Күс дүжерге ооң-биле чергелештир одалга дугайында айтырыглар чонну дүвүредип эгелээн. Хөмүр-даш садып алырын чонга эптиг болдурары-биле, чиижең саарлыкчыларга өртек-үнени хемчээл чок өстүрерин болдурбазы-биле, одаар чүүлдер складтарын ажыдып эгелээнин билир болгай бис. Чүгле Кызыл хоорайга эвес, кожууннар төптеринге складтарны ажыдып, хөмүр-дашты ынаар мөөңнеп чыыр ажыл бо чылын уламчылап турар. Шак ындыг склад Кызыл кожууннуң төвү Каа-Хем суурда база бар.
Ыраккы Каа-Хемде хууда сайгарлыкчы Байыскылаң Байыр-оолдуң хөмүр складында ажыл-агыйын көрүп, кышка белеткелин сонуургадывыс. Чонга садар хөмүрнү КамАЗ-тар дүжүрүп турган үеде халдып чеде бердивис.
Байыскылаң 2022 чылдың январь эгезинде хөмүр-даш садып-саарар ажылды эгелей берген. Январь, февральда ийи ай дургузунда ажылдаан. Складтың турар девискээри сайгарлыкчының бодунуң хууда чери. Хөмүр-даш килдээр тускай деңзи дээн ышкаш херекселдери доозазы бар, чүмнеттинген.
Хөмүр-даш уургайы-биле дугуржулга-керээ чарып алгаш, акшаны шилчидипкениниң соонда, хөмүрнү сөөртүп ап, складка курлавырлай чыып эгелей бээр. Бир айның лимиди 1500 тонна.
«Хөмүр-дашты бо складтан чонга садар өртээ амдыызында эрткен чылгы дег хевээр – 1 тоннада 2438 рубль. Боттары машина-техникалыг улус складка халдып келгеш, чүдүргеш, деңзилеп алгаш, өртээн төлээш, чоруптар. Бажыңынга чедиртир күзелдиг хамаатылар складка кээп, чагыг кииргеш, өртээн төлеп каарга, складта ажылдап турар оолдар машинага чүдүргеш, бажыңынга чедирип бээр кылдыр ажылды организастаан бис. Ынчалза-даа бо таварылгада чарыгдалы улуг апаары билдингир. Ынчангаш боттары чүък сөөртүр машина-техникалыг чолаачыларны хөлезилеп алганы чүс катап дээре. Хөмүр сөөрткен чолаачы-биле садып алыкчылар ажылдың өртек-үнезин боттары аразында дугуржуп алырга, ажырбас болур чорду» – деп, Байыскылаң Байыр-оол чугаалады.
Ук складта тус черниң хөмүрүнден аңгыда, Балахтаның хөмүрүнүң ийи аңгы хевирин база сөөртүп эккеп турар. Ооң өртээ 1 тоннада – 4100 рубль. Балахтаның хөмүрүнүң Тываныындан ылгалы болза, хөмүрү хөө чок, дүрген кывар, ынчалза-даа чылыг бээри Каа-Хемниинге көөрде эки дээрзин сайгарлыкчы демдегледи. Хөмүр-даш-биле чонну хандырар ажыл республикада кидин-түлүк эгелээн.
Ыраккы Каа-Хем, Комарова 1в
Эртенгиниң 9 шактан кежээ 18 шакка чедир склад ажылдап турар.
13-14 шакта дүъштеки чем.
/ Айдың ОНДАР.
/ Мария СААЯНЫҢ тырттырган чуруу.
