Шоран Хемер-оолович биле Аэлита Вячеславовна Санчайларның өг-бүлези ийи ажы-төлдүг, үш дугаар өпеяазын манап турарлар. Олар Таңды кожууннуң Кызыл-Арыг суурда чурттап чоруур. 2016 чылда албан езузу-биле бадыланчып, «Санчайларның өг-бүлези» деп бичии күрүнени тургусканнар. Шоранның ачазы Кызыл-Арыг школазының күш-ажыл башкызы чораан, черле ук-төөгүзүнден шеверлер чүве-дир. Аныяк өг-бүлениң эр ээзи Шоран база ачазы ышкаш чазаныр уран холдуг болган.
Бир катап 2020 чылда Таңды кожууннуң Кызыл-Арыг суурга кожуун төвүнден келген даргалар хурал эрттиргеш, «Социал керээ» деп төлевилелди чонга таныштырган. Шоран биле Аэлита ону сонуургааш, төлевилелге киржир изиг күзелин илереткеш, ук программаже кире бергеннер.
Өгнүң херээжен ээзи Аэлита Вячеславовна Кызыл- Арыг суму чагырыкчызының оралакчызының хүлээлгезин күүседип чоруур. «Төлевилелге киржирде боттарывыстың паспорттарывыс, уругларывыстың төрүттүнген дугайында херечилелдери, бизнес-план, агар сан, өг-бүлениң күш-ажылчы орулгазын шынзыткан бижик дээш негелде езугаар документилерни шуптузун чыып алгаш, баштай суурга, оон кожуун төвүнге, оон ТР-ниң Күш-ажыл болгаш социал политика яамызынга планывысты камгалап, мөөрейге киришкен бис» деп ол тайылбырлады.
2020 чылда «Социал керээниң» ачызында күрүнеден 220 муң рубльди чазаныр цех ажыдар сорулга-биле деткимчеге алганнар. Хериминиң иштинде гаражын чазаныр цех кылдыр эде кылгаш, хоюглаар, үттээр, төгериктээр, чонар дөрт станок садып алганнар. Шоран ажылдап эгелей бергеш-ле, бодун боду ажылга хаара тудар (самозанятый) деп программада тургустунуп алган. Кирген орулгазының үндүрүүн күрүнеде төлеп чоруурлар.
Чазаныр материал эң-не нарын айтырыг
Шынары эки кылдыр кургаткан ыяшты чүгле Саян артындан садып ап болур. Тывада чымчак материал бар-даа болза, шынары ындыг кончуг эки болбас. Дилдиргеш, анаа-ла кайы-хамаанчок салгылап каарга, ыргайтыр кургай берген боор. Ынчангаш Шоран чедир кургаваан чымчак материалды садып алгаш, боду эптештир кургадып ап турар. Белеткеп каан материал өртээ база аажок аар. Эмин эрттир өртээ аар материал-биле эт-сеп кылырга бүдүрген бараанның өртээнге база салдарлыг дээрзин олар чугааладылар.
Ийи оран-саваны немей кылыр
Материал кургадырынга база тускай оран-сава турары күзенчиг. Чазаныр бүдүрүлге черинге чымчак материал кургадыр, чазаныр, будуур дээш үш аңгы оран-сава турар ужурлуг. Будуур оран-саваны аңгылаар чылдагааны болза, чазаныр черге ыяштың доозуну бар боор. Будуп каан эт-сеп доозунналгаш, даштыкы хевири үрели бээр. Ынчап кээрге, ам-даа ийи оран-саваны немей тудар деп Санчайларның өг-бүлези планнап турар.
Шынарлыг бараан садып алыкчылар муңзавас
Кижи бодаарга Кызыл- Арыг бичии суур-дур. Ында хөй садып алыкчылар чок болгу дег. Ынчалза-даа бо аныяк өг-бүлениң садып алыкчылары Тожу, Мөңгүн-Тайга дээш Тываның чедери берге ырак кожууннарындан безин кээп турар. Чагыгларны социал четки таварыштыр киирип болур арга бар. «Вайбер» деп социал четкиде «Ыяштан эт-херексел» деп бөлүктү Аэлита ажыдып алган болду. Черле ынчаш, шынарлыг бараан садып алыкчылар муңзавас дээрзин ук бүдүрүлге чери бадыткап турар. Эжиктерни, стол, сандайларны, оруннарны, үлгүүргени, аптараны, деспини, тос-каракты, ширээни дээш кандыг-даа эт-септи бөлүкте айыткан дугаарларже долгааш, чагыдып ап болур.
Чагыг кылыр дугаарлары:
8929-301- 9717; 8923 307 9717; 8 999 -124- 6065
Айдын Ондар.
Чуруктарны өг-бүлениң архивинден алган.
