ЭРЕС НАМЫ: «СААП ИЖЕР МАЛДЫГ БООРГА, ЭКИ ЧҮВЕ-ДИР…»
Мугур-Аксы суурда аныяк өг-бүлениң ээлери Эрес Намы, Мира Олчанмай «Инек – чемгерикчи малым» төлевилелге киржип, саап ижер инек алганынга аажок өөрүп турарлар.
– Шак мындыг хөй уруг-дарыглыг өг-бүлелерни деткип турары эки чорду. Бис үш уруглуг бис, улуг оглувус Аян Абаканда студент, 9 класс дооскаш, өөренип чорупкан, а ортун оглувус Айдаш 6-гы классчы, хеймер уруувус Чочагай 3-кү класста өөренип турар. Кайывыс-даа эмнелгеде ажылдап турар бис. Күрүнениң деткимчези-биле бызаалыг инек алган бис, ол инээвистиң баш саны ам өскен, уруг-дарыгны өөредип алырынга дөгүм болур чүве-дир. Кажаа-хорааны дораан тудуп алган бис, күзүн сиген-ширбиилди база белеткеп алган болгаш мал-маган кышты хүр-менди эртип тур – деп, ол чугаалады.
Алыс черле ажылгыр улустуң бажың-балгадының даштындан илдең боор чүве, бо өг-бүлениң херим-кажаазын кылып алганы-даа шевергин көзүлдү. Кайызы-даа эмнелгеде ажылдап турар болгаш чай чок боорга, оолдары ада-иезинге дузазын көргүзе бергеннер. Инек малын эртежик одарже үндүрүптерге, кежээ хавырып, уткуур дээш, мал ажылы чымыштыг-ла. Бо өг-бүле бода малының баш санын өстүрер бис диштилер, кайызы-даа ажыл-агый дээнде кызымаккай улус болду, болар шыдаар, аныяк боорда, ам-даа ажылдаар үезинде. Ам каш чыл болза, инектери төрүп, немежи берген турар боор оң.
Бо кожуунга сургакчылап чорааш, бедик даглар аразында чоннуң амыдыралга кызымаан эскерген мен. Суурнуң сайгылгаанын хүндүс өжүрүптер, оон кежээ кыпсыптар. Боттары чаңчыгып калган хире, бичежек моторларлыг, «чырык чок, өшкен…» дээш, девидеп-даа турбас улус болду. Бистер, журналистер харын дүвүреп турдувус, телефоннар зарядтаар дээш… оон харын кежээликтей хып кээр чорду. А малчын коданнарга чеде бээрге, хүн дамчыштыр чырык бээр херекселдерлиг, кыштагларда бажыңнарында сайгылгааннары чайынналдыр хып турар. Дыка-ла кызымак, ажыл-ишчи чон чорду.
Ася ТҮЛҮШ.
