Бо хүннерде Мөңгүн-Тайга кожууннуң Мугур-Аксы биле Бай-Тайга кожууннуң Кызыл-Даг суурларда амгы үении-биле септеп, чаарттынып дериттинген библиотекаларның ажыдыышкыны болуп эрткен.
Республика Баштыңы Владислав Ховалыг ажыл-агый аайы-биле Мөңгүн-Тайга кожуунга чорааш, ном саңының ажыдыышкынынга киришкен. «Культура» национал төлевилел шугуму-биле ажыттынган объектилер суур чонунуң чүгле культурлуг дыштаныр чери эвес, а аңгы-аңгы бөлүктерниң социал айтырыгларын шиитпирлээринге ужуражылга шөлү болу берген.
«Культура» национал төлевилелдиң «Культура хүрээлели» федералдыг төлевилел боттанылгазы-биле модельдиг муниципалдыг библиотекаларны тудар талазы-биле федералдыг мөөрейге тиилелгени чедип алгаш, ном саңнары чаарттынган.
— Мугур-Аксы суурнуң школачылары Ооржак Чанчы-Хөө аттыг чаарттынган библиотекага хостуг үезин амырап эрттирип турарлар. Специалистер уругларны номчулгаже хаара тудар дээш, чаа аргаларны ажыглап, мультимедийлиг система-биле ажылды күштелдирериниң курстарын эрткен. Назы-хар барымдаалавайн, кижи бүрүзү-биле ажылдаар шупту байдалдар ында тургустунган. Чаарттынган культура точказы ажыттынганы-биле мугур-аксыжыларга байырым чедирдим – деп, Владислав Ховалыг Мөңгүн-Тайга чораан соонда бижээн.
Мугур-Аксының библиотека фондузу 2200 ажыг экземплярга немей долдуртунган. Оран-саваның 50 хире хуузун кадык байдалы кызыгаарлыг кижилерге таарымчалыг кылдыр дерээн. Библиотекаже кирер черни алгыдып, кыдыындан туттунар туткуушту быжыглаан. Өрээлдер аразын тепкииш чок кылдыр кылган. Караа көрбестерге “чугааланып турар” номнар дыңнаар тифлофлешплеерлерни саткан.
Ном саңы суурнуң хөй-ниити ажылының идепкейлиг киржикчизи, чүгле культура-чырыдыышкынныг эвес, а социал угланыышкынныг ажыл-чорудулганы база чорудуп турар. Библиотекада мультимедийлиг болгаш информастыг технологияларны кииргенинден кожууннуң улуг-биче чонун хаара туткан номчулга төвү апарган.
Бай-Тайга кожууннуң Кызыл-Даг библиотеказын эде чаарткан соонда, чон-биле инновациялыг аргаларны ажыглап ажылдаар хөй талалыг ажыл-чорудулгалыг төп болу берген. Амгы үениң хөй талалыг ажыл-чорудулгалыг ном саңындан чогуур информацияны кончуг дүрген тып ап болур. Оон аңгыда, кадыкшылы кызыгаарлыг номчукчуларга бүгү-ле байдалдарны таарыштырган. Караа көрбестерниң үжүк-бижии-биле үндүрген номнар, тыва чогаалчыларның тыва дылда аудиономнары фондуда немешкен.
Номчукчуларга эптиг болур кылдыр аңгы-аңгы булуңнарга чарган: дыштаныр болгаш номчуттунар черлер, номнар шыгжамыры, болуушкуннуг, уруглар медээлериниң, хандырылга булуңнары база мультимедийлиг зона.
Библиотеканы чаарткан соонда, аңгы-аңгы төлевилелдерни ажылдадыры планда кирген. Аныяктарга «Библиотека база бис», «Төөгү сенден эгелээр» чурт-шинчилел төлевилели, элээдилерни номчулгаже хаара тудар, өөредилгениң шынарын бедидер, профугланыышкынныг төлевилелдер бар.
«Культура» национал төлевилелдиң «Культура хүрээлели» федералдыг төлевилел боттанылгазы-биле республикада ам чаа үениң 15 модельдиг библиотекалары ажылдап турар. Келир чылын модельдиг библиотекалар тударынче республикадан 11 чагыг кирген.
ТР-ниң Чазааның парлалга албаны.
Чиңгис СААЯНЫҢ тырттырган чуруктары.
«Шын» №77 2023 чылдың октябрь 11
3