Арыг агаарга агаарлап чоруур үеде бисти долгандыр турар айыылдыг чүүлдерден камгаланырын утпаза эки. Оларның бирээзинге саргы хамааржыр.
Олар кижиге саргы энцефалидин болгаш саргы боррелиозу деп аарыгларны чыпшырып болур.
Саргылар аргага, парктарга, сесерликтерге, хоорайның газоннарынга, оруктар кыдыгларында оът-сигенге чоруур. Агаарлап чорда, хевинге саргы чыпшына бээрге, билбейн бажыңынче эккеп болур. Дачаже болгаш арга-арыгже агаарлаарда акарицидтиг аэрозольдан чаштынып алырын утпаңар. Ону даштында канчаар ажыглаарын бижип кааны ёзугаар чаштырар.
Агаарлааш, чанып келгеш, бүгү хевиңерни, иштики хевиңер, мага-бодуңардан эгелээш шуптузун албан хынаңар.
Саргы ызырыптарының мурнунда чартык шактан элээн каш шак дургузунда кижиниң кежинге чымчак чер дилеп кылаштап чоруур. Ооң бир дугаар ызырар черлеринге моюн, колдуктар, дөңмектиң иштики талазы хамааржыр. Ынчангаш ол черлерни эки көөр.
Кажан саргы ызырыпкан таварылгада, ону адырары-биле Кызылда Щетинкин-Кравченко кудумчузунда 61 дугаар бажыңда 1 дугаар республика эмнелгезиниң травматология пунктузунга, кожууннарга – хирург эмчиниң хүлээп алыышкынынче, дыштаныр хүннерде азы кежээ дежурный эмчиге баар.
Улаштыр саргыны шинчилээри-биле Гигиена болгаш эпидемиология төвүнге пациент кижи боду чук азы шил савага өттүрүп каан хөвең-биле кады аксын эки хаап алгаш чедирер. Шинчилге ажылы аңгы тургускан өртектиг болур. Төптүң турар адрези: Кызыл хоорай, Калинин кудумчузу, 116 дугаар оран-сава. Ажыл хүннеринде болгаш дыштаныр хүннерде 09.00 шактан 15.00 шакка чедир ажылдаар.
Саргыны адырган соонда чурттап турар чериниң аайы-биле ажыл хүннеринде халдавырлыг аарыглар кабинединге, а дыштаныр хүннерде поликлиникаларның улуг болгаш бичии улус хүлээп алыр соңгаарладып болбас дуза кабинеттеринге баар.
Пациентиниң клиниктиг көргүзүглериниң аайы-биле халдавырлыг аарыглар эмнелгезинче азы кожууннарның төп эмнелгелериниң халдавырлыг аарыглар салбырларынче чыттырар.
Бистиң корр.
Чурукту интернеттен алган.
“Шын” №14 2025 чылдың апрель 17