Декабрь 11-де кожуунда назы четпээннерниң эрге-ажыын камгалаар комиссияның учедунда турар социал берге байдалдыг өг-бүлелерни (ажы-төлүн хайгааравас, арагалаар) кезип, хыналда үнүүшкүннү чоруткан. Шагаан-Арыг хоорайда 15 өг-бүлени кезээн түңнелинде, чаш болгаш назы четпээн ажы-төлдүг иелерниң сузу кончуг кудулаанын хыналда тодараткан. Ниитизи-биле 15 бажыңны кезээн түңнелинде угаанын албаарадыр ижип алган иелерден чаңгыс ол хүн социал бөлүктүң специалистери 14 чаштарны айыылды тургузуп болур өг-бүлезинден дестирип, албан черлеринге хоргадаар ужурга таварышкан. Бир хар безин четпээн чаш 7 өпеяаны эмнелгениң бичии уруглар чыдып эмнедир салбырынче, 3 хардан 16 хар чедир 7 назы четпээннерни Өг-бүлеге болгаш ие-чашка социал дуза чедирер төптүң хоргадал черинге чыттырган.
Хынап четкен бажыңнарның херээжен ээлери чаа-ла 20 хар ажып турар аныяк авалар база бар. Бажың-балгады хирлиг-чуттуг, чаш ажы-төлүнүң орта чиир чеми чок, арага, пиво шилдери чуглуп чыдар, албаарадыр ижип алган социал ажылдакчыларже шорлуп, миннир ужур-даа чок чаңнап турарын көөрге чаржынчыг!
Ай санында ол чаш ажы-төлдүң ажы-чемин, идик-хевин садып алзын дээш берип турар күрүнеден дузаламчы акшалар: бир дугаар божааны дээш, 3-7 харга чедир, 8-16 харга чедир дээш пособиелер үнген деп сураг дыңналыр, оон шак мындыг чазыыл чок авалар улуг арагалаашкынны эгелээр! Декабрь 11-де база ол пособиелер үнген соонда, хыналда үнүүшкүннүң түңнели шак мындыг болган.
Чырык черге чаяап алган чаш ажы-төлүнге өөрүшкүнү, аас-кежиктиг чашкы үени көргүспейн, арага, пиво хаптары, аштанчыг, түренчиг чуртталганы хензиг чажындан көргүзүп чоруур арагачы ада-иелер, аныяк авалар боданып көрүңер. Арага чүү чүвеге чедирип турарын республикада болуп турар айыыл-халаптар көргүзүп тур. Каш-ла хонук бурунгаар арагалаан ийи херээженниң бирээзи чаш 6 айлыг төлдү кандыг-даа кээргел чокка бижектеп өлүргеш, сумкалааш, даштыгаар октапкан деп коргунчуг медээни дыңнаарга безин коргунчуг ышкажыл.
Ажы-төлдериңерни, дириг ада-иелиг чорааш-ла, чажындан тура күрүне албан черлеринге: хоргадал черинге, интернатка хоначалап өзер салымныг кылдыр чыгаваңар. Бызаалыг инек безин одардан эрте-ле «Төлүм аштаан боор!» деп, эмии саамчый берген өдээнче маңнап кирип олурар боор чүве. Малдан дора болбаңар! Чырык черге чаяап алгаш, өрү баштыг чоргаар кыс, оол кылдыр өстүрер хүлээлгеңер утпаңар!
"Улуг-Хем" солундан
