Россия Федерациязының тудуг болгаш чуртталга-коммунал ажыл-агый сайыды Ирек Файзуллин Тыва Республиканың баштыңы Владислав Ховалыг-биле ажыл-агыйжы ужаражылганы эрттирген. Ужуражылгада регионнуң тудуг болгаш инфраструктураны, тудуг комплекизин хөгжүдериниң база национал сорулгаларны чедип алыр хемчеглерни боттандырарының айтырыгларын сайгарып көргенин РФ-тиң Тудуг яамызы дыңнаткан.
2023 чылдың бирги кварталында Тыва Республикада 41,6 муң дөрбелчин метр чуртталга шөлүн ажыглалче киирип, эрткен чылдың көргүзүглерин ийи катап экижиткен. Эрткен чылга деңнээрге барык 300 хуу хөйге, шупту 32,3 муң дөрбелчин метр хөй квартиралыг бажыңнарны тудуп, ажыглалче киирген.
«Тыва Республикада чаа чуртталга кварталдарын хандырарынга тудуг ажылдарынче база коммунал болгаш инженер инфраструктуразын чаартырынче, дыштанылга парктарын болгаш зоналарын тударынче улуг кичээнгейни салган. Чижээ, инфраструктурлуг бюджет чээлизи-биле Кызыл хоорайда Спутник база Мөңгүн микрорайоннарда, Полигонная кудумчузунда даштыкы инженер четкилерин тудуп турар» - деп, Россияның Тудуг яамызының удуртукчузу Ирек Файзуллин демдеглээн.
Аварийлиг чуртталга бажыңнарындан хамаатыларны өскээр көжүрери ужуражылганың бир айтырыы болган. 2017 чылга чедир аварийлиг деп санаан 5 муң дөрбелчин метр чуртталга бажыңнарындан 290 хамаатыларны өскээр көжүрген. Регион амгы программаны доозуптарга, 2017 чылдың январь 1 соонда аварийлиг деп санаан бажыңнардан чурттакчыларны өскээр көжүреринче кирер.
Россияның Тудуг яамызы база Россияның Чырыдыышкын яамызы-биле Тыва Республиканың федералдыг адрестиг инвестиция программазы-биле кады ажылдаарының айтырыгларын, чаа школалар база өске-даа өөредилге черлерин тударын ажыл-агыйжы байдалда чугаалашкан.
«Чурттаар оран-сава» федералдыг төлевилелдиң «РФ-тиң хамаатыларын чедингир болгаш таарымчалыг чурттаар чер база коммунал ачы-дузалар-биле хандырары» федералдыг төлевилелдиң күрүне программазын боттандырарының дугайында база чугааны чоруткан.
Тываның Чазаа чаа девискээрлерге комплекстиг тудуглар төлевилелдерин, ооң иштинде Каа-Хем суурга «Преображенский», «Радиостанция» микрорайоннар төлевилелдерин ажылдап турар. 2030 чылга чедир 175,2 муң дөрбелчин метр ниити шөлдүг хөй квартиралыг бажыңнарны, инженерлиг хандырылга, социал инфраструктура объектилерин, кудумчулар, кижи кылаштаар черлер, ойнаар болгаш дыштаныр шөлдер, хөй-ниити девискээрлерин тудары төлевилелдерде кирген.
«Чуртталга тудуунуң адырында улуг инвестиция төлевилелдериниң боттандырылгазынче кирген бис, комплекстиг чуртталга тудуунуң айыттынган чаа районнарында базыышкын-биле боду төктүр канализацияның кол четкизин тудар айтырыг чидии-биле тургустунган. Кол четкини кожар чер тодараттынган. Амгы хоорай тудуунуң негелделери езугаар, бо үеде ол шугумнуң оруунда чыдар 23 объектини хандырыптар» - деп, Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг чугаалаан.
«Чурттаар чер болгаш хоорай хүрээлели» национал төлевилелдиң «Арыг суг» федералдыг төлевилелде коммунал инфраструктура объектилерин тудар айтырыгны база чугаалашкан. Амгы үеде Кызыл хоорайда Иркутский микрорайонда даштыкы инженер четкилериниң, ол ышкаш Ак-Довурак хоорайда база Хову-Аксы суурда суг хандырылга объектилериниң тудуг-эптээшкин ажылдары чоруп турар. Коммунал инфраструктураның чаа объектилери төпчүткен суг хандырылгазының системазындан шынарлыг сугга коштунган чурттакчыларның үлүүн көвүдедип, амыдыралының шынарын экижидер.
Тываның Чазааның парлалга албаны.