Каа-Хем кожууннуң чедери берге Эржей суурда 60 олуттуг уруглар садының тудуу дооступ турар. Ажылдарны «Каменщик» керээлиг организация боттандырып турар. Бо хүннерде кырлыг калбак чадыгны чаткан. Оран-саваже кирер черни шимченири хирелиг хамаатыларга, уруглар коляскалары эртеринге таарыштырган. Ындыг турбуже, бо суурга ажылчын үнүүшкүн-биле кээп чораан Тываның Баштыңы чадалап үнер черни эде кылыр сорулганы тудугжуларның мурнунга салган.
Мында ажылдарда 14 кижи хаара туттунган. Бо неделяда котельнаяны ажылдадып, ажыглалга киирер деп турар. Ооң-биле чергелештир өрээлдер аразында эжиктерни эптеп тургузар, ханаларны чугайлап, дозулаар, шалага линолеумну чадар. Керээлиг организацияның төлээлериниң чугаазы-биле алырга, эт-септи болгаш дериг-херекселдерни тускай чагыг езугаар Кызылда кылып турар. Оларны октябрь төнчүзүнде эккээр.
«Амыдыралдың шынары каяа-даа бир дөмей болур ужурлуг, республика төвүнге-даа азы чедери берге суурга-даа. Каа-Хемниң Эржей суурунда 60 олуттуг амгы үениң уруглар садының тудуун доозуп тур бис. Чаа чылдан эгелеп ынаар 36 чаш чоруп эгелээр. Оран-саваның бир кезээн эге школа кылдыр эде таарыштырып ап болур бе деп тус черниң чурттакчылары айтырып турдулар. Болбайн канчаар. Тудуг шөлдерин чөп ажыглаарының дугайында бодап чоруур эр хейлер-дир. Ындыг ажылчы турушту чүгле деткиир мен” – деп, үнүүшкүнүнүң түңнелдери-биле Тываның Баштыңы таныштырган. Ол ышкаш республиканың бирги удуртукчузу ТР-ниң одалга болгаш энергетика сайыдының хүлээлгелерин күүседип турар Владимир Фунтиковка уруглар садын электри четкилеринге үе-шаанда кожарын дааскан.
Дараазында объектиге – көдээ Культура бажыңынга хамаарыштыр даалгалар база ындыг чергелиг болган. Бо оран-саваны «Сорунза» губернатор төлевилели-биле тудуп турар. Дыштаныр хүннерде кожууннуң культура эргелели бодунуң удуртукчузу Анжелика Бүрбүнүң башталгазы-биле маңаа шеф ажылдарын чоруткан. Ажылдарның кол нуруузу доозулган, оран-саваны ноябрь эгезинде дужаар деп турар.
«Культура бажыңының тудуунга ээ-харыысалгалыг хамаарылганы эскерип билдим. Эргелелдиң найыралдыг, демниг ажылдакчыларындан Дерзиг-Аксы суурнуң клувунга дузалажырын диледим. Ооң даштыкы хевиринге дегбейн, маңаа үүрмек ажылдар чорудары негеттинип турар» - деп, В. Ховалыг медеглээн.
Эржей суурда «Сорунза» программазы-биле туттунган оран-сава удавас эжиктерин ажыдар. Сууржулар ук болуушкунну четтикпейн манап турарлар. “Клуб деп адаттынар тар, бичии бажыңга канчап сыңчып турган улус боор бис” деп, олар кайгап-харап турарлар.
Эржейжилерниң база бир чидиг айтырыы – энергия хандырылгазының үзүктели бээри. Ынчангаш олар чугула херек электри херекселдерин ээлчежип ажыглаар турган. Тываның Баштыңының даалгазы-биле электри дамчыдар агаар шугумнарын чаарткан, подстанцияны тургускан, чагыларны солаан, кудумчу чырыдылгазын кылган.
«Ажылдар 17,5 сая рубльге кылдынган. Ам көдээ школа бүгү-ле техниктиг дериг-херекселдерни хары угда ажыглап болур. Күш четпейн баар, өрттени бээр деп коргуп олурбас. Сууржулар-даа мага ханмайн турарлар, электрилиг хөнекти-даа, сүт тыртар машинаны-даа хары угда ажылдадып болур апарган, бис-даа кылган ажылывыстың түңнелин көргеш, өөрүп олурар-дыр бис. Бөгүн суурда 309 кижи чурттап турар. Ылаңгыя аныяк өг-бүлелер Тываның база бир каас-чараш бойдус-чурумалдыг ораны болур Эржей суурну чурттаарынга шилип ап турарлар” – деп, ук тудуг оран-саваларының хыналдазын түңнеп тура, Тываның Баштыңы чугаалаан.
А. ХЕРТЕК белеткээн.
