Харалгазыкчылар чөвүлелиниң составын тодараткан Бүгү-россияның «Орус географтыг ниитилел» деп хөй-ниити организациязының Тывада регион салбырының Харалгазыкчылар чөвүлелиниң составын болгаш санын тодараткан. 28 октября Ниитилел
Каайлы ажылдакчыларынга байырны чедирген Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг Красноярскының каайлы албанының оралакчызы Анатолий Петрунин-биле ужурашкан. 28 октября Политика
Начын Монгуш — Тываның болгаш бүгү Россияның чоргааралы Октябрь 23–29 хүннеринде Тиранага (Албания) 23 харга чедир мөгелер аразынга спортчу хүрешке делегей чемпионады болуп эрткен. 28 октября Спорт
Тыва чоннуң чоргааралы өгден эгелээр Хараача, эжик, ынаалар, хана ыяштары – бо бүгү Бай-Тайганың Тээли суурунуң чурттакчылары Аяс, Долаана Чанзаннарның чурттап орар бажыңының хериминиң иштин долган. 27 октября Кожууннарда амыдырал
Ак-Довурактың чылыг-электри төвү 60 харлаан Тываның база бир улуг энергетика бүдүрүлгези — Ак-Довурактың чылыг-электри төвүнүң 60 харлаанынга тураскааткан байырлыг хемчеглер, октябрь 20-де, Каадыр-оол Сагды аттыг Культура ордузунга болуп эрткен 27 октября Чуртталга-коммунал ажыл-агыйы
Тываның төлептиг оглу Оюн Танчай Чырандай оглу 1893 чылда Оюн кожууннуң Межегей деп черинге Оюн Чырандай деп ус-шевер дарганның өг-бүлезинге төрүттүнген. 27 октября Төөгүлүг кижилер
Россияның болгаш даштыкының эртемденнери бедик үнелелди берген Тывада Тыва дыл хүнүнүң бүдүүзүнде, ол хүнге тураскааткан темалыг хемчеглер хөйү-биле эртип турар. 26 октября
Тыва база киржир Ноябрь 4-те, чоннуң эп-каттыштырылгазының хүнүнде, Делегей чергелиг “Россия” делгелге-шуулганның ажыдыышкыны болур. 26 октября Делгелге
Онгу юбилейлиг хурал Бо чылдың октябрь 21-де Москвада медицинаның дээди өөредилге черлериниң сургуулдарының, ординатор, аспирант эмчилериниң ассоциациязының онгу юбилейлиг хуралы байырлыг байдалга эрткен. 26 октября Ниитилел
Бии-Хем кожуундан аалчылар Таңды кожууннуң тѳѳгүлүг Кочетов суурга Тываның булуңнарындан аалчылар аян-чорук кылып бо-ла келгилээр. 26 октября "Шынның" почтазы
Баш удур илередири чугула Диспансеризацияны 18 хардан 39 харга чедир кижи бүрүзү боттарының кадыкшылының байдалын баш удур билип алгаш, эмнедири-биле 3 чылда 1 катап эртер ужурлуг. 26 октября Кадык камгалалы
Күзел барда, чүү-даа чүве доктар болбас Бо чылын дээди болгаш ортумак профессионал өөредилге черлеринге, ооң иштинде региондан дашкаар өөредилге черлеринге тускай сорулгалыг 472 олутту Тыва чагаан. 25 октября Өөредилге
Ойнаарактар театрын эде чаартыр РФ-тиң Чазааның даргазы М. Мишустин аныяк көрүкчүлер болгаш ойнаарактар театрларының эде чаартылгазын база бүрүн септелгезин доозарынга акша-хөреңгини тускайлаар дугайында айтыышкынга атты салган. 25 октября Культура
Он школа бүрүнү-биле чаартынар Федералдыг Чырыдыышын яамызының деткимчези-биле камгалап алганы чартык миллиард ажыг рубль акшага бо чоокку ийи чылда школаларга капитал септелгелерни кылырын, ТР-ниң Баштыңы В. Ховалыг ды4наткан. 25 октября Өөредилге
Бир сая орус-тыва эжеш домактар Тываның гуманитарлыг болгаш социал-экономиктиг шинчилелдер институду амгы үеде тыва дылды “Яндекс. 25 октября
Шылгарааннарны шаңнаан Таптыг-ла 100 чыл бурунгаар, 1923 чылдың октябрь 23-те, ССРЭ-ниң Саң-хөө Улус комиссариадының чанынга күрүнениң бюджет акша-хөреңгизин дээштиг ажыглаарын хынаар Саң-хөө контроль эргелелин тургускан. 25 октября Юбилей
