Салгалывыс кадык болзун дээш, оларны шын чемгерери – бир кол сорулгавыс. Бо сорулганы чедип алыр дээш, кызып ажылдап чоруур кижилеривис – поварларывыс. Оларның бирээзи бистиӊ сумунуӊ кенни, эвилеӊ-ээлдек, экииргек-дузааргак, холу чемзиг, Өвүр чонунуӊ төлептиг кызы – Надежда Кызыл-ооловна Соян.
1980 чылда Надежда Кызыл-ооловна Кызылдыӊ кооперация техникумунуӊ повар салбырын чедиишкинниг дооскан. Күш-ажылчы базымын Самагалдайныӊ улуг столоваязындан эгелээн. Амыдыралының аайы-биле Ак-Эрик суурже көжүп келгеш, Кызыл-Чыраа ортумак школазының интернадыныӊ повары болуп ажылдап эгелээн.
Ол школаның дыка хөй доозукчуларыныӊ сагыш-сеткилинде ынак повары болуп арткан. Совет үеде школа интернады малчыннар уругларыныӊ чурттаар чери, чырык, чылыг, солун оран-савазы турган. Чүс ажыг уругларныӊ чемин кылыры амыр эвес хүлээлге. Чаа техникум дооскан уругга бергелер турза-даа, Надя шыдамыы-биле ажып эрткен. Чоорту дуржулганы чедип, аъш-чемниң ассортиментизин таарыштырып, амданныг кадыктарны, эъттен кылыгларны, далгандан янзы-бүрү булочка аймаан уругларга сеткилинден кылып берип чораан.
Интернат дүшсе-даа, уругларны изиг чем-биле хандырылгазы уламчылап турган. Берге үелерде-даа школаның удуртулгазы уругларны чемгерерин соксатпаан.
Сөөлгү үеде Чазактыӊ сагыш салыышкыны күштелип, эге класс өөреникчилерин негелдеге дүүштүр чемгерип эгелээн. Оон аӊгыда, ортумак болгаш үстүкү класстарга база изиг чем хандырылгазын удуртукчуларывыс организастаан. Бо ажылды Надежда Кызыл-ооловна кончуг билдилии-биле уламчылап, уругларныӊ ынак повары болуп арткан. Поварывыстыӊ хүлүмзүрүг долган шырайы башкыларны-даа өөртүп чоруур. Ооң кылган аъш-чеми амданныг, тодунгур. Столоваязы арыг-силиг, поварның тускай хевин үргүлчү чараштыр кедип алыр, уругларга кезээде үлегер-чижек болуп келген.
Амгы үеде ынак поварывыс хүндүлүг дыштанылгада-даа болза, анаа черле олурбас. Бодунуң хуу ажылын сайзырадып, ногааны тарып, мал-маганын өстүрүп, ак чемни элбээ-биле кылып турар.
Дарый ХЕРТЕК,
Кызыл-Чыраа ортумак школазында дээди категорияныӊ орус дыл, литература башкызы.
