Долу эвес мобилизацияга таварышкан хамаатыларның кезиин Новосибирск хоорайда белеткеп турар. Ол хоорайда чурттап чоруур чаңгыс чер чурттугларывыс ону дыңнааш, оларга деткимче көргүзер аргаларын дилеп эгелээн. Ынчангаш Новосибирск хоорайда чурттап чоруур Алдын Аракчаа-биле харылзашкаш, чугаалаштывыс.
«Чаңгыс чер чурттугларым Тывадан маңаа ажылдаар азы өөренир дээш келирге, чурттаар оран-сава айтырыы-биле дузалажып, хууда риелтор кылдыр ажылдап чоруур мен.Чоокта чаа интернет четкизинде вайберге «Новыйда тывалар» деп бөлүк ажыткан мен. Ам ол бөлүктүң киржикчилери беш чүс ажа берген. Эскереримге, хүннүң-не дөрттеп, бештеп кижилер немежип турар. Ол бөлүкке чон кандыг-даа айтырыгларын шиитпирлеп ап турар. Эмчилеп келген тывалар дуза дилеп бижиирге, шыдаар шаавыс-биле дузалажырда эптиг болзун дээш, ол бөлүктү ажыткан. Бажың-балгат-даа, ажыл-агый-даа дугайында айтырыгларын чон ол бөлүкке бижиптер, а ында чурттап чоруур тывалар боттары шыдаар шаа-биле дузалажып турар. Хоорай билбес, чаа келген улус-даа турар. Долу эвес мобилизацияга таварышкан чаңгыс чер чурттугларывысты Новосибирск хоорайда келген деп билип кааш, ол бөлүүвүске бижижип, дуза кадар дугайында дугуржуп алган бис. Амыдыраарынга чугула херек чүүлдерни садып алгаш, каш тыва оолдарның чурттап турар черинге чеде бээривиске, чыскаал болуп турар дээш шуптузун үндүрбээн. Командири бичии оол Саян Саая-биле каш оол үнүп келгеш, бис-биле чугаалажып, аппарып берген аъш-чемивисти хүлээп алдылар. Бис-биле кады барып шыдаваан чаңгыс чер чурттугларывыс оолдарның чагаан чүүлдерин садып киирер дугайында аазаан» – деп ол чугаалааш, «Эвээш санныг тыва чон-дур бис, каяа-даа чорааш, бот-боттарывысты деткижип, дузалажып чоруулуңар!» – деп тыва чонунга кыйгыны салды.
Алдынның медеглээни-биле алырга, ук хоорайда чурттап чоруур тывалар ооң мурнунда Шагаа, Чаа чыл дээн ышкаш байырлалдарны кады эрттирбейн чораан. Чаа үнер чылда Шагаа байырлалын кады демдеглээр деп дугуржуп турарлар. Хары черге чурттап чорааш, төрээн чериниң чонун утпайн чорууру өөрүнчүг-дүр.
Айдың ОНДАР.
Чурукту Алдын АРАКЧААНЫҢ архивинден алган.