Сибирь федералдыг округунда Россия Федерациязының Президентизиниң бүрүн эргелиг төлээзи Анатолий Серышев Новосибирск облазының Маслянино муниципалдыг округунга ажыл-агый аайы-биле чораан. Бүрүн эргелиг төлээ социал болгаш турисчи инфраструктура объектилерин кезип, мурнады хөгжүдер инвестиция төлевилелдерин боттандырганы-биле танышкаш, көдээ девискээрлерни хөгжүдер талазы-биле оларның эки арга-дуржулгазын мактаан.
Маслянино округу национал төлевилелдер болгаш күрүне программаларының күүселдезинде идепкейлиг киржип турар. Округтуң баштыңы Вячеслав Ярмановтуң дыңнатканы болза, девискээрниң социал, инженер, транспорт инфраструктуразын сайзырадырынче беш чыл дургузунда 5 миллиард ажыг рубльди угландырган. Ооң иштинде 1 миллиард ажыг рубльди «Көдээ девискээрлерниң комплекстиг хөгжүлдези» күрүне прогарамазы-биле хаара туткан. Өөредилге, культура, спорт адырларында социал объектилерни ол акша-хөреңгиге септеп база туткан.
Тодаргайлаарга, Анатолий Серышев Новосибирск облазында көдээ девискээринге биатлон болгаш хаак спортун тускай угланыышкынныг хөгжүдеринге тааржыр чаңгыс объект – дугуйлуг хаак оруктуг биатлон комплекизиниң ажылы-биле танышкан. Бүдүн чыл дургузунда спортчуларның белеткелин, улуг хемчээлдиг маргылдааларны эрттирер кылдыр спортчу комплексти дерээн. Бүрүн эргелиг төлээ күрүне программазының акша-хөреңгизи-биле Маслянинонуң 3 дугаарлыг ортумак ниити билиг школазында капиталдыг септелгени чорутканын, чаа улуг залды болгаш спорт залын көрүп, спортчу школалар аразында өөреникчилерниң волейболга эш-хуу оюнунга киришкен.
Медээлерден алырга, районда үндүрүг онаалдазының баазазы болгаш бюджеттиң бодунуң орулгалары өскен. Ону чедип алыр дээш, таарымчалыг инвестиция байдалын системалыг чорудуп турар. Анатолий Серышев «ЭкоНива» компаниялар бөлүүнүң президентизи Штефан Дюрр-биле холдингиниң салбыры «Сибирьниң сүт эртемнериниң академиязы» КХН-ниң чорудуп турары сүт болбаазырадыр комбинат тудуунуң мурнады боттандырар төлевилелиниң күүселдезин сайгарган. 500 ажылчын олуттарны ажыдар бүдүрүлге хүнде 1,1 муң тонна чалаң сүттү бүдүрер күчүлүг. Сүт болгаш ажыг сүт продукциязын бүдүреринден аңгыда, чылда 35,2 муң тонна чымчак болгаш кадыг быштактарны бүдүрери планнаттынган. Продукцияның чамдыызын экспортче үндүр садар. Төлевилел оон аңгыда, уруглар чеминиң кургаг холуксаазының кол бүдүмелинге российжи рыноктуң хереглелин долу хандырар объектини ажыглалче киириптерге, уруглар продукциязының 90 хуузун бүдүрер.
Сөөлгү чылдарда районнуң хөгжүлдезиниң кол адырларының бирээзи туризм апарган, 2024 чылда муниципалдыг округ девискээринге 41 муң ажыг туристер келген, турисчи агымы чыл дургузунда 65 хуу өскен. Бүрүн эргелиг төлээ «Туризм болгаш аалчылар хүлээп алыр индустрия» национал төлевилел күүселдези-биле Чупино суурда «Форест Кэмп» КХН курорт-аалчылар черин тудуп турарын көрген. 40 гектар шөлдүг девискээрде 51 модульдуг бажыңчыгаштарны, ресторанны, орус баняны, балыктаар болгаш эштир хөлдү кылырын планнаан. Амгы үеде 20 бажыңны туткан, оран-саваның иштики шеверлелин кылган, ресторан, баняны тудуп, девискээрни чаагайжыдып, төлевилелди 2025 чылда доозарын планнаан.
Оон аңгыда, бүрүн эргелиг төлээ Маслянинонуң ажылчыннар суурунда «На озере» эко-отельдиң тудуг участогунга база четкен. Ында 100 хире дыштаныкчылар хүлээп алыр таарымчалыг 40 бажыңчыгаштарны, ресторанны, спа-баняны, спорт шөлдерин тудуп турар. Бо чылын баштайгы туристер эко-отельге дыштанып эгелей бээр, объектиниң ийиги чадазын 2026 чылда ажыглалче киирер.