Хову-Аксында 36 өг-бүле чаа квартираны алган «Чуртталга оран-савазы болгаш хоорай хүрээлеңи» национал төлевилелдиң күүселдези-биле Чеди-Хөл кожууннуң Хову-Аксы суурда хөй аал чурттаар ийи бажыңның тудуу доозулган. 25 октября Чурттаар оран-сава айтырыы
33 дөрбелчин метрден эвээш шөлдүг квартиралар тутпас Чаа тудар хөй аал чурттаар бажыңнарда квартиралар шөлүн эвээжетпес хемчеглерни алырын Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг республиканың Тудуг яамызынга дааскан. 25 октября Тудуг адыры
Ыржым булуң эвес Кызыл биле Эрзин аразында автомобиль оруунуң кыдыында Куран суурга эрги орус шажынның талалакчылары (староверлер) чурттап турган. 25 октября
Ие капиталы-биле өөредилгезин төлээн Бо чылын Социал фондунуң ТР-де салбыры ие капиталының акша-хөреңгизи-биле уругларның өөредилгезин төлээри-биле киирген 184 билдириишкинге чөпшээрелди берген. 25 октября Социал адыр
Тос сыртык Тыва кижиниң амыдыралынга сыртык дыка ужурлуг. Сыртык чокка удувас дижир. 23 октября Сонуургактарга
Чаа дооскан эмчилерге деткимче 342 эмчиге дээди өөредилге чериниң соонда болгаш өске регионнарга күш-ажылчы хүлээлгелерин күүседири-биле чаңгыс катап бээр төлевирни аңгылаан. 23 октября Кадык камгалалы
Мал киржилгелиг орук-транспорт озал-ондаа Дөрт чүкче угланган болгаш оларже ханылап шөйлү берген республиканың оруктарынга чорук-херек чогудуп чорааш, орук дургаар кадат чок малдың хөйүн, оларның орук шимчээшкининге айыыл-халапты тургузуп... 23 октября Орук озал-ондаа
«Уругларга комендант шак» — кажан чааскаан агаарлап болбазыл? Уругларга орайга чедир агаарлаарын чүге кызыгаарлаарыл база бичии уруг дээрге кайы хире назылыг кижи болурул? 23 октября Медээлер
Эртинелер шыгжамырында Казна. Ол сөстү түрк дылдардан үлегерлеп алган. “Эртинелер шыгжамыры” деп уткалыг. 23 октября Юбилей
ХӨӨРЭЭРНИҢ ЧУГААЛАРЫ Бежен харлыымга чедир безин аныяк, күш-шыдалым хевээр артып калган. 22 октября Сонуургактарга
ХАЯЛЫГ-ДААМ ШОНЧАЛАЙЫ Хензиг чаштан ойнап өскенХаялыг-Даам мээстеринчеКезек оолдар шала часкаарХалчып-ла каар чаңчылдыг бис. 22 октября Чогаал делегейи
ХЕК-ДАВАННАР Имир өттүр аткан даңныы ышкаш чырык чоорту өөскээни-биле кады кулакка дыңналып келген таныырым хоюг аялга дыңзывышаан, сеткилимни куюмналдырып, таалалдың кавайынга чайгай бээрге... 22 октября Чогаал делегейи
Эки түңнелдиг сургакчылаашкыннар Тываның энергия хандырылгазының талазы-биле Комплекстиг планының боттанылгазының канчаар чоруп турарының дугайында Россияның Чазаанга сайгарып чугаалашкан. 22 октября Тываның Чазаанда
Хөөмейниң хуулгаазын хөөнү “Шын” солуннуң бөгүнгү аалчызы Тываның улустуң хөөмейжизи, Тыва Республиканың алдарлыг артизи, Тыва чоннуң чоргааралы аттың эдилекчизи Андрей Моңгуш. 22 октября "Шынның" аалчызы
75-ки чогаадыкчы артты ажып... Алдын назынныг эне азы мөңгүн баштыг ирей хире деп болур Тываның төөгүзүнге байлак бижимелдерни арттырып чоруур Республиканың улусчу чогаадылга төвү бо чылын 75 чыл оюн демгелеп турар. 22 октября Юбилей
Берге байдал турза-даа... Ыяап-ла медицина камгаладылгазы (ЫМК) дээрге күрүнениң магадылалдарынга быжыглаттынган хамаатыларның кадыкшылын камгалаары болур 22 октября Юбилей
Тыва кыс Тыва АССР-ниң алдарлыг чурукчузу Т. Левертовскаяның «Тыва кыс» деп чуруун дыка үр үе иштинде Барыын-Хемчик кожууннуң төвү Кызыл-Мажалык суурнуң Культура бажыңының ажылдакчызы А.Домур кадагалап турган. 21 октября Культура
