Хүндүлүг хоочуннар! Хүндүлүг эштер! Улуг Тиилелгениң 80 чыл ою-биле сеткилимниң ханызындан байыр чедирип тур мен! Бо чылын чонувустуң сактыышкыннарынга кезээ мөңгеде артар улуг төөгүлүг тиилелгениң 80 чыл оюн демдеглеп турар бис. Бо хүн - эрес-дидим чоруктуң болгаш маадырлыг чоруктуң болгаш Төрээн чуртка ынакшылдың демдээ болуп чораан болгаш болуп арткан.
Дайын шөлдеринден ээп келбээн кижилерни база дайын соонда чуртту бузундулардан көдүрүп, катап тургузуп келген салгалды хүндүлээр бис. Оларның маадырлыг чоруу, Улуг Тиилелгени кандыг өртек-биле чедип алганының дугайында сактыышкыннарны салгалдан салгалче дамчыдып, ажы-төлүвүстүң, уйнуктарывыстың чүректеринге кадагалап арттырар бис.
Сибирь дайынның баштайгы хүннеринден эгелеп бүгү чурт-биле кады, дайынчы орукче кирген. Үш миллион хире сибирьжилер Кызыл Шеригже аъттанган. Олардан бир чартык муң ажыг кижи маадырлыг чоруу, эрес-дидими дээш Совет Эвилелиниң Маадыры деп аттарга төлептиг болган. Сибирьниң шериглери фронтунуң эң берге болгаш айыылдыг черлеринге коргуш чок чоруу-биле тоолчургу чугаалар апарып, дендиш дивес дидимин көргүскен.
Фронт чоогунда республикалардан болгаш регионнардан Сибирьже 240 ажыг бүдүрүлгелерни көжүрген. Инженерлер болгаш ажылчыннар шеригге чугула херектиг янзы-бүрү продукция – ок-чепсек, шериг идик-хептер бүдүрүлгезин ол дораан эгелээн. Эвакуация эмнелгелери тургустунган, аңаа эмчилер база эмчи сестралары балыгланганнарның амы-тынын камгалаар дээш дүн-хүн дивейн ажылдап турганнар. Сибирьжилер бүзээлеттирген Ленинградтан көжүрген чаштарны болгаш улуг улусту төрээннери дег уткуп, ийиги бажыңы апарган. Өскээртен көжүп келген музейлер, театрлар болгаш консерваториялар кижилерге идегелди берип, келир салгалдарга онзагай уран чүүлдүң онзагайын кадагалап арттырган.
Бистиң хоочуннарывыстың фронтуга көргүскен чүгле маадырлыг чоруу эвес, а тайбың амыдыралды эгидип бергени тургузукчу күш-ажылы, күчү-күжү, амыдыралче чүткүлү Ада-чуртунга арыг сеткилден ынакшылдың демдээ апарган. Дайын соонда чылдарда экономиктиг чедиишкиннер, улуг тудуглар, канчаар-даа аажок улуг эртем болгаш культурлуг бурунгаарлаашкыннар болган. Тиилекчи өгбелерге оларның салган быжыг үндезини дээш сеткиливис ханызындан өөрүп четтирдивис.
Көдүрлүп орар фашизмге удур Ада-чурттуң Улуг дайынының хоочуннарының уйнуктары, уйнуктарының ажы-төлү база катап мурнуку одуругда бөгүн эрес-дидим тулчуп турарлар. Бистиң шериглеривис өгбелериниң чагыы-биле салгалдарынга хостуг келир үени магадылап, Россияның эрге-шөлээзин туруштуг болгаш доктаамал камгалап турар. Чаа Тиилелгени, төрээн черлеринче дүрген чанып кээрин оларга сеткиливис ханызындан күзедивис!
Байырлал-биле эргим эштер! Улуг Тиилелге хүнү-биле!
Россия Федерациязының Президентизиниң Сибирь федералдыг округда бүрүн эргелиг төлээзиниң Тиилелге хүнү-биле байыр чедириишкини
9 мая 2025
7