Ноябрь 15–17 хүннеринде Олимпийжи белеткел төвүнүң спорт залынга Республиканың спортчу белеткел төвү, Чаңгыс демниг Россия партиязының “Самбону деткиири”, “Самбо школада” деп төлевилелдерин боттандырары-биле, база ноябрь 16-да Бүгү-россияның самбо хүнүнге тураскаадып, назы-хар аайы-биле 4 аңгы бөлүкке, республиканың бирги чери дээш 2010–2011 чылдың оолдар-уругларынга, шыырак спортчуларга база самбонуң шеригжиткен хевиринге чемпионаттарны эрттирген.
Маргылдааларның кол сорулгазы Россияның Президентизи В.В. Путинниң деткимчези-биле регион бүрүзүнге самбо академиязын ажыдары база корум-чурумну күштелдирери, самбону бичии чаштар, школачылар, аныяктар база Чепсектиг Күштер ажылдакчыларының аразынга калбаа-биле сайзырадыры.
Тыва хүреш биле самбонуң туружу, аргалары төрелдешкек болганындан шериг чораан оолдар база студентилер дораан хүрежип өөренип алырлар. Самбога тыва мөгелерден бир дугаар спорт мастерин Тываның төлептиг оглу, улуг инженер, шудургу күрүне удуртукчузу, хөй-ниитижи Чимит-Доржу Байырович Ленинградка политехниктиг институтка өөренип турган чылдарында, 1956 чылда Лужники стадионунга болган Москва хоорайның чемпионадынга 55 килге 2 дугаар черни алгаш күүсеткен. Ийи дугаар спорт мастери Юрий Ак-Салович Монгуш Томск хоорайга шериглеп тургаш, 1968 чылда күүсеткен. Павел Шаптан Ыраккы Чөөн чүкке шериг кезээнге 1974 чылда спорт мастерин күүсеткеш, ССРЭ-ниң кызыгаар шериглериниң 3 дакпыр чемпиону болган.
Бо удаа Самбо хүнүнге тураскааткан республика чергелиг маргылдааның түңнелинде 53 килге чедир мөгелер аразынга Чөөн-Хемчиктен Тамба-Доржу Монгуш тиилээн. Эрзинден Күдерек Динчит 2-ги черге төлептиг болган. Таңдыдан Мөңгүн-оол Оюн база Өвүрден Кежик Монгуш 3-кү черни үлешкеннер.
58 килге “Авырга” спорт школазындан Кежик Ондар 1-ги черге төлептиг болган. Ийигизин 16 харлыг эң бичии киржикчи Мөңге Даңзы-Белек алган. Үшкү черни Өвүрден Начын Айыр-Санаа база “Олимп” олимпийжи курлавырлар спорт школазындан Чимит Ондар чаалап алганнар.
64 килге Тес-Хемден Кайрат Доктуут тиилээн. Ол-ла кожуундан Айдамир Доктуут 2-ги черге келген. Үшкүзүн “Авырга” спорт школазындан Рауль Бай-Кара, ол-ла школадан Сай-Булат Очур олар үлешкен.
71 килге Өвүрден Ай-Хаан Монгуш тиилээн. “Авырга” спорт школазындан Күдерек Суваң 2-ги черге төлептиг болган. Сүт-Хөлден Саян Монгуш база “Авыргадан” Айдаш Морта 3-кү черни үлешкеннер.
79 килге Барыын-Хемчиктен Сайын Ооржак тергиидээн. Ийигизин Сүт-Хөлден Херел Даш-Шиви алган. Үшкү черни “Олимп” школазындан Дондуп Монгуш база Эрзинден Баазаң-Доржу Сандак үлешкен.
88 килге Чаа-Хөлден Авырга спорт школазының кижизиттирикчизи Артыш Монгуш тиилээн. Тес-Хемден Белек-Байыр Делег 2-ги черге төлептиг болган. Үшкүзүн Кызылдан Уран-Херел Монгуш база Өвүрден Чаян Лопсан үлешкеннер.
98 килге чедир “Авырга” школазындан Начын Хомушку тергиидээн. Эрзинден олимпийжи курлавырлар училищезиниң сургуулу Сүгдер Намчаа ийиги черни чаалап алган. Мөңгүн-Тайгадан “Авырга” школазының кижизиттирикчизи Эртине Хомушку база “Авыргадан” Хүлер Сат үлешкен.
98 килден өрү Сүт-Хөлден “Авырга” школазының төлээзи Начын-Мерген Ооржак тергиидээн. Кызылдан Каң-Демир О-Делик 2-ги черге төлептиг болган. Таңдыдан Норбу-Самбуу Оюн база Чөөн-Хемчиктен Андрей Ондар 3-кү черни алганнар.
Шаңналдыг черлер кирген самбистер кубок, медаль, дипломнарны алганнар. Маргылдааның тиилекчилери база 2–3 дугаар чер кирген мөгелер Сибирь чемпионадынга база Россия чергелиг маргылдааларга киржир эргелерни чаалап алганнар.
А. ЧАМБАЛ-ООЛ.
"Шын" №91 2024 чылдың ноябрь 27