КЫРГАН-АВАМ Аккыр баштыг кырган-авам аалынгаАжыл-ижин чайы-ла чок кылып турар.Ааржы чадып, божа-хойтпаан аайлавышаан,Алгыларын ууштап каап олурар чүве. 21 октября Чогаал делегейи
ЧОГААЛЧЫ ОКТЯБРЬ ТУҢ-ООЛ – 80 ХАР Тыва чогаалдың тулган шүлүкчүлериниң бирээзи Октябрь Туң-оол 1943 чылдың октябрь 21-де Тыва Арат Республиканың Улуг-Хем кожууннуң Эйлиг-Хем сумузунуң малчын арат өг-бүлезинге төрүттүнген. 21 октября Чогаал делегейи
Өгбелерден салгал дамчаан ус-тывышты сайзырадыр Октябрь 14-те Тээлиде Тываның улусчу ус-шеверлер техникумунга “Улусчу ус-тывыш Тываның кожууннарының экономиктиг хөгжүлдезиниң драйвери (база бир шимчедикчизи)” деп темага “төгерик стол” болган. 21 октября Өөредилге
Аныяктар төптеринде капитал септелгелер адакталган Бии-Хем биле Барыын-Хемчик кожууннарда Аныяктар эгелээшкиннериниң төптерин чаартып турар. 21 октября Төлевилел
Маскаларны кедери албан Росхереглелхайгааралдың регионалдыг эргелелиниң сүмелээни езугаар, Тываның эрге-чагыргазы эмнелге болгаш социал албан черлериниң ажылдакчыларынга маска чурумун албан сагыыр негелдени киирген. 21 октября Кадык камгалалы
Бичии суурларга культура бажыңнары немежир Бо чылын Тывада «Сорунза» губернатор төлевилели-биле үш чаа культура бажыңын туткан. 21 октября Губернатор төлевилели
Айыыл чок болгаш эки шынарлыг оруктар Республикада оруктар септелгези Тываның Баштыңы Владислав Ховалыгның шыңгыы доктаамал кичээнгейинде. 21 октября Орук ажыл-агыйы
Шаптараазыннар турбазын дээш... ТР-ниң Баштыңы В. Ховалыгның даалгазы-биле кышкы үеде хөй хар дүшкенинден оруктарга нарын байдал тургустуна бээр кожууннарның орук талазы-биле ажылдап турар албан черлеринге чаа техникаларны берген. 21 октября Орук ажыл-агыйы
«Чедер» пансионат кылдыр ажылдап эгелээр 2020 чылда федералдыг чазактың хүлээп алганы Тываның социал-экономиктиг хөгжүлдезиниң бот-тускайлаң программазында тудуглар даңзызынче «Чедер» санаторлуг-курорт кадыкшылга комплекизи кирип турар. 21 октября Тудуг адыры
9 ай дургузунда 85 ажыг муң кижини аргыштырган Тыва Республиканың Баштыңы Владислав Ховалыг Москвага ажылчын сургакчылаашкынның үезинде Россияның транспорт сайыдының ужар чүүл адырын харыылап турар оралакчызы Игорь Чалик-биле ужурашкан. 21 октября Тываның Чазаанда
«Шынның» 100 чылынга чедир бижиир мен Эрзин кожууннуң Мөрен сумузунуң хоочун чурттакчызы, Тыва Республиканың алдарлыг ажылдакчызы Чечекмаа Кыргысовна Садиниң октябрь 20-де төрүттүнген хүнү. 20 октября "Шынның" почтазы
«Өске орандан оол» — уругларга чаа ном «Кижи болуру чажындан, аът болуру кулунундан» деп тыва улустуң үлегер домааның утказы ханы. 20 октября Культура
Төөгүлүг суурже аян-чорук Бо чылдың август 27-де республиканың культура болгаш уран чүүлүнүң хоочуннары төөгүлүг Суг-Бажы суурже турисчи аян-чорук кылып үнүптүвүс. 20 октября "Шынның" почтазы
”Дегбес боону” хунаадып алды Бо чыл, бурган өршээп, думаа-ханаа-биле өршээлдиг болду. Арат-чон амырап, Дус-Хөлге мага хандыр эмненип дыштанганнар. 19 октября "Шынның" почтазы
Шуй сумузунуң төрел аймактары Алтай Республиканың болгаш Мөңгүн-Тайга, Барыын-Хемчик кожууннарның кызыгаарында, Республиканың мурнуу-барыын чүгүнде Бай-Тайга кожууннуң Шуй сумузу турар. 19 октября Төөгү
Айдыс Сат: « Бистиң республикага боттуң орулгалары чугула” Эрзин кожууннуң девискээринде Тастыг деп черде казымал байлактың шиңгээлдезинге белеткел ажыл-хемчеглери уламчылап турар. 19 октября Экономика
