СЫГЫТЧЫГА
Хөөмейжи Кара-Сал Ак-оолга
Сыгыдыңны радиодан дыңнап ор мен,
Сырынналган ындынныг-ла аялга-дыр.
Сыннар ужу Чыргакыны сактырымга,
Сыдым дурту, мыя бо-ла чыткан ышкаш.
Эргим акым, хөөмейиң сала кааптың.
Элдиг-Хемниң ужарының шимээн-даажы,
Эзим-арга ыраажызы уран куштар
Эжиим орта аян тудуп келгензиг-дир.
Узун, хоюг каргырааңга таалап ор мен.
Улуг-Хову калбак делгем көстүп чыдыр,
Хөрзүн чарган тракторлар шуужупкан.
Хомус үнү хостуг шөлээн ужугуп тур.
Ийи хылдыг игилиңниң хөөнүн кииргеш,
Ишчи чонну сорук киирип, ырлап чор сен.
Чыргакыга ынчап чоруй аалдап четкеш,
Сыгытчы сээң холуң тудуп, мөгеер мен.
ЫНАКШЫЛ
Кежээ туман дөжелгеш,
Хемниң кырын шуглапты.
Кедээр шыкка бөлдүнгеш,
Кезек кыстар ырлашты.
Аа сүт дег туманга
Айның чырыы улашты.
Ыр дег хөглүг бойдуска
Ынакшылым каттышты.
Каттыраңнаан чараштар,
Кайда силер, уруглар?
Чайның дүнү аткыже,
Чаныңарга чорууйн бе?
Араңарда чаңгыс-ла
Анай-кара эжим бар.
Аткан даңның шолбанын
Аңаа сөңнеп уткуп аайн.
КУДУУШКУН
Кызыл-Тайгам кылчаң бажын
Кылын булут шуглай берди.
Диңмирээшкин шала ырак
Дидим эвес көскени-дир.
Чаъс-чайык келди-ле дээш,
Чаткан ааржы өгже киирип,
Анай, хураган аалче дозуп,
Авам күжүр дүвүреп тур.
Удатпаанда диңмирээшкин
Улай-улай чыжырт диди.
Кызаңнааштар, кымчы баа дег,
Кызыл-Тайгаа ораажып тур.
Кызаш-ла дээр! Күжүр авам
Кыпкан одун улам көзеп,
Кудай-дээрже сүдүн чажып,
Курайлап каап, шайлап олур.
Хууң-биле саарыпканзыг
Кудуушкун чаъс дүрген эрти.
Чеди чүзүн челээш тыртып,
Дээрде хүнүм чайнай берди.
ЧЕЧЕКТЕРДЕН КӨРҮП ЧОР МЕН
Чылдар эртип, чулчургайым көгергиже
Шыктыг, көктүг чайлагларым утпас-тыр мен.
Чүреккейим ханызында имистелген
Чаңгыс сылдыс сагыжымны чылдып чоруур.
Ада-өгбем ыдык чурту Сайлыг-Хемде
Айның чаазы, чайгы эртен чедип келдим.
Аныяамдан аас-кежиим чүглеп чораан
Анай-карам баскан изин дилеп чор мен.
Күзээн эжиң маңаа келбээн диген ышкаш,
Хүрең-кызыл хүрегелдей чайганы-дыр.
Күжүрүмнүң уттундурбас хүлүмзүрүүн
Хүннүң төлү – чечектен-не көрүп тур мен.
Шаңгыр-оол КУУЛАР, Тываның чогаалчылар эвилелиниң кежигүнү
«Шын» №33 2024 чылдың май 4