Тывада социал бүдүрүлгелер реестрин тургузуп турар

Тыва Республиканың Экономиктиг хөгжүлде болгаш үлетпүр яамызы биче болгаш ортумак сайгарлыкчы чорук субъектилерин "социал бүдүрүлгелер" деп хүлээп көөрүнге херек документилер хүлээп алыышкынын эгелээн. 2023 чылда социал бүдүрүлгелерниң чаңгыс аай реестрин хевирлээр ажыл регионда чоруп турар.

Социал сайгарлыкчы чорук – хамаатыларның болгаш ниитилелдиң социал айтырыгларын шиитпирлежиринге дузалажып, ниитилелге ажыктыг сорулгаларны чедип алырынче угланган бизнес болур. “Социал бүдүрүлге” деп статустуг хуу сайгарлыкчылар болгаш организациялар күрүнениң талазындан тускай деткимчеге бүзүреп болур. Оларга субсидиялар болгаш грантыларны, тускайжыттынган өөредилге программаларын, чээли алырынга база күрүне болгаш муниципалдыг өнчү-хөреңги хөлезилеп алырынга чиигелделерни бээр.
Социал бүдүрүлге реестринде кирген сайгарлыкчыларга “Биче болгаш ортумак сайгарлыкчы чорук база хуу сайгарлыкчы эгелээшкинни деткиири” национал төлевилелде көрдүнген саң-хөө деткимчезин – чылда 3 млн 30 муң рубльди бээр. Республиканың чеди сайгарлыкчызы ону ажыглап болур.

«Социал сайгарлыкчы» статусту алырда, реестрге турары албан, ынчангаш негелделерниң оода бирээзинге дүгжүп турар ужурлуг. Ол статусче кордап турар хуу сайгырлыкчы азы организация чурттакчы чоннуң социал кошкак кезиин, чижээ, инвалидтерни, бот азы хөй ажы-төлдүг ада-иелерни, пенсионерлерни, чуртундан ойлап-дескен кижилерни, эвээш орулгалыг хамаатыларны күш-ажылче хаара тударын хандырар ужурлуг. Оларның үлүү ажылдакчыларының чартыы хире, а күш-ажыл төлевиринче 25 хуудан хөй чарыгдалды кылыр.

Ол ышкаш чурттакчы чоннуң социал кошкак кезиинде хамаатыларның бүдүрген барааннарын садып база ачы-дузаларын боттандырып турар сайгарлыкчыны социалдыг деп санаар.

Ындыг кижилерниң барааннар база ачы-дузалар бүдүрүлгези үшкү критерийге хамааржыр. Амыдыраарының аргалары, реабилитация арга-хевирлери кызыгаарлаттынганынга, социал-психологтуг, социал-күш-ажылчы болгаш өске-даа ачы-дуза көргүскенинге компенсацияны бүдүрүлгеже угландырар. Ынчап кээрге, социал сайгарлыкчы ниитилел ажык-дузалыг сорулгаларны чедип алырынче база социал айтырыгларны шиитпирлээринге идиглиг ажыл-чорудулганы чорудар апаар.

Эң сөөлгү сан-чурагайлардан алырга, Тывада албан ёзузу-биле бүрүткеткен биче болгаш ортумак сайгарлыкчы чорук субъектилериниң чүгле 9-зу социал ажыл-чорудулгалыг. Пөс-таавы кылыгларын бүдүрүп турар “Кызылдың өөредилге-бүдүрүлгелиг бүдүрүлге” КХН ооң санында. Бүдүрүлге социал кошкак бөлүктен хамаатыларны ажыл-биле хандырып турар. 2022 чылда бүдүрүлгениң коллективинде ажылдап турар 32 кижиниң 27-зи ол бөлүкке хамааржыр болган. Оларның санында 18 инвалид, 8 пенсионер база бир бот-ие бар. Күш-ажыл төлевириниң ниити фондузундан 79 хууну ол ажылдакчыларның шалың төлевиринче чарыгдап турар. Бүдүрүлгениң күш-ажыл чорудуунга киржир кылдыр кадыкшыл байдалы кызыгаарлыг кижилерге онза байдалдарны тургускан.

“Социал бүдүрүлге” статусту алыксаан хуу сайгарлыкчылар база юридиктиг черлер чогуур билдириишкинни база доктааткан үлегерде хевирни долдургаш, 2023 чылдың декабрь 29-ка чедир ону киирерин, республиканың Экономиктиг хөгжүлде болгаш үлетпүр яамызы дыңнаткан. Билдириишкиннерни бир ай иштинде сайгарып көөр, ол үеде специалистер берген медээлерниң шынныын хынаар. Тодаргай информацияны бо телефоннардан алыр: 8(39422) 9-76-40, 9-76-51.

#Тывачазак #Тыва #Экономиктигхөгжүлдеболгашүлетпүряамызы #Социалбүдүрүлге #Шынсолун