120 мөге киришкен Декабрьда Новосибирск хоорайга эртер Сибирь федералдыг округтуң самбога бирги чери болгаш чемпионадынга киржир республиканың чыынды командазын белеткеп эгелээн. 19 октября Спорт
Одалга сезонун эки эгелээн Эрткен чылдан тура кожууннарда чурттакчы чонга садар хөмүр складтары ажылдап эгелээнден бээр хөмүр сөөртүлгези болгаш ооң өртек-үнезиниң дугайында айтырыглар чүгээртеп келген. 19 октября Кышка белеткел
Аныяктарның бүгү делегей фестивалы Аныяктарның хөй-ниити амыдыралында кончуг улуг хемчээлдиг болуушкун – Аныяктарның бүгү делегей фестивалынга Россиядан болгаш даштыкы чурттардан киржикчилерниң бүрүткели эгелээн. 19 октября Фестиваль
Үениң аайы-биле хөгжүп олурар Бай-Тайга кожуунну чон аразында ус-шеверлер чурту деп анаа эвес адап турар. 19 октября Өөредилге
Грипптен камгаланыры чугула Грипптен камгаланырының эң-не бүзүрелдиг аргазы – аңаа удур тарыдары. 19 октября
Кунгуртугда хлеб четчи берген Хлеб чокта чуртталга чок дижир болгай. Ол чокка, шынап-ла, аъш-чем тодунгур эвес болур. 18 октября Социал адыр
Ирина ШОЙГУ: Тывада хүрээге өөредилге төвүн, эмнелгени ажыдар деп турар бис Бо күзүн Тываның найысылалы Кызыл хоорайда Тубтен Шедруб Линг хүрээге “Чаңчылчаан эмнээшкин болгаш амгы делегейде шажынчы хөөннер: угланыышкыннар болгаш хөгжүлдениң кедилери” деп конференция эрткен. 18 октября Шажын-чүдүлге
Чиигелделиг ипотека боттанып эгелээн Тываның найысылалынга 2 хуу чиигелделиг ипотека программазын боттандырары-биле Спутник микрорайонунда чаа туттунуп турар бажыңнарның квартираларын садып эгелээн. 18 октября Чурттаар оран-сава айтырыы
Оптугларга мегелетпес Чер участоктарын чөпшээрел чокка ээлеп ап, оларны кажарлап садыпкаш, ажык-кончаа үндүрүп алыксаан кижилер-биле демисел Тывада үргүлчүлеп турар. 18 октября Чер айтырыы
Чаа удуртукчуну томуйлаан Эрткен неделяда Тываның Адалар болгаш эрлер чөвүлели юбилейлиг хүнүн демдеглээн байырлыг хуралга чөвүлелдиң чаа удуртукчузун томуйлаан. 18 октября Томуйлаашкын
Владислав ХОВАЛЫГ: “Регионалдыг каттышкан продукт 100 млрд хире рубль болган” “Бо чылдың 9 айының дургузунда Тываның экономиказы ниитизи-биле өзүлделиг болган. 18 октября Экономика
Тиилелгениң салгалдары РФ-тиң Президентизи В. Путин аныяктарның патриотчу хөй-ниити организацияларының төлээлери-биле ужурашкаш, Тиилекчилерниң салгалдарының чурттар аразы чергелиг слётту организастаар даалганы берген. 17 октября Чарлал
“Россияның күжүнге” барып дыштаныр “Россияның күжү” төлевилелди 2023 чылдың сентябрь 21-ден ноябрь 5-ке чедир чурттуң тос регионунга боттандырып эрттирер. 16 октября Чарлал
Тываның база бир кайгамчык булуңу Республиканың бөлүк журналистери Тере-Хөл кожуунга сургакчылап четкен. 16 октября Кожууннарда амыдырал
Чаңгыс тудум-даа — үнелиг Суг олуттуг Кодан чылының агаар-бойдузу Тывага өршээлдиг болган. 16 октября
Чөпшээрел чок ажыглаары хоруглуг “Тыва Республиканың албан ёзузунуң аттарын ажыглаарының дугайында” ТР-ниң хоойлузунга 2021 чылдың май 19-та өскерилгелерни киирип, Тыва Республиканың адын ажыглаарының чаа дүрүмүн доктааткан. 16 октября Доктаал-саавыр
Деткиир-дир мен «Шын» солуннуң үндүрүлгелеринде Эрзин кожуунда Тастыг деп черге полиметалл чыдыны бар, аңаа ол үнелиг металлды болбаазырадыр улуг бүдүрүлге тургузар дугайында чүүлдү улуг сонуургал-биле номчудум. 16 октября
