УЛУГ ХОВУНУҢ САЛГАКЧЫЛАРЫ

Тываның күрүне университединде сентябрь 21-ден тура түрк дылдарны компьютерже киирер ажылды чорударының дугайында IX-ку Делегей чергелиг «TurkLang 2021» деп конференция ажылын эгелээн.

Үш хонук дургузунда конференция онлайн хевирге ZOOM таварыштыр уламчылаар. Конференцияның ажылынга 100 ажыг эртемденнер киржир күзелин илереткен. Россияның регионнарындан: Тыва, Татарстан, Башкортостан, Чувашия, Саха-Якутия, Даг-Алтайы, Хакасия, Москва, Новосибирск, Томск, Омскиниң эртемденнери киржип турар. Ол ышкаш даштыкы күрүнелерден Германияның, Узбекистанның, Казахстанның, Турция­ның, Азербайджанның, Кыргыстанның университеттери база баш бурунгаар киржир кылдыр бижиткен.

Конференцияның программазынче секциялар аайы-биле пленарлыг хуралдар, "төгерик столдар", программалыг системаларның таныштырылгазы кирип турар. Эртем конфе­ренциязының ажылының кол угланыышкыны – түрк дылдарның национал терминнерин компьютер системазынче киирери, сөзүглелдерниң морфологтуг болгаш синтаксистиг сайгарылгазын кылырынга, очулга чорударынга эптиг бол­дурары. Ол ышкаш конференцияга «Computational Models in Turkic Language and Speech» аттыг семинарны база организастаары көрдүнген.

Бир дугаар конференция Казахстанның Астанага 2013 чылда болган. Ол чылдан эгелээш, «TurkLang» деп аттыг делегей чергелиг эртем конференциязы чылдың-на түрк дылдыг чурттарга эрткилээн: Стамбул (2014 ч.), Казань (2015 ч.), Бишкек (2016 ч.), Казань (2017 ч.), Ташкент­ (2018 ч.), Симферополь (2019 ч.), Уфа (2020 ч.). Бо чылын Тывада эртип турар.

Шак бо эртем конференциязы национал төрээн дылды камгалап арттырып алыры болгаш моон-даа ыңай сайзырадырының талазы-биле ажыл чорудуп турар чаңгыс үзел-бодалдыг эртемденнерни каттыштырып турар.

Конференцияның киржикчилери түрк дылдарга сөзүглелдерни ажылдап кылырынга эптиг компьютер программазы тургузарының болгаш түрк чоннарның культурлуг салгалын санныг чурагайже киирер талазы-биле удур-дедир дуржулгазын солчур чаагай чаңчылын ам-даа уламчылаар.

К. МОНГУШ белеткээн.

#TurkLang2021 #Конференция #ТКУ #Тыва #Тува #Шынсолун #Тывадыл #Тывамедээ #Tuva #Shyntuva