ОРУКТАР БОЛГАШ АРЫГ-СИЛИГ

27 июля 2021

40

Чуртталга-коммунал ажыл-агый айтырыглары

Июль 26-да Тываның Баштыңының албан-хүлээлгезин түр үеде күүседип турар Владислав Ховалыг чуртталга-коммунал ажыл-агыйының, орук-транспорт комплекизиниң сайыттары болгаш Кызыл хоорайның мэри-биле хуралды эрттирген. Аңаа найысылал Кызылдың болгаш республиканың кожуун төптериниң чаагайжыдылгазының дугайында чугаалашкан.

Чурттап турар черивистиң арыг-силиг болуру улуг рольду ойнап турар. Владислав Ховалыг бир-ле дугаарында найысылалдың арыг-силиг айтырыын көдүрген. Хоорай чагырыкчызы Карим Сагаан-оолдан ол хоорайны арыг тударын негээн. “Арыг-силиг дээрге-ле албан сагыыр, үргүлчү хыналдага тудар ужурлуг чурумнуң бирээзи. Чер-чуртувуска янзы-бүрү регионнардан, чурттардан келген аалчылар, туристер мында ажыл-агыйжы, арыг-силиг улус чурттап турар-дыр деп чүүлдү көөр ужурлуг” – деп, Владислав Ховалыг демдеглээн. Ону ол анаа-ла чугаалавайн турар. Кажан ол Кызыл хоорайның мэри тургаш, бодунуң ажыл-агыйынга эң-не кол чүүл – бок айтырыы-биле демисежип ажылдап келген. Ынчангаш республиканың найысылалын чогуур хевирже кииреринге ажык-дузалыг болзун дээш, 77 бок төгер контейнерлер турар шөлчүгештер кылырынга болгаш 308 контейнер садарынга 10 сая рубльди аңгылаан. Конкурстуг садыглажыышкыннар чарлаары, чугула херекселдерни белеткеп, күстен бээр бок чыыр немелде черлерни тургузары арткан. Оон ыңай сентябрь айда грейдерлер, самосвалдар, бок сөөртүр машиналар дээш тускай техниканы садып алган турар ужурлуг.

Хөй аал чурттаар бажыңнарже кирер эжиктер аксы кандыг байдалда турарын билир бис. Ынчангаш бо чылын Кызыл хоорайның 783 подъездтеринге косметиктиг септелгени чорудар. План ёзугаар 84 бажыңга септелге ажылын кылган турар. Чамдык подъездтерде септелге ажылдарын башкарыкчы компанияларның дузазы-биле эгелей берген. Чүгле Кызыл хоорайның эвес, а Ак-Довурак хоорайда 46, Шагаан-Арыг хоорайда 60, Хову-Аксында 35 хөй аал чурттаар бажыңнарга септелге ажылын чорудары планнаттынган.

“Республиканың хөй аал чурттаар бажыңнарын чогуур хевирже кииреринге кайгамчыктыг улуг хемчээлдиг ажылды планнап турар. Оон аңгыда бажыңнарның чанында девискээрлерни болгаш уруглар ойнаар шөлчүгештерни база септээр. Ол дугайында айтырыгларны ажылдап кылып турар. Владислав Ховалыг бүгү-ле чогуур ужурлуг ажылдарны шынарлыг кылырын биске дааскан” – деп, чуртталга-коммунал ажыл-агыйының сайыды Мерген Мынын-оол дыңнаткан.

Республиканың удуртукчузу ажылды саадатпайн, шалыпкын ажылдап кириптерин негээн. Оон аңгыда ол каът бажыңнарның мурнуу талазынче база кичээнгейни угландырарын дилээн.

Владислав Ховалыгның даалгазы-биле кожууннар төптеринде кудумчу оруктарын хөгжүдеринге 530 млн. рубльди аңгылаан. Муниципалитеттерже мындыг кичээнгей сөөлгү 20 чылдар дургузунда турбаан дээрзин Тываның орук-транспорт комплекизиниң сайыды Шораан Чыргал-оол шынзыткан.“Ол дээрге, шынап-ла, деңнээр чүве чок таварылга-дыр. Бо киирттинген акша-хөреңги республиканың бүгү-ле кожууннарының оруктарының сайзыралынче кирер. Ынчангаш бир кожуун төвүнге-ле кудумчуларны чартык километрден эвээш эвес асфальтылаан турар ужурлуг” – деп, Шораан Чыргал-оол демдеглээн.