Чыккылама соок келбээнде, чон хөмүр-даш садып алыр дээш, ооң «балдыр сыгар» өртектериниң чиигээрин манап турар.
Республиканың чазааның оттулар чүүлдүң өртек-үнезин чиигедир деп шиитпиринге Тываның даг-руда компаниязы чөпшээрешпейн, судка хомудал киирген. Чидиг айтырыгга хамаарыштыр Чазак бажыңынга брифинг эрттирген.
ТР-ниң юстиция сайыдының хүлээлгезин күүседип турар Борис Очур:
- ТР-ниң Дээди суду Тываның даг-руда компаниязының административтиг иск-негелдезин сайгарып көргеш, оларнын дилээниң чартык-чамдыызын хандырып берген. Республиканың Чазаа судтуң хүлээп алган шиитпири-биле чөпшээрешпейн турар. Ынчангаш хоойлу чуруму-биле чаргылдажыр. Чон хөмүр-дашты садып ап шыдаар болзун дээш, ооң өртек-үнезин чиигедирин чедип алыры-биле улаштыр ажылдаар бис – деп чугаалаан.
Тываның Чазааның хөмүр-даш өртээн чиигедир деп доктаалын республиканың прокуратуразы, бирден бирээ чокка, хынап көргеш, ону эде көөр хире, кандыг-бир үндезинниг чылдагаан тыппаан турган. Владислав Ховалыг сентябрь айда Тываның Баштыңының хүлээлгезин түр үеде күүседип тургаш-ла, чурттакчы чонга бир тонна хөмүр-даш өртээ 2220,1 рубль болур деп ук доктаалда айтып каан. Эрги өртээнден 476,3 рубльди эвээжеткен.
Республиканың Чазак Даргазының бирги оралакчызының хүлээлгезин күүседип турар Александр Брокерт тайылбырлаан:
- Тыва даг-руда компаниязының доктаадып каан өртектерин-даа, дажыглап сөөртүрүн барымдаалап тургускан өртектерин-даа бадылап каан болганда, ол күштүг болур. Оларны бис хынап көрүп турар бис. Тодаргайлаарга, бүдүрүлгениң чарыгдалдары оон хөй деп-даа турар болза, чурттакчы чонга садар өртээ-биле бээр ужурлуг. Ол өртекти оң азы солагай талаже тыртып «шимчетпес» деп шиитпир хүлээп алган бис. Доктаадып каан өртекти хевээр арттырар дээш, хөмүр-дашты шыгжаар, чедирер, дажыглаар хандырылгаларга компенсацияларны берген бис. Ону өскертир кандыг-даа барымдаалыг чылдагааннары чок. Бо өртектиң хевээр турарын чыл төнчүзүнге чедир хынаар бис.
Хөмүр-даш садып алыр сезон үезинде хөй кижилер чыып, узун оочур тургуспазы-биле, Тываның даг-руда компаниязы оттулар чүүлдүң курлавырын баш бурунгаар шыгжамырынга белеткеп алыр ужурлуг дээрзин айыткан.
«Каа-Хем» хөмүр уургайының чанынга, Кызыл хоорайга хөмүр-дашты дарый дүжүрер болгаш чүдүрер ажылды бөдүүнчүдери-биле аңгы шөл кылырын планнап турар бис» — деп, ол немээн.
Чоннуң амыдыралын бодай аарак тургузуп каан хөмүр-даш өртээниң чаргы-чаалызын дүрген үзе шиитпирлээр ужурлуг.
Р.Демчик.
#Тываныңдаг_рудакомпаниязы #Хөмүр_дашөртээ #ТР_ниңдээдисуду #Тыва #Тува #Шынсолун #Тывадыл #Тывамедээ #Tuva #Shyntuva
