Тываның Баштыңы Михаил Санниковтуң тараачын-фермер ажыл-агыйынга чораан, ында бир хүн бурунгаар боттарының далган тыртар бүдүрүлгезин ажылдадып эгелей берген, ол дээрге олар боттарында көдээ ажыл-агыйның бүдүрүлгезиниң долу бир эргилдезин ажылдадып эгелей бергени ол боор-дур. Шолбан Кара-оол бодунуң интернетте блогунга Михаил Санниковтуң ажыл-агыйынга даянып, ону деткээни шын болган-дыр деп демдеглээн, Санниковка часкы хову ажылдарынга база далган тыртар дериг-херекселдерни садып аарынга республика дыка улуг деткимчени күрүне мурнундан үндүрүп берген турган.
«Борта бистиң бир дугаар тыва далганывыс кылдынып эгелээн! – деп, Шолбан Кара-оол, далган тыртар бүдүрүлгеге кээп чорааш, бижээн. – Санников сөзүн берген – Санников сөзүн ээлээн. Чер ажыл-агыйындан келген бистиң аныяк генералывыс бодунуң сөзүн ээлээн – далган тыртар дээрбени ажыглалче киирипкен».
Бо чылын дээрбедээн тараазындан 20 тонна тырткан далган үнүп келген болган. «Бо ажылчыннар ынча деп тур, бир чылда бүдүрүлге чери 4 муң тонна далганны тыртып бээринге белен бис дидир – деп, Шолбан Кара-оол чугаалаан. – Тараа-ла турар болза, далганны кылыр бис».
Таңды кожуунда Михаил Санниковтуң тараачын-фермер ажыл-агыйын Тываның чаа көдээ ажыл-агыйының бүдүрүлгелеринге хамаарыштырып турар. Чоокта чаа эрткен үелерде Тываның көдээ ажыл-агыйында чаа мода чогаадырларга билдингир ажыл-агыйжыларны Каа-Хем кожуундан Виктор Пироговту азы кызыл-дустай берген Иван Чучевти санап турган болза, ам республикада быжыг бай-шыырак тараачын-фермер ажыл-агыйның бүдүрүлгелери тургустунуп келген, оларны Михаил Санников дээн ышкаш аныяк ажыл-агыйжы улустар удуртуп турар, Санников Таңдыны тараа аймаа-биле Тываның чемгерикчизи кылдыр катап диргизер деп ынчаар шиитпирлеп алган турар.
Каш чыл бурунгаар Михаил Санниковтуң тараачын-фермер ажыл-агыйы өг-бүлениң бичии фермазы турган, чүгле шупту 100 гектар шөлдүг турган. Ынчалза-даа бо чылдың тарылгазынга чедир ажыл-агый ажыглап чардырар черин 14,1 муң гектарга чедир улгаттырыпкан, ооң 3 муңун тараалар аймаанга аңгылап каан турган. Ажыл-агый тус чер каадырларынга даянып турган болгаш чурттакчы чонну ажыл-биле хандырар төптү таварыштыр аныяк оолдарны киириштирип, оларны ховуга ажылдаткаш, айда 30 муң акшаны ажылдап аар арганы оларга берип турганнар. Чымыштыг үеде бүдүрүлгениң шөлдеринге тос муң ажыг кижи ажылдап турган.
Чазын Михаил Санников ооң ажыл-агыйы далганны сезоннуң төнчүзүнге чедир тыва тараадан дээрбедеп үндүрүптер деп чүвени Шолбан Кара-оолга аазаан турган. Ажыл-агыйның далган дээрбедээр комплекизинге салыр дээш, садып аар деп турганы дериг-херекселдерниң өртээниң 90 хуузун республиканың күрүне деткимчезинден үндүрүп берген турган. Ноябрь айның сөөлгү декадазында дээрбени Таңды кожууннуң Дүрген суурда тудуп тургускан.
«Акшалар боттары хуузунда ажыл-херектерни чорудуп, оларны кылбайн турар – деп, Шолбан Кара-оол демдеглээн, ол кичээнгейин бо талаже угландырып, Михаил Санниковтуң ажыл-агыйы дыка хөй тараалыг, тараа үрезинниг, харын-даа кырлыг-кара өстүрер эксперименталдыг шөлү база бар тургаш, далган тыртар дээрбени ажытканы-биле, ол херек кырында тараа талазы-биле бүдүрүлгениң долу эргилдезин тудуштурупкан. – Кандыг кижиниң холунче акшалар кире берген-дир, бүгү чүвени ол шиитпирлээр».
Михаил Санников кызыл-таска доктаар деп бодавайн турар, ол шалыпкыны-биле кырлыг-караны база тарып өстүрер деп турар. Кылып бүдүрген далганының бирги партиязын ооң ажыл-агыйы 15 тонна хемчээлге Кызылдың хлеб комбинадынга рынокта өртектен ийи катап чиик өртек-биле дамчыдып берген. «Кым-бир кижи бо далгандан быжырган хлебти чип көрген боор – деп бодунуң блогунга Шолбан Кара-оол бижип каан. – Ол амданныг, чаагай болган дээрзинге бүзүреп тур мен, чүге дизе кызыл-тас биске аажок өзер турган, дүжүдүн кайгамчык бээр турган. Удавас бистиң бо далганывыстың бедик шынарлыын бадыткап турар документ белен боор, чүге дизе бис далганны сертификациялаарынче дилегни киирипкен бис».
Тыва Чазактың парлалга албаны.
