Тыва Республиканың Культура яамызы-биле Россия Федерациязының Камгалал яамызының культура департаментизи кады Армейжи культура хүннеринде элээн каш культура-өөредиглиг хемчеглерни эрттирер дээнин Тываның Чазаа деткээн. Шериг культураны нептередиринче, чурттакчы чоннуң хамааты-патриотчу болгаш мөзү-бүдүш кижизидилгезинче, ада-чурттуң төөгүзүнге аныяктарның хүндүткелин хевирлээринче ук төлевилел угланган.
РСФСР-ниң болгаш Тыва АССР-ниң улустуң артизи, тыва театрның үндезилекчилериниң бирээзи Максим Мунзукка тураскааткан “Дерсу Узала” скульптурлуг композицияның байырлыг ажыдыышкыны-биле армейжи культура хүннери эгелээр.
Республиканың өөредилге черлеринге база культура одагларынга шериг-патриотчу угланыышкынныг культура-чырыдыышкын хемчеглери неделя дургузунда хөйү-биле болуп эртер.
Алдан-Маадыр аттыг Национал музейге «Армейжи культураның төөгүзүнде чугула үелер» делгелгени делгээр, РФ-тиң Чепсектиг күштериниң Төп музейиниң специалистери «Россияның төөгүзүн өөренирде шериг музейлерниң күчүзү» конференцияны эрттирер.
В. Көк-оол аттыг Национал хөгжүм-шии театрынга элээн каш улуг хемчеглер болур. Сентябрь 15-те “Ада-чурт кайыын эгелээрил” деп улуг концерт-биле Армейжи культура хүннери болур. В. Халилов аттыг Тываның күрүне филармониязының, Тываның национал оркестриниң, Т. Дулуш аттыг ТР-ниң Чазааның үрер хөгжүм оркестриниң, «Саян» хөгжүм болгаш танцы театрының артистери аңаа киржир. Россияның Армиязының Төп академиктиг театрындан 17 кижи составтыг аалчылар эксперименталдыг театр шөлүн организастап, гаджеттер экранының артында чаштына берген аныяктарның бөгүнгү амыдыралын көргүскен «Метод Гронхольма» деп шиини ойнаар.
Сентябрь 21-де гала-концерт-биле армейжи неделя төнер. Агаар-десант шериглериниң ыры болгаш сам ансамблиниң, Стратегтиг сорулгалыг ракета шериглериниң «Красная звезда» ансамблиниң, Чөөн чүк шериг округунуң ыры болгаш сам ансамблиниң артистери чогаадыкчы оюн-көргүзүүн бараалгадыр.
Сентябрь 15-те А.С. Пушкин аттыг Национал библиотеканың баазазынга, Кызыл Шериг биле Флоттуң төөгүзүнге тураскааткан «ПоZыVной – Победа!» деп номнар делгелгези ажыттынып, чогаалчыларның киржилгези-биле “Номчу, Тыва!” фестиваль Тывага бир дугаар болуп эртер. Тываның чурттакчылары революция болгаш Ада-чурттуң Улуг дайынының чылдарында чырыкче үнген ховар номнарны көөр аргалыг болур. Сентябрь 19-та республиканың чурттакчылары болгаш аалчылары тыва эки турачыларны фронтуже үдээниниң 80 чылынга тураскааткан “Тыва – фронтуга” деп ном-чуруктарлыг делгелге-биле таныжар.
Культура болгаш уран чүүлдүң шериг албан черлериниң дирижерлары, хормейстерлери база актерлары В. Халилов аттыг Тываның күрүне филармониязынга, Кызылдың уран чүүл колледжизинге база Кызылдың президентиниң кадет училищезинге мастер-класстарлыг ужуражылгаларны эрттирер.
Тус черниң чурукчулары база М.Б. Греков аттыг шериг чурукчулар студиязындан коллегалары Тываның найысылалының эң-не чараш чурумалдыг шөлдеринге планёрну организастаары – Армейжи культура хүннериниң онза кезээ. Ол хүннерде «төрүттүнген» эки ажылдарны Москвада ВДНХ-да “Россия” делегей чергелиг делгелге-форумга делгээр.
Аныяктар өргээзинге база «Найырал» кинотеатрынга, сентябрь 19–21-де, патриотчу болгаш шериг кино фестивалының чорудуу-биле кинолар көргүзүп, киноиндустрия төлээлери-биле ужуражылгалар болур.
Республиканың Культура яамызының албан ёзузунуң сайтызындан Армейжи культура хүннеринде болур хемчеглер дугайында тодаргай дыңнадыгларны көрүп болур.
“Армейжи культура хүннери”– шупту регионнар чурттакчыларының ортузунга российжи армияның төөгүзүнге болгаш культуразынга сонуургалды улгаттырарынче угланган Россияның улуг культура шериг төлевилелдериниң бирээзи болур. Ол 2013 чылда РФ-тиң Камгалал яамызының эгелекчи саналы-биле эгелээн. 2018 чылда төлевилел чорудуу-биле, Кызыл Шеригниң 100 чылдаанынга тураскаадып, Сергей Шойгунуң чогаадыкчы уран ажылдарының делгелгези болуп эрткенин сагындыраалы.
Тываның Чазааның парлалга албаны
«Шын» №68 2023 чылдың сентябрь 13