Делегейде бойдус халавынга удур кижи амытанның күчү-күжү күш четтинмес. От, Суг, Хат. Бо халаптарның аразында От халавы эң-не коргунчуу деп чугаалаары шын эвес. Шупту сүртенчиг. Чүгле хомуданчыг чүве, от халавының үнер чылдагаанының 80 хуузу кижилерниң боттарының буруузундан болуп турар. Ынчангаш өртке удур айыыл чок чорукту сагывааны дээш торгаалдарның хемчээлин каш катап өстүрген чылдагааны-даа ында.
Ол дугайында болгаш республика девискээринде өртке удур байдалга хамаарыштыр Россияның ОБЯ-ның Тывада кол эргелелинге болган парлалга конференциязынга дыңнаткан.
“Чыл эгезинден тура республика девискээринге 800 ажыг өрт болган. Аңаа когараан улус аразында 7 кижи амы-тынындан чарылган. Арга-эзим, хову-шөлдер, чуртталга оран-савага-даа болгулаан өрттерниң 80 хуузу кижилерниң буруузу-биле болуп турар. Ынчангаш хамаатыларның харыысалгазын бедидери-биле, торгаал хемчээлин улгаттырар дугайында хоойлуже өскерилгелер киирер айтырыг чидиглени берген. Июнь 8-тен тура Россия девискээринге өртке удур айыыл чок чорукту сагывааны дээш торгаалдың хемчээлин өстүрери-биле федералдыг хоойлуда өскерилгелер күш кирер. Хамаатыларны ооң мурнунда 2 муңдан 4 муң рубль чедир торгаап турган болза, ам 10 муң рубльдан 20 муң рубль чедир улгаттырган. Удуртукчуларны азы албан-дужаалдыг улусту 15 муңдан 30 муң рубльга чедир торгаап турган болза, ам 30 муңдан 60 муң рубльга чедир торгаал хемчээлин өстүрген. Юридиктиг албан черлерин 400 муңдан 800 муң рубльга чедир торгаары көрдүнген” – деп, РФ-тиң ОБЯ-ның ТР-де Кол эргелелиниң килдис начальниги П. Медведев чугаалаан.
Тывага апрель 25-тен июнь 5-ке чедир өртке удур онза байдал режимин чарлаан турган. Ол үениң дургузунда Өртке удур хайгаарал албанының ажылдакчылары хөй хажыдыышкыннарны илереткен, 100 ажыг административтиг протоколдарны тургускан. Ниити торгаалдың түңү 230 муң рубль ашкан.
2022 чылда арга-арыгга 46 өрт болган. Ону өжүреринче ТР-ниң арга-арыг ажыл-агыйының 200 ажыг специалистерин болгаш 125 техниканы хаара туткан.
“Июнь 6-ның байдалы-биле алырга, республика девискээринде чаңгыс өрт болуп турар. Ол Таңды кожууннуң девискээринде 16 гектар черде өөскээн өрттү өжүрери-биле 29 өрт өжүрүкчүлери ында ажылдап турар” – деп, ТР-ниң Арга-арыг болгаш бойдус яамызының килдис начальниги Меңги Ондар чугаалаан.
/ Бистиң корр.