Владислав ХОВАЛЫГ: “Чеже-даа бергелер турза, ниити күш-биле ол программаны шиңгээдип алыр бис” Сентябрь 1-ден тура республиканың девискээринде "Хөмүр-даш продукциязы" күрүнениң информастыг системазы (КИС) ажылдап эгелээн. 16 октября Кышка белеткел
Баштайгы көргүзүүнүң соонда бодал Тываның В. Көк-оол аттыг Национал хөгжүм-шии театры 88-ки сезонун Шагаан-Арыг хоорайга алдарлыг «Хайыраан бот»-биле ажыткан болза, октябрь 4-те найысылал Кызылга чаа шии-биле ажыткан. 15 октября Культура
ӨГБЕЛЕР ЧУРТУ Дүъш үезинде Баазаң ирейниң аалынга суму даргазы эр халдып келген. 15 октября Чогаал делегейи
Шылгарааннарга – шаңналдар Тываның алгыг-делгем ховуларын, кадыр-берт дагларын, хоорай-суурларын чаа болгаш чаартыр туткан автомобиль оруктары аргып дараан угулзалар ышкаш каастап турар дээр болза, ында улуг-ла хөөредиг чок. 15 октября Орук ажыл-агыйы
Тостуң херээ. Болчукчу ажыл-чорудулгазының Тывага эгелээни Октябрь 5-те Тываның Улусчу чогаадылга төвүнге Тыва Республиканың адвокатуразының 85 чыл оюнга тураскааткан байырлыг хемчег болуп эрткен. 15 октября Юбилей
Дайынчыларга дуза Москвада болгаш Москва областа эмнелгелерде эмнедип чыдар дайынчылар, ТШО-га Тывадан киржикчилерге дузалаар талазы-биле ажылды ТР-ниң Москвада төлээ чериниң ажылдакчылары идепкейлиг чорудуп турар. 15 октября Ада-чурт камгалалы
Ада хүлээлгезин шын күүседип чораан Бистиң ачавысты Мээрен-оол Сүрүнович Ооржак дээр. 15 октября ОКТЯБРЬ 15 — АДАЛАР ХҮНҮ
Билип алыылыңар ӨРТЕМЧЕЙДЕ БОТ-БОТТАРЫНДАН КАЖАНДА-ДАА ЧАРЫЛБАС, КЕЗЭЭДЕ КАДЫ ЧОРУУР БИЛИИШКИННЕР БАР. 14 октября Сонуургактарга
Тываның чурттакчыларының амыдыралын улам экижидер Чиигелделиг ипотеканың дугайында ДОМ.РФ. 14 октября Чурттаар оран-сава айтырыы
Эр соруун чидирбезин! Октябрь 13-те Кызылда Улусчу чогаадылга төвүнге республиканың Адалар чөвүлелиниң 10 дугаар юбилейлиг чыыжы болуп эрткен. 14 октября Байырлал
Ажаап-тежээр дузалакчы “Улуг салгал” федералдыг төлевилелдиң угланыышкыны-биле “Ажаап-тежээр дузалакчы” («Помощник по уходу») деп программаны Кызыл хоорай биле Кызыл кожуунда 2023 чылдың сентябрь 1-ден боттандырып эгелээн. 13 октября
2025 чылдың планынче киирер 2020 чылда школаның башкылары суур ортузунда шөлге уран чүүл школазының таваан куткаш, ханаларын тудуп үндүрген. 13 октября Тудуг адыры
Элээди үезинден кижизидер Республиканың наркология диспансериниң улуг эмчизиниң оралакчызы Ульяна Биче-оол уругну арага ишпес кылдыр чүге элээди үезинден тура кижизидерин тайылбырлаан. 13 октября
Стрессти канчаар оожургадырыл? Бир эвес силер сагыш-сеткилиңерниң дүвүрелинге күш четпейн турарыңарны билип каар болзуңарза, таптыг боданыры-биле сула салдынарын оралдажыры чугула. 13 октября Кадыкшыл
Чажыт ышкаш узун орук Тайна Хойлаараковна Хертектиң амыдыралы өремелиг кадык дег чаагай болбаан – назынының дургузунда, шынап-ла, көрбээн чүвези чок, көдүрбээн хөнээ чок кижи-ле болгай. 13 октября Хоочуннар аравыста
Хилинчектенип чорааш-даа, салбаан... Кижи назылап кырааш, эрткен чуртталгазын сактып-бодап, дүжей бээр. 12 октября "Шынның" почтазы
Шеригжилерниң спортчу байырлалы Сүбедей спорт ордузунга октябрь 6–9 хүннеринде Россияның камгалал сайыдының кубогу дээш найыралчы чурттарның шериг командаларының аразынга спортчу хүрешке I делегей чергелиг маргылдаа болган. 12 октября Спорт
Башкы — ийи дугаар ава Октябрь 5-те бүдүн чуртка башкыларның профессионал байырлалын демдеглээн. 12 октября Хоочуннар аравыста
Эки кылган ажыл – элеп читпес алдар! Ак-көк дээрниң аязын, агаарның чылыын! 12 октября Төөгүлүг кижилер
