Тыва Республиканың Күш-ажыл болгаш социал политика яамызы дүүн, август 26-да, Кызыл хоорайның Арбат шөлүнге хостуг ажыл туруштарының ярмарказын организастап эрттирген. Республика иштинге ниитизи-биле 1000 ажыг хостуг ажыл туруштарын ярмарканың киржикчилеринге саналдаан.
Хостуг ажыл туруштар ярмарказынга “Тываэнерго”, “Лунсин” “Кызылдың ЧЭТ”, “Тывахарылзааинформ” дээн ышкаш улуг акционерлиг ниитилелдер, кадык камгалалының база өөредилге адырының албан черлери болгаш хууда сайгарлыкчылар киришкен. Ярмарканың киржикчилеринге белеткээн медээлер ёзугаар алырга, чүгле найысылал Кызыл хоорайда эвес, кожууннарда база хостуг ажыл туруштары бар. Өвүр кожуунда башкылар, эмчилер, культура ажылдакчыларының 30 хире ажыл туруштары хостуг.
Чижээлээрге, Чаа-Хөл кожууннуң төвү Чаа-Хөл суурда Ш.Ч. Сат аттыг школага информатика, англи дыл, психолог башкылар, кожууннуң эмнелгезинге терапевт, невролог, диш эмчизи дээш аңгы-аңгы эртем-билигниң сес эмчизи херек.
Ярмаркага келген кижилерниң хөй кезии аныяк оолдар, уруглар. Оларның-биле чугаалажырга, хостуг ажыл туруштарындан аңгыда, оларны ажыл төлевириниң хемчээли, бажың-балгат-биле хандырылга база сонуургадып турар.
Чогум черле ажыл төлевириниң хемчээли каш акшал ынчаш?
“Домострой” садыг ийи садыгжыны ажылче чалап турар, бир хүнде ажыл төлевири 1000 рубль. Хүннүң ажылдаар болза, 1 айда шалың 30 муң рубль деп болур. Садыгжылап ажылдап турган бир уруг херек кырында шалың оон эвээш боор деп меңээ тайылбырлады. Чүге дээрге садыгжы хүннүң ажылдап шыдавас, садыг ээзи ажыл төлевирин эвээшти төлээрин кызар. Ол уругнуң чугаазы-биле алырга, садыгжылап ажылдаарга, шалың эвээш болган уржуунда садыгжыларның үнер-кирер чоруу хөй.
“Кызылдың чылыг-энергия төвү” акционерлиг ниитилел одалга болгаш ыш-хүл дериг-херекселдерин септээр слесарьны, одалга дериг-херекселиниң хайгааракчы-машинизин, бус-биле ажылдаар турбинаның машинизин чалап турар. Кол негелделер: ажылдаар күзелдии, ортумак азы дээди эртем. Арга-дуржулга чок специалистерни ажылга хүлээп ап болур. Айда ажыл төлевири – 31 муң рубль. Ярмаркага келген ийи оолдуң бодалы-биле алырга, ол хире шалың арай-ла эвээш, ынчалза-даа резюмени дужаап кааш, чоруй бардылар.
“Тывахарылзааинформ” акционерлиг ниитилел электромонтерларны (шалыңы 27 муң рубль), инженерлерни (шалыңы 50 муң рубль), харылзаа операторларын (30 муң рубль) ажылче чалап турар. Хостуг ажыл туруштары хөй кезиинде кожууннарда. Ортумак болгаш дээди эртемниг кижилерниң арга-дуржулгазы чок-даа болза, ажылга хүлээп ап болур. Мында бир берге айтырыг – кожууннарже чалап турар специалистерниң чурттаар чери. “Тывахарылзааинформ” акционерлиг ниитилелдиң төлээзиниң дыңнатканы-биле алырга, чүгле Эрзин кожууннуң харылзаа белдири улуг эвес өрээлди тускайлап берип болур. Черле ынчаш чүгле харылзаада эвес, өөредилге, кадык камгалалы дээш өске-даа адырларда нарын айтырыг ажылдаар күзелдиг специалистерни чуртталга шөлү-биле хандырары дээрзи ажыл берикчилериниң ярмаркага келген төлээлери-биле чугаадан билдинди.
Хостуг ажыл туруштарын сонуургап келген, боттарының дугайында медээлерни (резюме) арттырып каан аныяктар эвээш эвес болган. Чижээлээрге, “Россети Сибирь Тываэнерго” акционерлиг ниитилел дээди болгаш ортумак специалистерни ажылче чалап турар. Бо ниитилелге ажылдаксаанын илередип, 24 аныяктар резюмелерин арттырып каан.
Ярмаркага келгеш, резюмелерин арттырып каан кижилер-биле организациялар улаштыр ажылдаар, ажылга хүлээп алырының негелделериниң дугайында туда тодаргай чугаалажыр. Бир эвес оларны ажылга хүлээп алыр дээр болза, күш-ажылчы дугуржулгаларны чарар.
/ Шаңгыр-оол Моңгуш.