Россия чемпиону - Аяндай Ондар. Август 14-16 хүннеринде Улан-Удэ хоорайга Россияның бирги чери дээш база делегейниң бирги черинге киржир эрге дээш 24 хар чедир мөгелер аразынга хостуг хүреш маргылдаазы болуп эрткен. Аңаа бистиң республикадан 20 мөге, Спортчу хүрештер федерациязының улуг тренери Алим Ооржактың удуртулгазы-биле тренерлер, шииткекчилер шупту 10 хире кижи чедиишкинниг киришкеннер.
Эң чиик 57 килдиг мөгелер аразынга бистиң мөгевис Аяндай Ондар эки арга-хоргалыг хүрежин көргүзүп, чартык түңнел хүрешке Россияның 2024 чылда чемпиону, якут мөге Лев Павловту 3:2 санга бүзүрелдии-биле тиилээш, түңнел хүрешче кирген. Бирги чер дээш түңнел хүрешке Дагестандан мөге Магомед Магомедовту 6:4 санга чииги-биле ойнааш, тренерлериниң (Оттук Сат, Меңги Мортуй-оол) база эштериниң хей-аъдын көдүрген. Түңнелинде делегейниң бирги чери дээш болур маргылдаага хүрежир эргени чаалап алганы улуг өөрүшкү болган. Дараазында 61 килге чедир мөгелер аразынга 3-кү шаңналдыг черге Күдер Монгуш (тренерлери Даваа Ондар, Оскал Кысыгбай) төлептиг болган. Ол ышкаш 97 килге Россияның 2024 чылда 2 дугаар шаңналдыг чер эдилекчизи, Россияның чыынды командазының кежигүнү Бады-Маадыр Самдан 3-кү шаңналдыг черни алганынга (тренерлери А. Чадамба, А. Хомушку, В. Түлүш) канчап өөрүвес боор!
Түңнелинде мөгелерниң тренерлеринге, Спортчу хүрештер чөвүлелинге, Спорт яамызынга база Чадаананың белеткел төвүнүң директорунга, өске-даа тренерлеринге, поварларынга, деткикчи хоочун мөге Владимир Монгушка база Үстүү хүрээниң лама башкызынга четтиргенин илеретпишаан, мөгелерге ам-даа эки белеткелди база бедик спортчу чедиишкиннерни тыва чоннуң мурнундан күзедивис!
Эштиринге тиилекчи – Айдаана Допуй-оол. Август 16-17 хүннеринде Красноярск крайның Шумиха деп хоорайынга хар-назы аайы-биле “Шураашкын – 2025” деп эштиринге фестивальга Сибирь девискээринден 250 спортчулар күжүн шенешкен. Оларның аразынга бистиң республикадан 10 спортчу киришкен. Аңаа 35-45 харлыг сугга эштир спортчулардан 1 км хемчээлге Айдаана Допуй-оол бүзүрелдии-биле 1-ги черге төлептиг болуп, алдын медальды чаалап алган. Ынчалдыр үр үе иштинде бодап чораан күзелин Айдаана Допуй-оол боттандырган. Ол-ла хемчээлге Чодураа Кысыгбай 6-гы чер, Азияна Ховалыг 10-гу чер, Алла Уржук– 15, Айлаана Куулар – 18, Шуру Шивит-оол 21 дугаар черлерни алганнар. Дараазында 35 хар чедир эштир улус аразынга Байсан Монгуш 8-ки черни, 46 хар чедир спортчулар аразынга Урана Мондурге 6-гы черни алганнар. Улаштыр 3,8 км хемчээлге Арина Моисеева 4-кү черге бүзүрелдии-биле келген. Тывада улуг-ла көскү эвес бол, чаа-ла сайзыралды ап эгелээн бо спорттуң хевиринге чедиишкинниг болган спортчуларга моон-даа соңгаар чедиишкиннерни күзээлиңер!
Аныяк дзюдо мөгелериниң чедиишкиннери.Август 10-13 хүннеринде Красноярск хоорайга 18 хар чедир оолдар, уруглар аразынга Иван Михеевке тураскааткан чаңчыл болган Бүгү-россия чергелиг дзюдо маргылдаазы болган. Аңаа бистиң республикадан дараазында уруглар эки хүрешти көргүзүп, шаңналдыг черлерже киргеннер: ийиги шаңналдыг черге Кызылда шеригниң төпчүткен “Тыва” спортчу клувунуң мөге кызы Ай-Чечээ Одекей төлептиг болган. 3-кү черлерге Кызылда Олимп аттыг Олимпийжи курлавырлар спорт школазындан Айдюжана Монгуш база Чадаанадан мөге Меңги Доңгак төлептиг болганнар (“Тыва” шеригниң төпчүткен спортчу клуву).
Алексей ЧАМБАЛ-ООЛ, спорттуң хоочуну.
“Шын” №32 2025 чылдың август 21