Улуг назылыгларны шайлаткан Чоокта чаа, октябрь 1-ниң хүнүнде, Баян-Кол сумузунуң чагырга черинден чалалга, Улуг назынныглар хүнү-биле байыр чедириишкини бижик алгаш, суурнуң Культура бажыңынга чеде бердим. 12 октября "Шынның" почтазы
Солун экскурсия Тываны анаа эвес “дугуйлар кырында республика” деп адай берген. 12 октября Орук ажыл-агыйы
Арыг-силиг девискээр дээш... Республика чергелиг “ТР-ниң кожууннар аразында чаагайжыдылга, ногаанчыдылга болгаш арыг-силигни тудар талазы-биле ажылдарны тергиин чорудуп турар эң-не эки албан чери” деп мөөрейни түңнээн. 11 октября Чуртталга-коммунал ажыл-агыйы
Дузаламчы чыыры уламчылап турар Тускай шериг операциязында киржип турар чаңгыс чер чурттугларывыска дуза кадар талазы-биле ажылдарны күрүне фондузунуң Тывада салбыры уламчылавышаан. 11 октября Ада-чурт камгалалы
База катап бензин... Бензин, солярка дээш өске-даа кывар-чаар чүүлдер өртектерин өйлээр талазы-биле хоойлу-дүрүм Россия Федерациязында амга чедир хүлээп алдынмаан... 11 октября Экономика
Ёзулуг белек болган Октябрь 9-та тываның культуразының төөгүзүнде база бир көскү болуушкун — Кызылдың “Спутник” микрорайонунда чаа туттунган культура сайзыралының төвүнүң байырлыг ажыдыышкыны болган. 11 октября Культура
Хлеб өртээ өскен Чурттакчы чоннуң эң-не хереглелдиг чеми — хлеб, ооң өртээ октябрь 10-дан тура өскен. 11 октября Экономика
Кады ажылдажылга дугуржулгазынга атты салган Кызылга эрткен III Тудуг шуулганының түңнел хуралынга Тываның эрге-чагыргазы-биле “Россияның Ажаалга банкызы” ПАН кады ажылдаарының кол чүүлдерин тодараткан документиге атты салганнар. 11 октября
Башкының хүнү — улусчу байырлал В.Ш. Көк-оол аттыг Национал театрга Башкының хүнүнге тураскааткан байырлыг хуралга республиканың аңгы-аңгы булуңнарындан эң дээре ажылдыг башкылар, өөредилге адырының хоочуннары чыглып келген. 11 октября Өөредилге
Чедир удуп, дыштанмаска... Бүгү-делегейниң угаан-медерел кадыкшылының хүнүн 1992 чылдан эгелеп октябрь 10-да демдеглеп эрттирип турар. 11 октября Кадык камгалалы
Ыраккы суурларда чаарттынган ном саңнары Бо хүннерде Мөңгүн-Тайга кожууннуң Мугур-Аксы биле Бай-Тайга кожууннуң Кызыл-Даг суурларда амгы үении-биле септеп, чаарттынып дериттинген библиотекаларның ажыдыышкыны болуп эрткен. 11 октября Культура
Уруглар эмнелгезиниң тудуу Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг Россияның кадык камгалал сайыды Михаил Мурашко-биле видеохарылзаа таварыштыр республиканың уруглар эмнелгезиниң тудуунга хамааржыр айтырыгларны чугаалашкан. 11 октября Кадык камгалалы
Тывада хөй-ниитиниң хайгаарал комиссиязының составын бадылаан 2023 чылдың январь 1-ден июль 1-ге чедир үе дургузунда Россия Федерацизының Хөй-ниитиниң хайгаарал комиссиязының составында болган өскерлиишкиннерниң дугайында... 09 октября Доктаал-саавыр
Ажыл-иштиң одуруунда Бо кижи ужурашкан, чугаалашкан дораан-на, сагыш-сеткили оларга чайгаар-ла таарзынып, чоок таныжып, харын-даа мырыңай эп-найыралдыг апаар улус бистиң аравыска чоргулаар. 08 октября Социал адыр
Каткы бажы каткан эвес Башкы класска кирип келгеш, өөреникчилери канчаар хүлээп алыр эвес дээш: 08 октября Каткы бажы каткан эвес
БАШКЫ БОЛГАШ ДАГДЫНЫКЧЫНЫҢ ЧЫЛЫНГА Чырык хүннүң херелинге арны чайнаан,Чымыш иштиг ажылынга бердинген-даа.Чырыткылыг келир өй дээш чашты сургаан,Чыдын чытпас башкыларның шыдамыын-даа. 08 октября Чогаал делегейи
