РФ-тиң тудуг болгаш чуртталга-коммунал ажыл-агый сайыдының оралакчызы Алексей Ересько ведомствонуң албан езунуң сайтызында бижээни болза, республиканың Бии-Хем кожуунунуң Туран хоорайда “Көжүп келген орус чон парыгы” объектиде биче хоорайларга болгаш төөгүлүг суурларга таарымчалыг хоорай хүрээлеңин тургузар эки төлевилелдерниң бүгү-российжи конкурузунга алган грантызы-биле чаагайжыдылга ажылдары доозулган.
Июнь 1-де кожуун төвүнде чаа дыштанылга төвүн байырлыг байдалда ажыдар. Туранның база Бии-Хем кожууннуң чурттакчылары – улуг, бичии кижилер амгы үеге дүүштүр кылган шөлге ажыктыг дыштаныр арганы алган. «Ооң мурнунда аңаа дыштаныр чүү-даа чок, анаа-ла ындыг шөл турган» – деп, А. Ересько немээн.
Төлевилел боттанылгазы-биле парк девискээринде мобильдиг сценаны, роллердром шөлчүгежин, уруглар машиназы хөлезилээр черни аңгылап, паркче кирер эжиктерин чаарткан. Парк девискээринде бок октаар саваларны, узун сандайларны салып, чечек тарыыр черлерни база газоннарны чаагайжыткан. Тываның төөгүзүнде улуг исти арттырган кижи – Иннокентий Георгиевич Сафьяновка тураскаалды парктың мурнуу-чөөн чүгүнде тургускан. Чаагайжыдылганың аяннажылга аргаларын ажыглап, хоорайның төөгүзүн көргүскени солун.
Тыва Республика аңгы-аңгы чылдарда биче хоорайларга болгаш төөгүлүг суурларга таарымчалыг хоорай хүрээлеңин тургузар эки төлевилелдерниң бүгү-российжи конкурузунга киржир сес чагыгны киирген – оларның ийизи грант акшазын алганын РФ-тиң Тудуг яамызы демдеглээн. Бөгүнде Улуг-Хем кожууннуң төвү Шагаан-Арыг хоорайда туттунуп турар Азия төвүнүң көшкүн чонунуң парыгы – ийиги тиилекчи төлевилел. Тудуг ажылдары графиктээн план езугаар 2023 чылдың IV кварталында доостур.
Чурттуң тудуг ведомствозу бажыңнар чоогун база хөй-ниити шөлдерин чаагайжыдар сорулгалыг “Чурттаар чер болгаш хоорай хүрээлеңи” национал төлевилелдиң “Таарымчалыг хоорай хүрээлеңин хевирлээри” федералдыг төлевилел боттанылгазында Тыва чылдың-на киржип турарын демдеглээн. 2022 чылда субъект программа күүселдези-биле 26 хөй-ниити девискээрлерин чаагайжыткан болза, 27 черде чаагайжыдылга ажылдары 2023 чылда эгелээнин ведомство айыткан.
Республиканың чону дараазында 2024 чылда төлевилел боттанылгазы-биле чаагайжыдар хөй-ниити девискээрлери дээш боттарының үнүн бо удаада база берген. Майның 31-ниң хүнү-биле алырга, Тываның 100 муң ажыг хамаатызы боттарының шилилгезин кылган.
"Шын" №40 2023 чылдың июнь 3