Эрткен дыштаныр хүнде Орус культура төвүнге «Борщ байырлалы» болуп эрткен. Аңаа Тывада Россияның көдээ ажыл-агый төвү, Орус культура төвү, Улуг-Хем, Таңды, кожууннар, Черби суур, Кызыл хоорайның 7, 19, 20, 30 дугаарлыг уруглар садтары, база хууда огородчулар, пенсия назылыг хоочуннар идепкейлиг киришкен.
Каң-оол Даваа биле Александр Брокерт огородчуларга, садчыларга, байырлалдың киржикчилеринге байыр чедирип, сөстү чугаалаан.
Часкаар Тыва Республиканың баштыңы Шолбан Кара-оолдуң идип үндүргени-биле, «частың чаңгыс хүнү бүдүн хүннү чемгерер» деп эгелекчи саналынга шупту деңнелдиң депутаттары болгаш күүседикчи органнары каттышкаш, кызыл быдааның наборун садарынга киржип, чаңгыс чер чурттугларывыска дузаны каткан. Төрээн Тывавыстың агаар-бойдузунуң экизи-биле ногааның-даа, картошканың-даа, сиген-ширбиилдиң-даа дүжүдү дыка эки болган. «Кызыл быдааның байырлалы» - келир кышты эки кыштаар кылдыр белеткеливиске бистиң мастерлеривис мастер-класстарын көргүзүп, канчаар кышка белеткенир, канчаар дузап алырын, канчаар шыгжап алырын, келир часка чедир кылып алырын үлежир өөредилгелиг байырлал болуп турар. Бо байырлал бөгүн Кызыл хоорайда болуп эртип турар, улаштыр кожууннарже чоруур. Чүгле «кызыл быдаа байырлалын» эвес, вареньениң-даа, тыва чемниң-даа байырлалын эрттирип турар бис. Шынап-ла, тыва чонувустуң амылыралын канчаар экижидериниң аргазын тып көрүп турар.
Делгелгениң темазын шилип алганы кончуг эки. Күзүн шупту дүжүт быжа берген болур. Тыва, орус, бурят дээш кандыг-даа кухняда ыяап-ла бир дугаар кирип турар болгай. Огород чок улус бо ярмаркадан кээп боттарынга ногаа аймаан чиик өртекке садып алырынга, огородтуг улуска боттарының өстүрүп алган ногаазындан орулга киирип алырынга ажыктыг делгелге болуп турар. Бо байырлалдың болуп турары кончуг эки. Мындыг хевирлиг хемчеглерни неделяда 1-2 катап эрттирип турар болза эки. Бичии уругларны чажындан тура кандыг-даа аъш-чемни кылып өөредир. Ийиде, чүге бир дугаар база борщ чокка чурттаары болдунмазыл деп чүүлдү уруглар чаш турда-ла тайылбырлаары чугула. Чүге дээрге кижиниң организми ону негеп турар. Чаңгыс чер-чурттугларымны чаш ажы-төлге чипсы, чигирлиг чемнер дээш ажык чок чемнерни чидиртпезин кыйгырар-дыр мен. Өгбелеривис борщтан ыяап-ла эки чем үнер дижип чораан. Даштыкыдан келген аалчыларывыс борщ хайындырып бээрин дилээрлер. База ол ышкаш боттарының чуртунда борщ дугайын суртаалдап чоруурлар дээрзин Кызыл кожууннуң Каа-Хем суурунуң хоочун чурттакчызы Галина Бессмертных чугаалады.
Ниитизи-биле «Борщ байырлалы» кончуг эки деңнелге эрткен дээрзи чигзиниг чок.
Чыжыргана СААЯ.
