Кызылдың «Салгал» уруглар садынга «Хүреш уруглар садтарында» деп губернатор төлевилелин боттандырып, садик назылыг оолдарның аразынга тыва эр кижиниң сүлде-сүзүүн бедидер үш чараш оюннарының бирээзи, ээлчеглиг «Хүреш» маргылдаазы ай санында болуп эртип турар. Аныяк күш-культура башкызы Сай-суу Монгуш оолдар-биле ажылдап турар.
Чаш мөгелер тус-тузунда боттарының күжүн шенежип, келир үеде төрээн чуртунга төлептиг мөгелер болуп өзерин бүзүредип, маргылдаага идепкейлиг киржип, удаа-дараа боттарының шыдал-күжүн көргүзүп турарлар.
Оолдардан онзаланып, орлан-кашпагайын көргүзүп, ай санында шүглүп үнүп турар мөгелерниң бирээзи школаже өөренип киреринге белеткел бөлүүнүң кижизидикчизи Найдан Кертик-оол. Найдан уруглар садының "Чаш Арзылаң мөге" деп атка төлептиг болган.
Чаш мөгелеривиске ада-иезиниң, башкыларының деткимчези бурунгаар чүткүлүнге дыка улуг идигни берип турар. Өзүп олурар бичии мөгениң ада-иези Меңги, Аяна Кертик-оолдар апрель 15-те уруглар садынга оглунуң кежиин үлежип "Найданның найыры" деп бичии мөгелер аразынга хүрешти организастап эрттиргеннер. Ниитизи-биле 31 бичии мөге киришкен.
Изиг-изиг, ачыр-дачыр тутчуп келгениниң түңнелинде, эң-не шыырак оолдар күш-шыдалы, чараш аргалары-биле көстүп келгеннер.
Түңнелинде мөгелер шаңналдыг черлерни ап, өртектиг белектер-биле шаңнаткан.
Кол шаңнал — "Чаш Арзылаң мөге" деп кубокка Айыжы Монгуш төлептиг болган.
2-ги черни Түметей Бегзи, 3-күзүн Маадыр Сарыглар, 4-кү черни Найдан Саая алган.
"Тиилелгеже чүткүл" деп аттарга Самбажык Салчак, "Чараш девиг" — Сүлде Куулар тергиидээн.
Эллада ИРГИТ, «Салгал» уруглар садының кижизидикчи башкызы.
Чурукту уруглар садының архивинден алган.
«Шын» №18 2025 чылдың май 15
