Чурттаарынга тарымчалыг хоорай
«Чурттаарынга таарымчалыг хоорай хүрээлеңин хевирлээри» регионалдыг төлевилелдиң онлайн-рейтингилиг бадылаашкыны май 30-де доозулган. Комиссия кежигүннериниң санап-түңнээни-биле, сан-чурагайларны Каа-Хем кожууннуң көргүзүглерин кожуун чагыргазында архитектура талазы-биле консультант Инна Ооржактан билип алдым.
Каа-Хем кожуундан онлайн бадылаашкынга ниитизи-биле 19 төлевилел киришкен. Ол дээрге Сарыг-Сеп суурда Каа-Хемниң эриин дургаар чаагайжыдары, Енисей кудумчузунга бичии уруглар ойнаар шөлчүгеш, чадаг-тергелиг халдыр узун орук кирип турган. Ильинка суурга школа назыны четпээн чаштар ойнаар шөлчүгеш болгаш Аныяктар сесерлиинге суурнуң улуг-даа, бичии-даа чону чыглып, янзы-бүрү хемчеглерни эрттирип, дыштанып болур. Дерзиг-Аксы суурнуң Рабочая кудумчузунга бичии уруглар ойнаар шөлге тускай херекселдер болгаш хол, бут бөмбүү ойнаар спортчу шөлдерлиг стадион. Бүрен-Хемниң Енисей кудумчузунда Тиилелгениң сесерлиин чаагайжыдары болгаш бичии уруглар ойнаар шөлчүгеш көрдүнген турган. Бүрен-Бай-Хаак суурда Көдээ культура одааның чанынга Ада-чурттуң Улуг дайынының хоочуну Павел Оттукович Балган-оол аттыг стадионну болгаш Совет Эвилелиниң Маадыры В.П. Брагин аттыг сесерликти чаагайжыдарын планнап турган. Бүрен-Аксы суурнуң Набережная кудумчузунда стадион, ол-ла суурнуң Кызыл партизаннар кудумчузунда бичии уруглар ойнаар шөлчүгеш, Суг-Бажы суурнуң Валентина Хажыкы кудумчузунда Тиилелге шөлүн чаартып септээри, Н.Б. Кувезин аттыг чайгы стадионну кылыры. Кундустуг суурга бичии уруглар ойнаар шөл база Центральная кудумчузунда сесерлик болгаш хол, бут бөмбүү ойнаар шөлдерни чаартыры көрдүнген турган.
Апрель 26-дан май 30-ге чедир онлайн бадылаашкынга кожууннуң чурттакчы чону киржип, 2022 чылда кайы суурнуң төлевилелин кылырын тодарадыр турган. Онлайн-рейтингилиг бадылаашкынның түңнелинде, 1 дугаар черни Ильинка суурнуң Аныяктар сесерлии 1591 үннү алгаш, тиилээн. 2 дугаар черде Бүрен-Бай-Хаак суурнуң чону чурттап турар суурун чаагайжыдар дээш, 1565 үннү берген. 19 төлевилелдиң аразындан эң сөөлгү черде Бүрен-Хем суур болган. Бо суурнуң чурттакчы чону суурунуң девискээрин таарымчалыг кылдыр хевирлээри дээш, чаңгыс кижи үнүн берген. Чурттап турар сууру оларның сеткилинге кирер, таарымчалыг болганы чадавас.
«Чурттаарынга таарымчалыг хоорай хүрээлеңин хевирлээри» регионалдыг төлевилелдиң сорулгазы хоорай, суурларывысты чаагайжыдып чараштаары. Ал бодувуска-даа, ажы-төлүвүске-даа бурунгаар сайзырал, депшилге чурттап турар черивисти чаагайжыдып алырывыстан база хамаарылгалыг. Төлевилелдиң негелдези-биле алырга, кожуун бүрүзүнден чаңгыс төлевилелди тодараткаш, 2022 чылда онлайн бадылаашкынга тиилекчи болган төлевилелди ук программа акшаландырар. Ынчангаш Каа-Хем кожууннуң Ильинка суурга Аныяктар сесерлиин кылырынга 2022 чылда акшаландырыышкын болур-дур. А дөрт үн четпейн барган Бүрен-Бай-Хаак суурга харааданчыг-ла-дыр. Ынчалза-даа келир чылын болур бадылаашкынга төлевилелди оон-даа экижиткеш, чонну идепкейлиг бадылаашкынче эвилелдээр арга ам-даа бар. А чаңгыс үн алган Бүрен-Хем суурнуң чурттакчылары дараазында онлайн бадылаашкынга идепкейлиин көргүзүп, бо хемчегге шыңгыы киржирлер боор. Чүге дээрге бо анаа оюн эвес, а акшаландырыышкын-биле холбашкан шыңгыы төлевилел дээрзин ам билип каары чадавас.
Айдың ОНДАР.
#Чурттаарынгатаарымчалыгхоорай #Каа_хемкожуун #Шынсолун #Тыва #Тывамедээ #Тывадыл #Тывамедиагрупп #Тува #Tuva #TMG #TMGNEWS #Tuvanews
