Кижилерниң мага-бодунда, арын-шырайында кемниг чүүлдерни эмнээр талазы-биле кончуг бедик мергежилдиг хирург болгаш өске-даа эртем-билиглерлиг эмчилер делегейниң аңгы-аңгы чурттарындан Чечен Республиканың төвү Грозный хоорайда чыглып келгеш, “Хүлүмзүрүг операциязы” деп эмнелге ачы-дуза акциязында киржип турарлар.
Арнында, аксы-боостаазында дээш мага-бодунуң өске-даа кезектеринде кемниг уругларны логопедтер, педиатрлар, анестезиологтар болгаш пластиктиг кезиишкиннер талазы-биле хирург эмчилер Грозныйда бичии уругларның клиниктиг эмнелгезинде шинчилеп көрүп турар.
“Бөмбүрзектиң элээн каш чурттарындан бис, чээрби сес эмчи, чаңгыс демниг команда бис. Боттарывыстың ажылывыстың талазы-биле шупту ханы болгаш делгем билиглерлиг, байлак арга-дуржулгалыг бис. Мооң мурнунда база Чечен Республикага кээп, уругларга пластиктиг кезиишкиннерни кылган бис. Пластиктиг кезиишкин дээрге дыка харыысалгалыг ажыл, аңаа шыңгыы белеткел херек. Кезиишкинни кылырынга белеткелге медицинага аңгы-аңгы билиглерлиг эмчилер киришкенинден, оларның үндүрген түңнелдеринден пластиктиг кезиишкинниң кандыг болуру дыка хамаарылгалыг. Олар шупту шөлээзиниң үезинде Чечен Республикага кээп, уругларны кезип эмнеп турар” – деп, пластиктиг кезиишкиннер талазы-биле хирург Хасан Баиев чугаалаан.
Анкур Пандья Великобританиядан Грозныйда келген. Пластиктиг хирургияда 35 чыл дургузунда ажылдап, муң-муң кезиишкиннерни эрттирген. “Бичии оолдар, уругларны пластиктиг кезиишкиннерге белеткээр, шинчиир үеде оларның-биле чүгле эмчи эвес, а өңнүү, бүзүрээр улуг эжи апаарын кызып, хөглеп, баштактанып турары дыка дузалыг” – деп, хирург Анкур Пандья демдеглээн.
Чүгле Чечен Республикадан эвес, Соңгу Кавказтың өске-даа республикаларындан ажы-төлдү “Хүлүмзүрүг операциязы” деп эмнелге ачы-дуза акциязының киржикчилери эмчилер хүлээп ап турар. Шинчилгени эрткен 100 ажыг уругларның чартыындан хөй кезиинге пластиктиг операцияларны кылган. Оларның кадыының байдалы эки.
“Хүлүмзүрүг операция”-ның эмчилери ийи бригададан тургустунган. Чаңгыс хүнде 10 ажыг пластиктиг кезиишкиннерни кылып турар. 1 хар чедир назынныг уругларны мурнады кезип эмнээн. Каш хонгаш оларны эмнелгеден үндүр бижип, ада-иелеринге дамчыдып бээр.
📢ДАШТЫКЫ ЧУРТТАРНЫҢ ЭМНЕРИН – РОССИЯЖЕ
Аар болгаш ховар аарыгларны эмнээринге херек эмнерни Россияда бүдүрбейн келгенинден оларны даштыкы чурттардан садып ап турган. Россияда бүрүткеттинмээн эмнерни даштыкы чурттардан кандыг-ла-бир аргалар-биле садып алганы дээш чамдык хамаатылар российжи хоойлу-дүрүм ёзугаар кеземче херектеринге-даа таваржып турганнар.
Делегейниң чурттарында бүдүрүп турар эмнерни Россияга бүрүткевейн, оларны аарыг кижилерни эмнээринге ажыглавайн турарынга российжи эрге-чагырганы кижиниң эрге-ажыын камгалаар талазы-биле хөй-ниити организациялары буруудадып-даа турганнар.
