Магаданчыг концерт

Чоокта чаа Улусчу чогаадылга бажыңынга “Ындыннал-ла, сырыннал-ла, Ыраажы хем” деп солун концертти магадап көрдүвүс. Тываның улустуң болгаш алдарлыг артистери база Хөндергейниң бот-тывынгыр аныяк артистери кайгамчык солун уран талантызын бараалгаткан.

Ыраажы хемниң ыдыктыг черлери Чингирлээн, Калбак-Хая аржааны, Үш-Тей, Донгуруун сарыг алаакты адап бараалгадырга, кижиниң караанга чуруттунуп келир. Ыраажы хемниң чону ындындан-на салым-чаяанныг кайгамчык чон. Делегейниң дириг эртинези, улуг чогаалчы Кенин-Лопсан Монгуш, бирги херээжен чогаалчы Барыкан Донгак (мээң кырган-авам), цирк артизи Оскал-оол Сат, сыгыртыр Манчакай Сат оларны концертке хүндүлеп адаарга, чоргаарланып олурдувус. Ылаңгыя башкарыкчының сөс-домаа уран-чечен, чамдыктарының шола аттарын ойзу-кыйзы чугаалаары чараш. Улуг улустуң адын чык кылдыр адавас дээрге-ле, ол чоннуң хүндүлээчелин көргүзүп турар. Ол аттар хүндүткелдиг болгаш уткалыг болур. Чижээлээрге, мээң кырган-авамны ойзу хүндүлеп Дарга-Кадай деп адаар чорааннар. Улуг думчуктуг кижини Хаай, шериг эргелиг чораан кижини Комендант дээн ышкаш. Оларның шын адын безин билбес боор, а олар шола аттарын атсына берген болур.

Концертке чалгынналгаш, уран сөстер бажымга шуужуп келди.

САКТЫП ЧОР МЕН

Чалыы шаамда ойнап өскен ынак чуртум
Ыраажы-Хем караамайда чуруттунду,
Талыгырда, өске черде чорзумза-даа,
Сагыжымга бо-ла кирип келгилээр-дир.

Чараш чечээн үзүп ойнап, чодураалап,
Кады өскен өөрлерим сактып чор мен.
Чалыы үе база катап эргип келир чүве болза,
Катап дужуп, ойнап-хөглеп, хөөрешсе.

Чурттап эрткен чылдарымның үелери
Кызыл-хүнней бергени ол деп бодап чор мен.
Чараш чуртум өңгүркаазын магадааным,
Сагыжымга ол-ла хевээр артып кагды.

Раиса МОНГУШ.
Кызыл хоорай

"Шын" №35 2023 чылдың май 17