«Чурттаарынга таарымчалыг хоорай хүрээлеңин хевирлээри» регионалдыг төлевилелдиң бадылаашкыны май 30-ге чедир уламчылап турар. Кожуун бүрүзүнүң чонунуң бо бадылаашкынга кайы хире киржип турары интернет четкизинде көстүп турар. Бо удаада Сүт-Хөл кожуунда бадылаашкын кандыг байдалда чоруп турарын көрээлиңер.
Сүт-Хөл кожуунда ниитизи-биле 5 төлевилел киржип турар.
Бирээде, Суг-Аксы суурнуң Алдан-Маадырлар кудумчузунда Аныяктар сесерлии. Дыштаныр девискээр кылыр мурнунда ол черге хараганнар долдур үнген турган. 2019 чылда девискээрниң хараганын аштааш, хөй-ниитиниң дыштаныр чери кылдыр кылган. Амгы үеде ол черни долгандыр херимнээн, хүндүткелдиң самбыразы болгаш «Лотос» аттыг танцылаар болгаш баскетбол ойнаар шөлдер бар. Узун сандайлар, бок октаар савалар, сайгылгааннар немеп, чаагайжыдары көрдүнген. Бо төлевилел дээш амдыызында 36 кижи бадылаан.
Ийиде, Ишкин суурнуң Лопсан-Дондуп кудумчузунга кадык амыдыралды суртаалдаары-биле, бүрүн дериттинген спортчу шөлдү кылыры көрдүнген. Аңаа ада-иелер болгаш ажы-төл дээш суурнуң чурттакчы чону доозазы кээп, дыштанып болур. 60 кижи соңгаан.
Үште, Алдан-Маадыр суурнуң Дажы-Намчал кудумчузунга Хамаарышпас чоруктуң шөлүнге сайгылгааннар киирери, узун сандайлар болгаш бок октаар савалар тургузары, шалазын манзалаары көрдүнген. 135 кижи үнүн берген.
Дөрте, Суг-Аксы суурнуң Аныяктар кудумчузунга хөй-ниитиниң дыштаныр девискээрин кылыр. Суурнуң төвүнден Аныяктар кудумчузунга чедир 1000 – 1500 метр. Аңаа бүрүн дериг-херекселдиг дыштаныр шөлчүгеш кылыры көрдүнген. Бо төлевилел дээш 4 кижи бадылаан.
Беште, бичии уруглар ойнаар шөлдү чаартып, септээри, узун сандайлар болгаш бок октаар савалар, сайгылгааннар салыры көрдүнген. 4 кижи соңгаан.
Республиканың шупту кожууннарында бадылаашкын аңгы-аңгы деңнелде чоруп турар. Чамдык кожууннарның чону аажок идепкейлиг, а бир чамдыызының чурттап турар хоорайынга азы суурунга сонуургалы чок деп болур. Бадылаашкынга киржир-киришпези кижи бүрүзүнүң хууда херээ. Ынчалза-даа силерниң чурттап турар девискээриңерниң келир үеде кандыг болуру силерниң холуңарда.
Бо таварылгада чүгле чурттакчы чоннуң сонуургалындан бүгү чүве хамаарышпас деп бодаар мен. Чүге дээрге «Чурттаарынга таарымчалыг хоорай хүрээлеңин хевирлээри» төлевилелди чырыдар даалганы алгаш, кожуун бүрүзүнүң төлевилелдерин сонуургап көргеш, деңнептер арга меңээ бар болду. Чамдык кожууннарның төлевилелдериниң чуруктары-даа, бижээни-даа тодаргай, чараш, кижи, шынап-ла, бадылаксай бээр. Соңгукчунуң сонуургалын оттуруптар чүүлдер бар. Ол ажылды харыылап турар даргаларның төлевилелди тургусканы-даа, чон-биле ажылы-даа шыырак деп көстүп турар. А чамдык кожууннарның кылган төлевилелдери эреңгей болгаш чонунуң бадылаашкынга киржилгези шоолуг эвес-тир деп эскердим.
Май 30-ге чедир санныг хонуктар арты. Сүт-Хөл кожууннуң хүндүлүг чурттакчылары бо айтыгже киргеш, https://gorodsreda.ru/ бадылаарыңарны кыйгырдывыс!
Айдың ОНДАР.
