2022–2023 өөредилге чылында школаны 83 доозукчу алдын медаль-биле дооскан. Ол ышкаш 7 өөреникчи күрүне шылгалдаларын 100 баллга дужаап алган. Тываның Чазак бажыңынга оларның чедиишкиннерин демдеглеп, чаңчыл болган шаңнал-мактал ёзулалынга киришкен. Регионнуң удуртукчузу Владислав Ховалыг шылгараңгай өөредилгелиг доозукчуларга байыр чедирген:
– Хүндүлүг доозукчулар, школаны тергиин түңнелдерлиг доозуп турарыңар дээш, байыр чедирип тур мен. Эр хей болгаш кызымак чорууңарны бадыткадыңар. Өөредилге дээрге улуг күш-ажыл, ынчангаш башкыларга болгаш ада-иелерге байыр чедирип тур мен! Силерниң деткимчеңер эвес болза, бо хүнде шак мындыг чедиишкиннеривис турбас ийик. Школаны 83 доозукчу тергиин өөредилгелиг доосканы дээрге бистиң республикада өөредилгениң шынарының экижип турарының бадыткалы-дыр. Шуптуңарга байыр чедирип тур мен!
Эрткен чылын 58 доозукчу школаны алдын медаль-биле доозуп, 4 кижи күрүне шылгалдаларынга 100 баллдыг болган болза, бо чылдың көргүзүглери ийи катап хөй болганы илерээн.
Чылдың-на орус дылдың шылгалдазынга уруглар эки түңнелдиг болуп турары өөрүнчүг, бо чылын 4 кижи орус дылдың шылгалдазынга 100 баллдыг болган. Ниитилел болгаш география эртемнеринге республикада күрүне шылгалдазының төөгүзүнде 100 баллдарга эки түңнелдерлиг өөреникчилер бир дугаар илерээн.
Школаны ажы-төлү алдын медальдар-биле доозуп турар өг-бүлелерниң саны база көвүдеп турар. Оларга Аяс база Ольга Ховалыгларның өг-бүлезин үлегер кылдыр демдеглеп болур. Аяс Ховалыг 1993 чылда Кызылдың 3 дугаар школазын алдын медаль-биле дооскан. Ол амгы үеде эрге-хоойлу органнарында ажылдап турар. Ооң өөнүң ээзи Ольга Ховалыг – терапевт эмчи. Аныяк өг-бүлениң ийи уруу Альбина биле Анастасия Ховалыглар Кызылдың 15 дугаар лицейин тергиин өөредилгелиг доосканнар. Альбина амгы үеде Мосвканың О.Е. Кутафин аттыг күрүне университединиң эрге-хоойлу салбырының студентизи. Анастасия авазы ышкаш эмчи болур күзелдиг.
Ада-ие уругларының эге школага өөредилгезинге дузалажып, эгезинден тура шын угланыышкынын айтып бээрге, уруглар чоорту боттары өөренип чоруй баар дээрзин ачазы демдеглээн. Анастасия школага башкылары-биле консультацияларындан аңгыда, интернет таварыштыр вебинарлардан база билиглерни шиңгээдип турганын ачазы чугаалаан.
Ырак-узак, кыдыг кызыгаарда Кызыл-Хая суурнуң Мөген-Бүрен школазының доозукчузу Ачыты Комбу школаны тергиин өөредилгелиг дооскан. Ооң ада-иези кайызы-даа башкылар. Авазы Ада Комбу ук школада орус дыл башкызы, ачазы Орлан Комбу школа директору. Өөредилгениң федералдыг күрүне стандарттары чурт иштинде чаңгыс аай болгаш, өөреникчи каяа-даа өөренирге дөмей, чедиишкинниг өөренири уругнуң бодундан хамааржыр дээрзин авазы чугаалаан:
– Москва азы Кызылдың лицейлеринге азы көдээ черниң-даа школазынга билиг бээри дөмей, чүгле кижиниң бодундан хамааржыр. Бистиң, ажылдаар дээш, чайывыс чок. Оглувус Ачыты өөрениринден аңгыда, бажың ажылын доозазын кылыр. Хостуг үезинде номчуттунарынга ынак. Үе-шагның аайы-биле амгы үениң номнарын, фантастика жанрларын номчуур.
Тергиин өөредилгелиг болуп, школаны алдын медаль-биле доозар дизе, телефондан адырлыр херек дээрзин Ачыты Комбу сүмелеп турар. Ол ышкаш хөй номчуттунар, сонуургак болуру чугула дээрзи билдингир. Ооң ынак чогаалчызы Даниель Дефо, а ынак ному – “Ведьмак”. Ол тергиин өөредилгелиг болурундан аңгыда, спорт-биле өңнүктежип, ГТО-нуң шылгалдаларын мөңгүн медальга дужаап алган. Ачыты келир үеде диш эмчизи болур күзелдиг.
Бо чылын Кызылда Президентиниң училищезин – 18, Кызылдың 15 дугаар лицейин – 11, Кызылдың 5 дугаар гимназиязын – 11, Кызылдың 1 дугаар школа- зын – 7, Кызылдың 5 дугаар школазын – 5, Улуг-Хем болгаш Кызыл кожууннар- дан – 3-3, Чөөн-Хемчик болгаш Тожудан – 2-2, Барыын-Хемчик, Чеди-Хөл, Сүт-Хөл, Мөңгүн-Тайга, Өвүр, Бии-Хем болгаш Тес-Хем кожууннардан – 1-1 доозукчулар школаларын алдын медальдар-биле дооскан.
Алиса ДОНГАК.
Авторнуң тырттырган чуруу.
