Сорунза” губернатор төлевилели-биле Элегес-Аксы, Сесерлиг, Успенка, Эржей суурларга, Кызылдың солагай талакы дачалар районунга чаа клубтарны туткан. Саглы, Чыраа-Бажы, Кызыл кожууннуң Каа-Хем суурнуң клубтарынга капиталдыг септелгени чоруткан түңнелинде, культурлуг хемчеглерже чоннуң киржилгези 5 хуу улгаткан, культура албан черлериниң чонга эрттирип турар хемчеглериниң шынарынга чоннуң 88 хуузу таарзынып турар апарганы өөрүнчүг.
Ол ышкаш Сукпак, Тээли, Кызыл-Хая суурларда уругларның уран чүүл школаларын бүрүнү-биле чаартып кылган. Амгы үеге дүүштүр чаарткан уран чүүл школаларында өөренип турар уругларның саны 13 хуу өскени база улуг чедиишкин.
Чазак Даргазы бодунуң отчёдунга ном саңнарының чаартынып турарын база демдеглээни таварылга эвес. Чүге дээрге чыл дургузунда Хову-Аксы, Тээли, Ак-Туруг, Кызыл кожууннуң Каа-Хем суурда библиотекаларны өңгүр чараш боорда, номчукчуга бүгү-ле таарымчалыг байдалдарны тургузуп, чаартканының түңнелинде 2022 чылда номчукчуларның саны 12 муң кижи четкен. Ном саңынче кээп турарларның саны 60 муң чедир өскен.
Оон аңгыда республикада чаа үениң культура объектилерин тудуп эгелей берген. Оларның бирээзи – Кызылдың “Спутник” микрорайонунда Культурлуг хөгжүлде төвү туттунуп турар. 2022 чылда тудугнуң баштайгы чадазы доозулган.
Республикада амгы үеде культура болгаш уран чүүлдүң 392 албан чери ажылдап турар: ном саңы — 173, культура бажыңы — 142, уругларның уран чүүл школазы — 32, республиканың культура албан чери — 20. Ниитизи-биле 3817 кижи ажылдап турар. Оларның иштинде 33 хуузу азы 1258 кижи регионалдыг деңнелдиг албан черлеринде, 2559 кижи (67 хуузу) муниципалдыг чадада ажылдап турар.
#Тываныңчазааныңотчеду #Владиславховалыг #Националтөлевилелдер #Шынсолун #Тывакультура
