Удавас, сентябрь 9 – 11 хүннеринде, чугула дээн соңгулдалар эртерин билир бис: ол хүннерде Тываның чамдык муниципалдыг тургузугларының Төлээлекчилер хуралдарынче, Тываның Дээди Хуралының 2 округунче депутаттарны соңгуур. А соңгулдаларның хоойлу-дүрүм хажыдыышкыннары чокка эртип турарын хайгаараар тускай кижилер турар ужурлуг.
Шак ындыг хөй-ниити хайгааракчыларының харыысалгазын күүседир хамаатыларны өөредип, белеткээр хүлээлге республиканың Хөй-ниити палатазынга онаашкан. Бо хүннерде өөредилге Тываның гуманитарлыг болгаш социал-экономиктиг тускай шинчилелдер институдунуң конференция эрттирер залында эгелей берген. Шак ол өөредилгени эрткен кижилер соңгулдалар үезинде бүгү чүүлдерниң чөптүг, шын, хоойлу хажыдыышкыны чокка эртип турарын хайгаарап, ажылдаар.
Кел чыдар соңгулдалар уткуй Тываның Хөй-ниити палатазы республиканың хөй-ниити шимчээшкиннеринге болгаш политиктиг партияларынга соңгулдаларны төлептиг эрттиреринче кыйгырган.
“Шынныг болгаш хостуг соңгулдалар эрттирери – бистиң келир үевис. Ылаңгыя “Коллективчээн Барыын чүктүң” кызагдаашкыннарының үезинде соңгулдаларга идепкейлиг киржиривис чугула. Ынчангаш соңгулдалар үезинде кандидаттарны болгаш соңгулда участоктарының ажылын бактаан меге медээлер таратпазы, найыралдыг болуру күзенчиг” – деп, ук Кыйгырыгда медеглеп турар.
Соңгулдалар хүннеринде 8(39422)23236 дугаар телефонга “изиг шугум” ажылдап, тургустунуп келген айтырыгларны хүлээп алыр дээрзин Хөй-ниити палатазы дыңнаткан. Хайгаарал ажылын оон аңгыда Хөй-ниити хайгаарал төвүнге база организастаар.
ТР-ниң Хөй-ниити палатазының кежигүнү Мария Радченко:
– Интернет болгаш чурагайлыг технологияларны идепкейлиг ажыглаары – аныяктар-биле харылзаа тудар эптиг аргаларны тургузуп, соңгулда системазын билдингир кылдыр көргүзер болгаш соңгулда комиссияларының харылзааларын чаартыр арганы берип турар. Бир-ле дугаар эрткен чылын билдингир блогерлерни хайгааракчыларның ажылын күүседир харыысалгалыг ажылга хаара туткан бис. Ынчан соңгулда участоктарынга 30 ажыг блогерлер хайгааракчы кылдыр ажылдап, дорт дамчыдылгага соңгулданың канчаар чоруп турарын көргүзүп турган. Соңгулда системазын шагдагы дег билдинмес эвес дээрзин ол дуржулга бадыткаан. Соңгулданың шынныын бадыткаарынга лидерлерниң үзел-бодалын хаара тудары бөдүүн-даа болза, эң-не дээштиг арга болган. Ынчангаш бо чылгы соңгулдаларга билдингир блогерлерни хайгааракчы кылдыр хаара тудуп эгелээнивис бо. Олар эрткен чылгы дег, соңгулдаларның канчаар болуп эртип турарын хайгаарап, чурум үрээшкиннерин тодарадып, социал четкилерге ылаптыг медээлерни бээр дээрзи чугаажок.
/ А. ОНДАР.
