Сөөлгү үеде бүгү амыдырал интернет четкизинче «көже» берген деп болур. Билдинмес чүүл тургустунуп келирге-ле, «гуглдан» дуза дилээри чаңчыл апарган. Аъш-чем кылырда, бажың тударда, кеттинерде, аштаныр-чугдунарда-даа, интернет четкизинден сүме алыры амыдыралдың бир чарылбас кезээ апарган дээр болза, хөөредиг болбас. Ол хамаанчок дээди болгаш ортумак эртемни онлайн хевирге өөренип, доозуп алгаш, дипломну ап турары чажыт эвес.
Онлайн-өөредилгениң эптиг талалары хөй. Чижээлээрге, каяа-даа чорааш, бодунуң күзээни байдалга, чыда азы олура-даа өөренип болур. Интернет четкизин таварыштыр өөренири халдавырлыг аарыг ковид үезинде кончуг дүрген нептерээш, чонну бодунга чаңчыктырып четтигипкен. Бир талазында чамдык ада-иелер доозукчу ажы-төлүн күрүнениң чаңгыс аай шылгалдаларын (ЕГЭ азы ОГЭ) дужаарынга белеткээр дээш, немелде онлайн-өөредилге аргазын ажыглап турар.
Ажыктыг талалары база хөй.
Ынчалза-даа янзы-бүрү өөредилге курстары эрттирип турар блогерлерниң саны хүнден хүнче көвүдеп турарыры база илерээн. Педагог эртеми чок хамаатылар интернет четкизин таварыштыр «чигирзиг» чугаа-домаа-биле чонну элзедип, хөй түңнүг акша-төгерик ажылдап ап турары чажыт эвес. Сайгарлыкчы-блогерлер күрүнеге үндүрүүн эвээжедири-биле «өөредилге платформазы» кылдыр ажыл-агыйын бүрүткедип алгаш, орулгазын үндүрүг албан-черинден чажырып турары тодараттынган.
Чүү-даа чүвениң ажыктыг болгаш хоралыг талалары бар. Онлайн-өөредилгелерниң хөй-ле эки талары дег, багай талалары база бар. Ынчангаш Күрүне Думазынга ук айтырыгны көдүргеш, онлайн-өөредилгелерге хамаарыштыр хоойлуну ажылдап кылган. Чамдык хоорайларда шак ындыг бузурукчу, мегечилерниң хемчээн ап эгелээн.
Инфобизнес сан-чурагайда
2022 чылда Россияга онлайн-школаларның орулгазы 95 миллиард рубль четкен. 2023 чылдың эгезинде оларның орулгазы 46,7 млрд рубль, декабрь төнчүзүнде – 123 млрд рубль чеде берген.
Эң-не нептереңгей угланыышкыннар: чаа эртемге өөренири — 7,8 млрд рубль; кадыкшыл курстары дээш 4,1 млрд рубль; сайгарлыкчы чорук курстары дээш 4,6 млрд рубль; психология курстары дээш 3,7 млрд рубль); эзотекриа курстары дээш 3,4 млрд рубль; саң-хөө талазы-биле билиглер курстары дээш 1,9 млрд рубль; фитнес дээш 1,4 млрд рубль; кижилерниң аразында шын харылзаа дугайында өөредир курстар дээш 896 сая рубль орулгалыг болган.
Онлайн-өөредилге эрттирип турар хамаатыларның аразында эртем-билиглиг специалистер база бар. Онлайн-өөредилге садып ап турар хамаатыларның кичээнгейлиг болуру чугула. Күрүне Думазынга ук айтырыгны көдүрүп, интернет четкизинде хөй-ле онлайн-өөредилгелерниң шын-мегезин тодарадып, бок медээлерни чок кылырынга ук хоойлужудулга улуг салдарлыг болуру чугаажок.
Онлайн-өөредилгени канчаар шилиирил?
– Ук өөредилгени дооскан хамаатыларның үнелелин номчуңар, улустан айтырыңар. Ол компанияның рейтингизин хынаптыңар.
– Өөренир программаңарны ылап-ла силерниң хереглээниңер материал-дыр бе, ылавылап алыңар.
– Курсту эрттирер башкыларның квалификациязын база өөренип көрүңер.
– Өөренип турган үеде студентилерге кандыг демкимче барын айтырып, билип алыңар.
– Өске шак-ла ындыг компаниялар-биле өөредилге өртээн деңнеп көрүңер.
– Өөредиге доозулган соонда, сертификат азы диплом бээр-бербезин айтырыңар.
– Курс доозулган соонда, өөредилге сеткилиңерге кирбээн болза, эгезинде төлээн акшаңарны эгидер бе дээрзин ылавылап алыңар.
Айдың ОНДАР.
"Шын" №56 2024 чылдың июль 27