Анатолий Серышев «Цивилизация» деп уругларның сезоннуг кадыкшылга лагериниң ажылы-биле танышкан. Россияның Президентизиниң уруглар лагерьлериниң инфраструктуразын хөгжүдер дээн даалгазы-биле «Новосибирск облазында социал деткимче» регионалдыг күрүне программазын күүсеткен «Хомутина» эко-парктың девискээринде лагерьни туткан.
8 оруннуг 24 модульдуг бажыңчыгаштарны, 2 санитарлыг шөлдү, 2 душту, столоваяны туткан, спортчу дериг-херекселди саткан, чырык болгаш суг хандырылга системаларын тургускан, автомобиль оруун кылган. Лагерьни аныяктарның регионалдыг, округ форумнарын болгаш фестивальдарын эрттиреринге ажыглаар. Бүрүн эргелиг төлээниң бодалы-биле алырга, уруглар дыштанылгазы болгаш кадыкшылгазынга ындыг инфраструктура, уругларның бойдусче сонуургалын хайныктырып, кады ажылдажылганың болгаш найыралдың арга-дуржулгазын сайзырадырынга дузалап, аныяк салгалдың чогаадыкчы көрүжүн хевирлээринге улуг ужур-дузалыг.
Мамоново суурда Аныяктар болгаш спортчу объектилерниң бүгү-сезоннуг комплекизиниң шөлүнге, бүрүн эргелиг төлээ муниципалдыг округтуң удуртулгазы-биле девискээрни хөгжүдериниң мурнады хөгжүдер айтырыгларын сайгарган – Маслянинонуң ажылчыннар сууру 2030 чылга чедир Россияның делгем хөгжүлде стратегиязының шугуму-биле чурттакчылыг кол черлер программазының киржикчилер санынче кирген. Бо хүнде чурттакчылыг суурну болгаш ооң девискээрин хөгжүдер узун хуусаалыг планны ажылдап кылган, ында 90 хемчеглер кирген, оларны 2030 чылга чедир боттандырары социал, инженерлиг болгаш транспорт инфраструктуразының объектилерин идепкейлиг чаартыры-биле уламчылаар арганы бээрин демдеглээн.
А.Д. Крячков аттыг Новосибирскиниң күрүнениң архитектура, дизайн болгаш уран чүүл университединиң специалистери-биле кады ажылдап кылган чиңгине планны 2030 чылга чедир күүселдези, регионнуң турисчи арга-шинээн хөгжүдеринге дузалаар. Документиде чаа чурттаар черлерни, чижээ, Березовский суурнуң девискээринге «Скакуша» дыштанылга болгаш спортчу паркты тургузарын, «Хомутина» эко-парктың болгаш Юрманканың даг-хаак курордунуң девискээрлерин хөгжүдерин, Бердь биле Суенга хемнер дургаар кемпингилерни ажыдары, чаа маршруттарны, экологтуг оруктарны ажыдары дээш, оон-даа өске инвестиция төлевилелдерин боттандырар. Ынчалдыр, регионалдыг турисчи-рекреация зоназын шапкын хөгжүткеш, муниципалдыг округтуң девискээринче 85 муң чедир аян-чорукчуларны хаар тудары планнаттынган.
Анатолий Серышевтиң чугаазы-биле алырга, Россия Федерациязының Президентизи Владимир Путин көдээ девискээрлерни хөгжүдеринче болгаш суурларда хамаатыларның амыдырал-чуртталгазының шынарын бедидеринче доктаамал кичээнгейни угландырып турар. Чаа национал төлевилелдер болгаш күрүне программалары-биле ол сорулгаларны чедип алырынга чедимчелиг арга-хевирлерни ажылдап кылып турар. «Девискээрлерниң өзүлде черлерин тургузарынга бо аргаларны ажыглап, регионалдыг эрге-чагырга органнарының, тус чер бот-башкарылгазының, бизнес-ниитилелдиң болгаш тус черниң чурттакчыларының үре-түңнелдиг кады ажылын негеп турар» — деп, бүрүн эргелиг төлээ чугаалаан.
«Маслянино район – Новосибирск облазының районнарын хөгжүдеринге шимчедикчи күш болуп турар. Мында улуг инвестиция төлевилелдери боттанып турар, амгы үениң турисчи инфраструктура объектилери кыска хуусаада туттунуп турар» — деп, бүрүн эргелиг төлээ чугаалаан. Бүрүн эргелиг төлээ муниципалдыг округтуң удуртулгазының идепкейлиг чоруун демдеглеп, Сибирь федералдыг округтуң регионнарынга тарадып нептередиринге ажылдап кылдынган мурнакчы удуртуп-башкарылга практикаларын ажыглаарын сүмелээн.
