Сыдым – хүн бүрүде ажыглаар эт.

ТР-ниң Дээди Хуралының Даргазы Каң-оол Даваа Кызыл кожууннуң Баян-Кол сумузунга болуп эрткен «Сыдым байырлалынга» киришкен. Ол «Сыдым байырлалының» эрге-байдалын бедидип, республика деңнелинче көдүргенин онзалап демдеглеп, аъттың дериг-херекселинге тураскааткан хемчегниң киржикчилеринге, эрттирикчилеринге чедиишкиннерни күзээн.

– Мооң мурнунда чараш, өөредиглиг мөөрей Шамбалыг, Кур-Чер болгаш Кара-Хаак сумуларынга болуп эрткен. Бо чылын аъттың дериг-херекселинге тураскааткан байырлал Баян-Кол сумузунга болуп эртти.

Чылгы малга хандыкшылды, ооң каас-шиник, утка-шынарлыг дериг-херекселдеринге сонуургалды чонга чүгле чылгычылар, культура болгаш спорт ажылдакчылары эвес, а эр кижи бүрүзү – адалар база оолдарынга оттурар ужурлуг. Ынчангаш бо мөөрей бистиң салгалдарывысты төрээн чериниң патриоттары, ёзу-чаңчылдарының эдилекчилери кылдыр кижизидеринге дузалап турар.

Аъттың дериглериниң кылыкчыларының саны моон-даа соңгаар улам көвүдээр дээрзинге идегеливис улуг – деп, Каң-оол Даваа дыңнаткан.

Бурунгу шагдан бээр тыва кижиниң амыдыралынга аъттың ужур-дузазы улуг чораан. «Сыдым байырлалы» чоннуң сонуургалын хаара туткан. Чылдан чылче киржикчилерниң саны көвүдеп турар.

Сыдым – хүн бүрүде ажыглаар эт. Бичии оол үш хар чедерге, анай, хураган ай дээр бичии сыдымны адазы кылып бээр. Ол аар эвес, бөдүүн сыдым болур. Кажан 5-6 харлыг апаарга, оон шала улуг, «бызаа сыдымы» кылгаш, ону дамчыдар. Ол үеде оглунга сыдымнарның ылгалын, ужурун тайылбырлап, көргүзер.

Бе сагган авазынга дузалажырынга элээди оглунга чугула эт – «кулун сыдымын» кылыр. Ынчан ону адазы биле оглу иелээн кылырлар. А кажан 18 харлыг, боду аңгы чылгылыг апаргаш, аът шалбадаар аргамчыны, бодунга кымчыны-даа ол кылып алыр, ужур ындыг.