Республиканың ырак-узак суурларында чамдык тускай мергежилдиг эмчи специалистериниң чедишпейн турарын барымдаалааш, көдээниң чурттакчыларының кадыының байдалын хынап, эмчи дузазын чедирери-биле, Тываның Кадык камгалал яамызы “Кадыкшыл маршруду” деп губернатор төлевилелиниң боттанылгазын уламчылаары-биле үнүүшкүннерни чорудуп турар.
Улуг улуска эмчи дузазын көргүзер бригадада тускай эртемниг сес эмчи, ортумак деңнелдиң үш эмчи ажылдакчызы болгаш рентген-лаборант кирип турар. Бо эмчилерниң бригадазы Ниити кадыкшыл болгаш аарыгларга удур баш бурунгаар ажыл чорудар төпте, а уругларга эмчи дузазы чедирер бригада Республиканың уругларның келдерел төвүнде быжыглаттынган. Ийи дугаар бригада он эмчилерден тургустунган.
Бо бригадаларның кожууннарже үнүүшкүннерин долузу-биле эмчиниң дериг-херекселдери-биле дерээн болгаш берге оруктарга торулбас КамАЗ-тар дузазы-биле чорудуп турар. Бир үнүүшкүн кылган соонда-ла, аарыг кижиниң картазын кылгаш, дараазында кандыг эмчилерже кирип, эмнээшкинни канчаар уламчылаарын ында айтып каан болур. Ол карталарны чурттап турар кожуунунуң эмнелгезинче дамчыдып берип турар.
2021 чылдың эрткен 9 айында улуг улуска көрдүнген бригада 14 кожуунну кезип, 31 үнүүшкүннү, а уруглар кадыы хынаар бригада 10 үнүүшкүннү кылган. Кожууннарже үнүүшкүннерниң эвээжей берген чылдагааны, ковидке удур кызыгаарлаттынган хемчеглерниң шыңгыыраанындан хамааржып турар.
Улуг улуска көрдүнген бригаданың эмчилери 5152 маммографтыг шинчилелдерни, 401 – глюкозаны илередири-биле экспресс-шинчилелдерни, 136 – ФЭГДС (ижин-баар, улуг-хырын, шөйүндүлерни долузу-биле шинчилээри), 258 УЗИ-шинчилелдерни чоруткан.
Эмчилерниң бо кылып чоруткан улуг ажылының түңнелинде, хоочураан аарыг чок, кадык улустуң бирги бөлүүнге 1 851 кижи хамааржыр болган. Хоочураан аарыы чок-даа болза, чоорту аарый берип болурунуң айыылы тыптып болур 3638 кижини ийиги бөлүкке хамаарыштырган. Үшкү бөлүкке – хоочураан аарыглыг болгаш аарыг чок-даа болза, диспансерлиг хыналда чорудары негеттинип турар 1955 кижини илереткен. Илереттинип келген аарыгларның 65,1 хуузу хан-дамыр системазында, 21,5 хуузу нерв системазында, 18,4 хуузу – эндокринниг системада болуп турар.
Губернатор төлевилелиниң уруглар талазы-биле угланыышкынныг ажылының түңнелинде, 1624 уругларда аарыглар бар болганы илерээн. Колдуунда 654 уругларның карак органында аарыглар тодараттынган. Ол ышкаш ийиги черде эндокринниг системада, үшкү черде – думчук, кулак, боостаа аарыглары 464 уругларда бар болган.
Ниитизи-биле “Кадыкшыл маршруду” отчеттуг үезиниң дургузунда стационарлыг эмнээшкин 50, а 4216 кижиге амбулаторлуг эмнээшкин негеттинип турарын илереткен. 266 пациентини эмчиниң хайгааралынга турарын сүмелээн.
Бо губернатор төлевилелиниң боттанылгазын чорудуп турар үеде, улуг кичээнгейни “Инек – чемгерикчи малым”, “Чаа сорук”, “Ивижилерниң ажы-төлү” төлевилелдерниң киржикчилеринче угландырганын демдеглээри чугула.
ТР-ниң Кадык камгалал яамызының медээзинге үндезилээн.
К. МОНГУШ белеткээн.
