ЧАСКЫ ХОВУ АЖЫЛДАРЫНГА БЕЛЕТКЕЛ
Тыва Республиканың Чазааның Даргазының оралакчызы Алик Монгуш бо хүннерде кожууннарже үнүп, ажыл-агыйларда часкы хову ажылдарынга белеткел-биле таныжып, оларны организастыг эрттирериниң айтырыгларын чугаалажыр хуралдарны эрттирип чоруп турар.
Барыын-Хемчик, Чөөн-Хемчик, Сүт-Хөл кожууннарга март 28-те чедип, бо кожууннарның хову-шөлдеринге часкы хову ажылдарынга белеткелдиң дугайында сайгарылга хуралдарны эрттирген.
Сайгарылгага бо кожууннарда көдээ ажыл-агый кооперативтериниң, хууда көдээ ажыл-агыйлыг араттарның болгаш кожууннарның чагыргаларының көдээ ажыл-агый эргелелдериниң специалистери киришкен.
Тывага тараа шөлдериниң хемчээлин кызырар, мал чеминге ажыглаар хөй чылдыг болгаш чаңгыс чылдыг сигеннер шөлдерин алгыдар шиитпирни республиканың удуртулгазы хүлээп алганынга чүүлдүгзүнүп турарын хуралдарның киржикчилери илереткеннер. Бир эвес тараа аймаан тарып өстүрүп шыдаар, оон орулганы үндүрүп ап турар ажыл-агыйлар бар болза, тараа шөлдерин эвээжедир азы улам алгыдарын-даа олар боттары шиитпирлээр ужурлуг деп бодалды илереткеннер база бар болган.
Барыын-Хемчик кожууннуң девискээринге, Хемчиктиң унунга совет үеде улуг хемчээлдиг суггарылга системаларын туткан, оон суггарып турган шөлдерге люцерна дээш өске-даа хөй чылдыг сигеннерни тараан. Суггады үзүлбээн шөлдерде 30–40 чыл соңгаар тарып каан люцерна ам-даа үнүп турар. Хемчик унунда Барлык, Шекпээр база өске-даа суггарылга системаларының ажыглалының дугайында чугаа элээн чидиг болган. Суггарылга системаларын септээриниң чугулазын хуралдың киржикчилери араттар чугаалап турганнар. Суггат системалары бар шөлдерге хол-биле суггат ажылдары чорударынга үр үе эртерин демдеглеп, чаашкынналдырып суггарар дериг-херекселдерни ажыглаарының, суггаттыг черлерде кагдынган шөлдер айтырыы база ол хуралдарга көдүрүлген.
“Россельхознадзор” болгаш «Россельхозцентр» федералдыг албан черлериниң Тывада органнарының ажылдакчылары тараа болгаш сигеннер үрезиннерин болбаазырадырынга, шынарлыг үрезиннерни садып алырынга дээш өске-даа ажылдарга хамаарыштыр боттарының сүмелерин бергеннер.
Республиканың Көдээ ажыл-агый яамызының “РоссельхозБанкының” Тывада салбырының төлээлери субсидия, чээли алырының чурумунга болгаш негелделеринге хамаарыштыр тайылбырны кылганнар.
Ш. МОҢГУШ.
Буян ООРЖАКТЫҢ тырттырган чуруктары.
“Шын” №24 2024 чылдың март 30
