Бурят Республиканың Баштыңы Алексей Цыденов:
– Бодунуң төөгүзүн, езу-чаңчылдарын хүндүлеп, чүдүлгезин кадагалап чоруур чон – күштүг чон. Бистиң улуг Россиявыс хөй аңгы нация чоннуг, аңгы-аңгы чүдүлгелерлиг чурт. Россияның регион бүрүзү хөгжээн тудум, улуг чуртувус Россия улам күштелир.
Тубтен Шедруб Линг – Тываның шажын-чүдүлгезиниң хөгжүүр чери болур, ол ышкаш экономиказының өзүлдезиниң точказы болур.
Тываның күрүне университединиң ректору, философия эртемнериниң доктору Ольга Хомушку:
– Бөгүнгү хүрээ ажыдыышкыны төөгүлүг болуушкун-дур. Бо ажыттынып турар улуг хүрээвис, ылап-ла, эртем, өөредилге, чырыдыышкын чорудулгазының төвү болур. Ол бистиң республикага, Россияга, харын-даа бүдүн делегейге улуг байырлал-дыр.
2015–2017 чылдарда сарыг шажынчы регионнар аразынга көжүп чоруур конференция-фестиваль болуп турган. Ол конференция Улан-Удэ хоорайдан эгелээш, дараазында Кызылга, улаштыр өске-даа хоорайларга эртип турду. Бо чылын база ол конференция август айда Улан-Удэге болур деп билдим. Ынчап кээрге, келир чылын Тывага улаштыр болур-дур. Эртемденнер, шажынчылар, республиканың бүгү чону ол эгелээшкинни деткиир боор деп бодаар мен. Чүге дизе чүгле Тываның эвес, а бүгү Россияның чүдүкчүлериниң чыглыр чери кайгамчык улуг хүрээвис бар-дыр.
Кызыл хоорай чурттакчызы, чүдүкчү Мария Сарыглар:
– Бөгүн Тываның чонунга канчаар-даа аажок ыдыктыг, байырланчыг хүн-дүр. Каш чыл манаанывыс улуг хүрээ тудуу бо чылын доозулганы биске, чүдүкчү чонга, улуг белек болду. Бо хүнден эгелээш бөдүүн чүдүкчү чон номналдарга олурар улуг делгем хүрээлиг болганывыска аажок өөрүп тур бис. Чаңгыс чер чурттуувус Сергей Шойгунуң ачы-хавыяазы-биле бо хүрээ туттунган деп билир бис, ол ышкаш Тываның Чазаанга база буянныг деткикчилерге улуу-биле өөрүп четтирер-дир бис.
Красноярск хоорайның чурттакчызы, аян-чорукчу Максим Неверов:
– Эш-өөрүм-биле Тываның онзагай чараш черлерин, культуразын, шажын-чүдүлгезин сонуургап кээп көөр чаңчылдыг бис. Бо удаада мындыг улуг, чараш сарыг шажын хүрээзиниң байырлыг ажыдыышкыны болур деп билгеш, албан-биле келгенивис бо. Тыва чонну шажын-чүдүлгезинге, езу-чаңчылдарынга аажок хумагалыг деп билир мен. Ам мындыг улуг, чаа хүрээ ажыттынган болганда, чоннуң шажын-чүдүлгезинге хамаарылгазы дам-на күштелир боор. Мен ышкаш аян-чорукчулар көвүдээр, туризм сайзыраар, ол дээрге-ле республиканың экономиказының хөгжүлдезинге улуг салдар-дыр.
/ А. СОЯН.
Чуруктарны интернет четкизинден алган.
"Шын" №31 2023 чылдың апрель 29
