Виктор Көк-оол аттыг Национал театр 86-гы сезонун октябрь 6-да ажыдар. Тыва театр чаңгыс чер-чурттугларынга болгаш республиканың аалчыларынга белек кылдыр ажыдыышкынның дорт дамчыдылгазын көргүзер деп шиитпирлээннер. Чонну театрже хаара тударынга кайгамчык болуушкун болуп турар. Ажыдыышкынның дорт дамчыдылгазын бо айтыгдан көрүп болур: ttps://www.youtube.com/c/НациональныйтеатрРеспублики.
Эпидемиологтуг байдалдың нарыыдааны-биле Росхереглелхайгаарал залга көрүкчүлерниң 50 хуу долдур олурарын чөпшээревейн барган. Ынчангаш октябрь 15-тен тура болур шиилерже саттынган билеттерниң өртээн садып алыкчыларга дедир эгиткен. Амгы үеде залдың чүгле 25 хуузун чөпшээреп каан. Көрүкчүлерже баш удур бо бүгүнү дыңнадып долгаан. Театрның байдалын бодап билгеш, катап база билеттерни садып алырын дилеп турар.
Ынчап кээрде октябрь айда кандыг шиилерни көрүп болур бис дээрге, Виктор Көк-оолдуң «Хайыраан бот», Кежик Коңзайның «Тараа», Саяна Өндүрнүң «Хүннүң дамды чинчилери», Владимир Зуевтиң «Хары черде өпей ыры», Алексей Ооржактың «Кайда сен, ачай?», Борис Манджиевтиң «Чавагазын салбактаңар!» база Леонид Каң-оолдуң «Дииңмейниң ужуралдары», Айгиза Баймухаметованың «Чүгленген күзел» деп шиилериниң баштайгы көргүзүглери болур.
Уран чүүл удуртукчулары Виктор Көк-оолдуң “Хайыраан бот” деп шиизиниң актёрларын бүрүнү-биле чаартыр деп дыңнаткан турган.
Кол рольдарның бирээзи Седипти Чөөн Сибирьниң күрүнениң культура болгаш уран чүүл академиязының доозукчузу Айдыс Даржай ойнаар. 15 чыл иштинде Седипти ойнап келген Олег Сат шииден кайнаар-даа ыраваан. Ол Караның ачазы Сарыг-Ашакты ойнаар.
Кенден-Хуурактың ролю Уран-оол Стал-оолда келген. Караның авазын Тыва Республиканың улустуң артизи Саяна Сат, а Уран биле Салбакай угбашкыларны Айдызана Иргит, Сайлык Сүктермаа олар күүседирлер. Ооң мурнунда угбашкыларны Аржаана Стал-оол биле Айзана Чылбак-оол ойнап турган дээрзин кым-даа утпаан боор.
Хам-оолдуң ролюнда Леонид Каң-оолду Орлан Оюн солуп турар. Дүлей-оолду бо удаада театрның аныяк артизи, щепкинчи Өнер Кызыл-оол ойнаар. Караның даайы Балдаңны РФ-тиң алдарлыг артизи, Тыва Республиканың улустуң артизи, Саха-Якутия Республиканың алдарлыг артизи Эдуард Ондар ойнап күүседир. Өскениң ролюнда Ачыты Салчак, Бышкак-Карада Шораан Кужаан келген. Олар база аныяк щепкинчилер дээрзин билир бис.
Ол ышкаш эрги ойнап турган актёрлар онза чугула хүннерде дөмей-ле ойнаар апаар. Бо медээни шииниң рольдарын ооң мурнунда ойнап турган актёрлар аңгы-аңгы хүлээп алган. Оларның бирээзи Караның ролюн ойнап турган театр артизи Надежда Ооржак 86-гы театр сезонунуң ажыттынарының мурнунда Караның ролю-биле байырлажып турарын чугаалаан.
Хөй-ле шиилерде бодунуң овур-хевирин көргүзүп турар Тыва театрның билдингир артизи Караның ролюн 15 чыл дургузунда ойнап турар. Бир дугаар 2006 чылда Седиптиң ролюнда Олег Сат-биле кады ойнаан. Надежда Ооржак бо рольду эрте чажындан тура билир. Надяның авазы бодунуң үезинде база Тываның кол сценазынга Караның овур-хевирин күүседип турган. Надежда Ооржак Тываның улустуң артизи, театрның хоочуну Дадар Норбу-ооловна Барынмааның уруу.
Сезон ажыдыышкынының мурнунда Надежда Ооржак бодунуң кады ажылдап чоруур эш-өөрүнге болгаш Караның овур-хевиринге өөрүп четтиргенин илереткен: «Бүдүн 15 чыл иштинде Караның бо кайгамчыктыг, чараш база чөрүлдээлиг овур-хевирин ойнап келген аас-кежиктиг-дир мен. Бо чаданы төлептиг эрткен мен деп санаар-дыр мен. Сценага Караның овур-хевирин ойнаан санымда, бир дугаар болгаш сөөлгү катап күүседип турар ышкаш сагындырар. Актриса бүрүзүнге бо школаны эртерин күзээр-дир мен. Бистиң төөгүвүсте бо шииниң тургузукчуларынга өөрүп четтирер-дир мен».
Көргүзүг бүрүзүн, ылаңгыя театрның 85 харлаан юбилейинде, улуг сеткил ханыышкын-биле ойнап турган дээрзин Надежда чугаалаан. Караның ролю-биле байырлажыры ындыг-ла белен эвес дээрзин ол миннип турар.
«Мында мээң ажыл-албаным доозулган, ынчалза-даа бо дээрге бир-ле улуг чүүлдүң бир кезии-дир. Республика иштинге көргүзүглерни болгаш гастрольдарны сактып келгеш, Тываның профессионал уран чүүлүнге бодумнуң үлүг-хуумну кииргенимге чоргаарланыр-дыр мен. Мээң коллегаларым база күжүн үндүрүп ажылдаан дээрзин билир мен. Чаа сезонда шиини ойнаар чаа актерларга чедиишкиннерни күзээр-дир мен» – деп, ол түңнээн.
86-гы театр сезонунда Надежда Ооржакты «Кайда сен, ачай?», «Индияның иези», «Тараа», «Дуруяалар», «Даң хаяазы мында ыржым», «Көк дээрниң оглу» база оон-даа өске шиилерге көрүп болур.
Коронавирустуң хайындан шаптараазыннар тургустунуп турза-даа, Национал театрывыс мөгейикчилеринге бараан болуп ажылдаар дээш, болдунар-ла аргаларны ажыглап турары өөрүнчүг. Театрны сагыш-сеткилдиң эми-дому дээр болза, чазыг болбас.
Чыжыргана СААЯ.
#Тыватеатр #Театрсезону #Хайыраанбот #Тыва #Тува #Шынсолун #Тывадыл #Тывамедээ #Tuva #Shyntuva
