Шоодуг
Бир-ле катап Никоноров солун садып алыр дээш чорупкан чүве-дир. Солун садар үгек садыгга келирге, ол хааглыг болган. «Бааза чоруй бардым, удавас кээр мен» дээн сөстер бижээн саазын азып каан болган. Никоноров далашпаан, дораан келиринге бүзүрээш, манаар деп шиитпирлээн. Үгек чанында сандайга олуруп алган.
Он минута манаан — чок, чээрби четкен — сураг, бир шак олуруп келген — үгек эргелекчизи келбээн. «Чүү кончуг куурумчу боор — деп, Никоноров хыйланып эгелээн.— Ынчаар улус мегелеп болур чүве бе?» Чеди минута хире олургаш, ол тура халып келген. Мындыг ужур-дүрүм чок чүвени анаа эрттирип болбас. Ол баазаның кайда турарын билип алгаш, Никоноров олче чорупкан. Баштай бир маршрутче баар автобуска олурган, оон солуштур олурупкан. Чадаг база дыка ырак черге кылаштаан.
Баазага келгеш, солун тарадыр килдиске чедип келген. «Складта мен. Бараан хүлээп ап тур мен» деп сөстер бижээн чарлалды ооң эжиинден номчаан. Өске кижи болза, ону номчааш, чана-ла бээр турду ыйнаан, а Никоноров ындыг эвес кижи-ле болгай: сегирип алган ажылын эчизинге чедирер.
Ол складтың эжиинде халая берген турар улуг шоочаны Никоноров ырактан-на көрүп каан. Чоокшулап келгеш, база-ла чарлал номчаан. «Конторада мен, майык алырым ол» деп сөстерни чугай-биле шорбажылап каан. Никоноров хорадаанындан сиригейни берген. «Силерни шүве — деп, ол хыйланган. — Тып алгаш канчаар эвес мен, шигжей язы!» Контораже маңнапкан. А ында — чаңгыс-даа кижи чок. Чүгле таңныыл хүнде дөгеленип орган.
— Хамык ажылдакчыларыңар кай- дал? — деп, Никоноров оон айтырган.
— Лекция болуп турар — деп, эзевишаан, таңныыл харыылаан.
— Темазы чүл?
— Үне дугайында чүве эвеспе ол...
— Чүнүң үнезиниң дугайында?
— Ажыл шагының үнезиниң дугайында.
Ол лекцияны төндүр манаар арга чок апарганын Никоноров билип каан. Халас үе чидирбес дээш столоваяже чорупкан. А ында база-ла чарлал бар: «Ажылдавас. Суг чок». «Халап чүве-дир аа — деп, Никоноров чугааланган.— Ынчалза-даа дүжүп бербес мен, ыяап шынын тывар мен».
Ол хоорайга ижер суг бээр албан черинче чорупкан.
— Бо чүү болуп турар чүвел?— деп, ол хыйланган.— Бүгү чүве кайда-даа кургап, кадып калган деп бодаан кижи мен, а мында суг — бүдүн далай дег.
— Оожургап көрүңер — деп, суг бээр черниң ажыл-дакчылары ону оожургаткан.— Суг четчир-дир ийин, а электри энергиязы чедишпейн тур. Ол чокта сордурукчу шимчевес, чылдагааны ында.
Никоноров ол чылдагаанны көргеш, холу салдына берген. Ынчалза-даа дүжүп берип чаңчыкпаан. Ол такси көрүп кааш, ынаар сыр маң-биле ыдыпкан.
— Электри станциязынга чедирип көр, өңнүк — деп, ол ээрешкен. Таксист «Паркче» дээн бижиин көргүскеш, хоржок болган. Арай боорда дугуржуп алган.
Станцияга бир кижи Никоноровче үнүп келген.
— Кым мында кускуннап тур? — деп, ол сүрлүг айтырган.
— Мен кускунна- дым — деп, Никоноров харыылаан.— Кышкырар эргелиг мен.
— Чүү болу берди?
Херектиң ужурун Никоноров тайылбырлап берген.
— Мындыг чүве-дир ийин — деп, станция кижизи тайылбырлаан.— Бичии үрелиишкин болу берди ышкажыл. А дежурный механик, өштүг чүве-биле дөмей, эмчиже чорупту. Караанче бир-ле чүве кире берген.
Никоноров ам чүнү кылып шыдаарыл? Ол дүжүп берипкен. Бо саазыннар, чарлалдар-биле чүнү-даа кылып шыдавас сен.
Даңгыт ЧЫДЫМ очулдурган.