Регионалдыг үндүрүг албанының специалистери эң шынчы үндүрүг төлекчилери үндүрүглеринге өрелерлиг апаары чадавас деп, Тываның чурттакчыларынга сагындырган. Оон ыңай, оларның көвей кезии үндүрүг албан черлеринден торгаалдар болгаш хуулар дугайында дыңнадыгны албаан шаанда, төлевейн турар улус даңзызында киргенин билбейн баарлар. Шак ындыг эпчок чүүлдерден чайлаар дизе, үндүрүглер төлээриниң сөөлгү хүнү – декабрь 1-ге чедир Федералдыг үндүрүг албанының сайтызында бодунуң хуу арынынче кирип, шупту төлевирлерин төндүр төлээнин, кандыг-даа өрелер чогун катап хынаарын хамаатыларга сүмелеп турар.
Ноябрь 19-та Тываның Баштыңы Владислав Ховалыгның эрттиргени хуралда, чоннуң эт-хөреңги үндүрүглеринде өрелерин база катап чугаалашкан. Россияның Федералдыг үндүрүг албанының регионалдыг эргелелиниң дыңнатканы болза, республика Чазааның организастааны акцияның ачызында бо үеге чедир чыгдынмаан 2023 чылдың өрелери 35 сая рубльге кызырлып, 117 саяда келген. Ындыг болзажок ноябрьның 15-те чурттакчы чоннуң каттышкан өрези 229 сая рубль болуп арткан, ооң иштинде сөөлгү эрткен чылдарның өрези 112 сая рубль.
Үндүрүг ажылдакчыларының чугаазы-биле алырга, кижилер үндүрүглеринден өжегерээн ойталавайн турар. Чамдыктар төлевирлерни канчаар санаарын, төлээрин билбес. Эрткен чылдарда өрелиг улус бо чылдың өрезин төлептерге, эрги өрези ала-чайгаар үндүр бижиттине бээр. Амгы өрезин төлепкен дээш таваар олурда, программа ол кижини хууларда, торгаалдарда, судтарда өрелери дээш шынчы эвес төлекчилер санынче киириптер.
Ынчангаш чөптүг эвес чорукту чайладыр дизе, кижи бүрүзү Федералдыг үндүрүг албанының сайтызында бүрүткеткен хуу кабинединче киргеш, эт-хөреңги үндүрүглеринде өрелери барын хынаары күзенчиг. Албанның специалистери чылда ону ийи-үш катап хынаарын сүмелээн. Ынчалза-даа республиканың чурттакчылары чыл-чылдары-биле ол сервисти хынаваанының түңнелинде, үндүрүг албанының «кара даңзыда» турарын практика көргүскен.
Үндүрүглер төлээриниң сөөлгү хүнү – декабрь 1-ге чедир неделя ажыг үе арткан. Аңаа чедир байдалды эдип, өрелерни төлептеринге үе четчир. Республиканың Баштыңы эт-хөреңги үндүрүглери тус чер бюджеттеринге арттарын база чырык, чылыг, газ база суг хандырылгаларын организастаарынче база чурттакчы чоннуң хөмүр болгаш одаар ыяш хандырылгазынче чарыгдаарын демдеглээн. Ол-ла акшалар эвээш орулгалыг улуска чуртталга тудуунче, культура адырын деткииринче база хамаатыларның амыдырал-чуртталгазын таарымчалыг болдурар дээн чаңгыс сорулгалыг өске-даа төлевилелдерже киириштирер.
Бистиң корр.
Чурукту интернеттен хоолгалаан.
«Шын» №90 2024 чылдың ноябрь 23