Альбом Бажыңывыста элээн каш альбомнар бар. Оларның аразында «Бистиң найыралдыг клазывыс» деп бижиктиг, дашты ногаан, кылыны аажок эрги альбомга авамның ынаа аажок. 08 октября Чогаал делегейи
Эң-не улуг шаңналы – эмнээн кижилериниң кадыкшылы … Бүгү назынында кадык камгалалынга чоннуң кадыкшылы дээш ажыг дерин төп, чуртталгазын эмчиниң чымыштыг ижинге тураскааткан күш-ажылдың кижилери бистиң аравыста ам-даа бары өөрүнчүг. 08 октября Төөгүлүг кижилер
Мерген Хомушку: “Тыва театр дески сайзыралда” Чоокта Тыва Республиканың В. Көк-оол аттыг Национал хөгжүм-шии театрының артизи Мерген Хомушку “Тываның улустуң артизи” бедик хүндүлүг атты алган. 08 октября Культура
Пенсионерлер спартакиадазынга тергиидээн Октябрь 3-те Кызыл хоорайның улуг салгал-биле харылзаа тудар төвүнге Санкт-Петербургка болуп эрткен Россияның пенсионерлериниң VIII спартакиадазының киржикчилерин уткуп алган. 07 октября Спорт
Суггат системаларын катап тургузуп турар Тывада Бии-Хем кожуунда «Малиновская» суггат системазын эде тудары дооступ турарын республиканың Көдээ ажыл-агый болгаш аъш-чем яамызы дыңнаткан. 07 октября Көдээ ажыл-агый
Чылыг шугумунда өйлээшкиннер 2023–2024 чылдарның кыжынга белеткел ажылдары республикага бо чылдың апрель айда-ла эгелээн. 07 октября Чуртталга-коммунал ажыл-агыйы
Буянныг мергежилдиң төлээлерин шаңнаан Октябрь 5-те Тываның Чазааның бажыңынга Башкының хүнүнге тураскаадып байырлыг езулалды эрттирген. 07 октября Тываның Чазаанда
Кол ажылдар доозулган «Айыыл чок болгаш шынарлыг оруктар» деп национал төлевилелдиң деткимчези-биле Кызыл хоорайның Колхозная кудумчунуң оруунуң септелгезин «Восток» КХН доозуп турар. 07 октября Орук ажыл-агыйы
Чаа томуйлаашкын Тыва Республиканың Баштыңы Владислав Ховалыг республиканың арга-арыг болгаш бойдус ажыглалының сайыды албан-хүлээлгени күүседир кылдыр Вадим Кызыл-оолду томуйлаар дугайында чарлыкка атты салган. 07 октября Тываның Чазаанда
Шалыңга чылда 1 млрд рубль көрдүнген СӨӨЛГҮ ҮЕДЕ СОЦИАЛ ЧЕТКИЛЕРДЕ ТАСТЫГНЫҢ ПОЛИМЕТАЛЛ ЧЫДЫНЫН ШИҢГЭЭДИП БОЛБААЗЫРАДЫР ДУГАЙЫНДА АЙТЫРЫГНЫ ЧОН КАЛБАА-БИЛЕ ЧУГААЛАЖЫП ТУРАР. 07 октября Экономика
Элээди спортчуларның хей-аъдын көдүрген Сентябрь 30, октябрь 1 хүннерде "Херел" спорт залынга Армияның төп спортчу клувунуң (ЦСКА) тургустунганындан бээр 100 чыл оюнга тураскааткан элээди спортчулар аразында хостуг хүрешке маргылдаа болган. 07 октября Спорт
Хөгжүлдениң угланыышкыннары “Мээң бизнезим: Тыва Республиканың III тудуг шуулганы” октябрь 5-те Кызылда Аныяктар ордузунга ажылын эгелээн. 07 октября Тудуг адыры
Бодамчалыг ажыглаар болза эки Бай-Хаак суурнуң кудумчуларынга бода, чылгы мал бо-ла оъттап чоруур апарган. 06 октября "Шынның" почтазы
Алдын күс болгаш чаа ном байырлалы «Улуг-Хемниң тура дүшпес, чоргаар хөөннүг уруу-дур мен» деп сөстер-биле шүлүкчү, прозачы, аас чогаал чыыкчызы У.М. Аракчаа-Величконуң «Агы чечээ ажыг» деп чаа үнген номунга чогаал байырлалы эрткен. 06 октября "Шынның" почтазы
Чүгле шагдааларның ажылы бе? Ээлери кадарбаан, сула оъттап чораан мал-маганны оорлап алгаш баарга, оларны дилеп тывары, база автомобиль оруктарынче үне берген мал көскү болзун дээш, чырыткыланы бээр мончарлар-биле демдеглээри... 06 октября «Шынның» почтазындан
Успенканың хоочуннары Мал-маган азырап, ногаа, тараа тарып чоруур кежээ, амыдыралчы кижилер Тывавыста хөй. 05 октября "Шынның" почтазы
