Бо чылдың январь айда хан базыышкыным улгаткаш, Кызылда «Малчыннар эмнелгези» деп адаарывыс 2 дугаар республика эмнелгезинге эмнедип чыттым. Ынчан аныяк, тыва терапевт эмчи Ч.С. Сотпа улуг кижини мени хүндүлеп, чылыг-чымчак сөстери-биле хүлээп алганынга өөрүвес аргам чок болду. Ол канчаар аарып турарымны айтыргаш, хөй анализтер дужаар бижикчигештерни бергеш, эмчиге чыдар хүнүмнү айтып, чыттырган.
Терапевт эмчим Айдана Тангыт-оол 10 хонук иштинде мени эмнеп келди. Хамык-ла анализтеримни халас дужааттыргаш, ижин-баар, бүүрек, шөйүндү, чүрек, хан-дамыр, оорга, дискек дээш шуптузунга УЗИ-ни эрткен соонда, эмнээшкинни чорудуп эгелээн. Айдана Анатольевна хүннүң-не эртенги шакта эмненип чыдар улуска келгеш, хайгаарап, байдалын айтырып, кардиолог, невролог, эндокринолог дээш өске-даа эмчилерже кирип алырынче чорудуп турду. Ажылынга бердинген, чугаакыр, эвилең-ээлдек, эмнедип турар улуска хамаарылгазы кончуг эки, сагыш човаачал эмчи болду.
Хүндүскү эмчи сестразы С.Н. Натпит-оол эмчиниң бижээни езугаар эмнээшкинни чорудуп турар. Ооң ажылын билирин, аарыг кижилерге эки хамаарылгалыын магададым.
Хондур ажылдаар эмчи сестралары база-ла аарыг кижилерниң сеткилин сергедип, эмнеп, оларга улуг дузаны көргүзүп турдулар.
Улуг эмчи сестразы В.Э. Доңгак, А.С. Камаан-оол, А.Э. Ховалыг, Ч.Б. Саая олар аарыг улустуң хан базыышкынын хынап, ижер эмнерни берип, эртенги дужаар анализтерин, кандыг УЗИ эртерин болгаш кандыг эмчилерге баарын айтып берип турдулар.
Эмнелгениң повары У.К. Монгуштуң удуртулгазы-биле эмнедип чыдар улусту хүннүң-не амданныг чем-биле чемгерип турду. Эртенги чем соонда груша, яблоктар дээш янзы-бүрү чимис аймаа, дүъштеки чем соонда соктар, творог, быштак дээш хоолулуг чемнер-биле хандырып турду. Ол аарыг-аржык чонга 30 чыл иштинде буянын чедирип, ажылынга бердинип ажылдаан.
Чыдар улустуң өрээлдерин арыг-силиг тудуп турар санитарларны мактавас аргам чок. Олар орайга чедир та чеже катап өрээлдерни аштап-чуп кээрлер чүве, шылап-могавазын кижи кайгаар. Кижи көөрге, өрээлдер арыг-силиг, ол хирезинде аштап-ла турар. Олар дээрге М.А. Сарыг, А.А. Оюн олар-дыр. Аляна Александровна мээң чаңгыс чер чурттуум, Межегей суурдан болду. Эрткен чылын эмнедип чыдырымда эмчи сестразы мээң чаңгыс чер чурттуум, Кочетов чурттуг А.А. Оюн мени эмнеп турду. Чаңгыс суур чурттуг уругларым ышкаш уругларга таваржы бээрге, солун болгаш өөрүнчүг боор чорду.
Эмнелгеге чыткан улустуң кадыын эмнеп, УЗИ, рентген эрттирип, чүстер чиңнеп турар эмчилерниң ажылынга кызымаан, аарыг кижилерге эптиг-эвилең, чугаа-сооттуг хамаарылгазын магадап көрдүм.
Сергей ОЮН.
Авторнуң тырттырган чуруктары.
“Шын” №5 2025 чылдың февраль 13