Россияда бүрүткеттинмээн эмнерни болгаш вакциналарны даштыкыдан киир сөөртүп, аарыг кижилерни эмнээринге ажыглаарын Москвада чурттар аразының медицина кластериниң киржикчилери клиникаларга РФ-тиң Кадык камгалал яамызы чөпшээрээр деп шиитпирлээн. Ол клиникаларга ажыглаар эмнерниң Россияга бүрүткелин албан эрттирер, аарыг кижилерниң кадыының байдалынга даштыкы чурттардан эмнерниң салдарын хайгаарал болгаш хыналда органнарынга дыңнадып турар ужурлуг.
Кадык камгалал яамызының бо шиитпириниң мурнуу чарыында Россия Федерациязының Чазааның Даргазы Михаил Мишустин аар аарыг кижилерни эмнээринге чугула херек эмнерни чуртче киир сөөртүрүнүң дүрүмнерин доктааткан турган.
Даштыкы чурттардан эмнерни болгаш вакциналарны Россияже киир сөөртүрүнүң чаа негелделери 2022 чылдың март 1-ден хоойлу ёзугаар күштүг болур. Медицина организациялары болгаш ачы-дуза фондулары Россияже киир сөөртүрүн чөпшээрээн эмнерни чагыдып ап болур апаар.
РФ-тиң Чазааның болгаш Камгалал яамызының бо шиитпири Россияда бүдүрбейн турар эмнерни болгаш вакциналарны чуртка бүрүткээр болгаш эмнээшкинге ажыглаарынче баштайгы базым деп эксперттер санап турар.
📢ЧАЗАК ДЕТКИВЭЭН
Аар өртектиг өңнүг металлдар болгаш даштардан кылган каасталга эдилелдери, уран чүүлдүң үнелиг чуруктары, скульптуралары дээш каас-коя эдилелдерге хамааржыр өске-даа чүүлдерни садып алганын күрүне эрге-чагыргазында албан-дужаалдыг кижилер үндүрүг органнарынга ыяап-ла дыңнадырының дугайында хоойлу төлевилелин Россия Федерациязының Коммунистиг партиязының мурнундан депутат Валерий Рашкин Күрүне Думазынче саналдап киирген. Садып алганы каас-коя эдилелдиң өртээ күрүне албанында дарганың шалыңындан 3 катап хөй болган таварылгада ындыг дыңнадыгны ол киирерин хоойлу төлевилелинде тускайлап демдеглээн.
Күрүне эрге-чагыргазында албан-дужаалдыг хамаатының болгаш ооң кадайының ниити орулгазының хемчээлин санап тодарадырының үезин 3 чылдан 2 чылга чедир кызырарын база Күрүне Думазының депутады Валерий Рашкин саналдаан.
Ооң саналдааны хоойлу төлевилелин Россия Федерациязының Чазаа деткивээн дугайында медээни ТАСС агентилел тараткан. Каас-коя эдилел деп хоойлу билиишкинин төлевилелде тайылбырлааны тода эвези, саналдааны хемчегни херек кырында ажыглаарының аргаларын чиге айытпааны Чазактың ындыг шиитпиринге чылдагаан болганын ТАСС демдеглээн.
📢ЧООККУ ЧЫЛДАРДА ӨСТҮРЕР
Экономиктиг айтырыглар талазы-биле чөвүлел хуралга Президент Владимир Путин чоокку чылдарда российжи хамаатыларның пенсиязы улгадырын, ону көвүдедиринге акшаны тускайлап каанын дыңнаткан.
Шериг албанныгларның, Иштики херектер яамызының, Кеземче күүселдезиниң федералдыг албанының, Федералдыг каайлы албанының, Росгвардияның ажылдакчыларының шалыңын 2023 чылда өстүрер. Бо албан черлериниң ажылдакчылары ажылдап турар чериниң шугуму болгаш Пенсия фондузундан хары угда ийи пенсияны ап болур эргелиг.
2022 чылда российжи хамаатыларның айда пенсиязы ортумаа-биле 18 521 рубль болурун Россияның Чазааның Даргазының оралакчызы Татьяна Голикова дыңнаткан. Федерация Чөвүлелиниң социал политика талазы-биле комитединиң даргазының оралакчызы Елена Бибикованың чугаазы-биле алырга, 2024 чылда пенсияның ортумак хемчээли 20 муң рубль апаар, 3 чыл дургузунда 2 муң рубльге көвүдээр.
(Россияның информация агентилелдериниң ажык медээлеринден).
Шаңгыр-оол МОҢГУШ белеткээн.