Чаа удуртукчуну томуйлаан Республиканың Баштыңы Владислав Ховалыг туризм талазы-биле агентилелге чаа удуртукчуну томуйлаарының дугайында чарлыкка атты салган. 05 октября Тываның Чазаанда
Федерация Чөвүлелинге четтиргенин илереткен Дүүн, октябрь 4-те, Федерация чөвүлелинге, РФ-тиң саң-хөө сайыды Антон Силуановтуң киржилгези-биле, 2024 чылда бюджет төлевилелиниң дугайында төлевилелдиң парламент дыңнаашкыннары болуп эрткен. 05 октября Тываның Чазаанда
Маадырлар кажан-даа өлбес … ТШО-нуң үезинде дайынчы даалгазын күүседип тургаш, маадырлыы-биле амы-тынындан чарылган А.Н. Монгуштуң чырык адын мөңгежиткен мемориалдыг самбыраны болгаш «Маадырның партазын» Ак-Довуракта ажыткан. 05 октября Ада-чурт камгалалы
Уругларның ынак башкызы Дижитмаа Дүпчүр-ооловна – ТР-ниң болгаш РФ-тиң ниити өөредилгезиниң хүндүлүг ажылдакчызы, Ак-Довурак хоорайның чагырга чериниң өөредилге эргелелинде школа назыны четпээн уруглар килдзинде методист. 05 октября
Ыраккы кожуунда тускай угланыышкынныг класс Тере-Хөл кожууннуң Кунгуртуг суурнуң ниити ортумак өөредилге черинде патриотчу кижизидилге ажылы кончуг эки чоруп турар. 05 октября Өөредилге
Тывадан сес башкы киржип турар Октябрь 3-те Москвага класс удуртукчуларының шуулганы бодунуң ажылын эгелээн. 05 октября Өөредилге
КАТАП «ДИРИЛГЕН» ШКОЛА Самагалдайның 1 дугаар ортумак школазы 1929 чылда тургустунган, ам 94 харлыг. 05 октября Төөгү
Калмык ховунуң изиг салгыны Сентябрьның 27, 28 хүннеринде Тывага калмыкияның күрүнениң “Ойраты” танцы театры “Дирлип келген тоолчургу чугаа” (Ожившая легенда) деп концерт программазын көргүзүп кээп чораан. 04 октября Культура
Диспансеризацияга кымнар таваржып турарыл? Бо чылын диспансеризацияны 1984, 1987, 1990, 1993, 1996, 1999, 2002, 2005 чылдарда төрүттүнген хамаатылар болгаш 40 хардан өрү назылыг улус шупту хамааржыр. 04 октября Кадык камгалалы
«Эльбрусметалл-Литий» компания чагыгны киирген Бо неделяда РФ-тиң Бойдус курлавырлары болгаш экология яамызы Тываның Эрзин кожуунда Тастыгның литий чыдынын шиңгээдир талазы-биле аукционче чагыгларны хүлээп эгелээн. 04 октября
Улусчу медицинаны сайзырадыр Сентябрь 26-дан 28-ке чедир Кызыл хоорайда “Тубтен Шедруб Линг” хүрээзинге чаңчылчаан медицинага тураскааткан бир дугаар делегей чергелиг конференция болуп эрткен. 04 октября Кадык камгалалы
Надя Рушевага тураскаал Сентябрь 29-та найысылалга делегейде ады-сураа алгаан чурукчу кыс Надя Рушевага тураскаалды ооң адын эдилээн уругларның уран чүүл школазының сесерлиинге байырлыг байдалга ажыткан. 04 октября Культура
Аныяк специалистерни чалап турар Тыва Республиканың күүсекчи эрге-чагырга органнарынга стажировка эрттирер аныяк специалистерниң шилилдезиниң мөөрейинге киржир документилер хүлээп алыышкынын чарлаан. 04 октября Чарлал
Дайынчыларга чаңгыс чер чурттугларының деткимчези Тускай шериг операциязының киржикчилерин деткиириниң талазы-биле Күрүне фондузунуң Тывада салбыры чогуур ажылдарны чорудуп эгелээн. 04 октября Ада-чурт камгалалы
Хлеб өртээ өскен бе? Сентябрь айның эгезинде республикага хлеб өртээ ортумаа-биле беш рубль өскенин билир бис. 04 октября Экономика
Шыңгыы деткимче Тыва Республиканың III Тудуг шуулганын” октябрь айның 5–6-да Тывага эрттиреринге белеткел ажылдары бо хүннерде чоруп турар. 04 октября Тудуг адыры
ОРВИ көвүдеп турар Сентябрь 25-тен октябрь 1-ге чедир Тывада 264 кижи ОРВИ-ден аараан. 04 октября Кадык камгалалы
План күүсеттинген-даа болза... 2023 чылда республиканың көдээ ажыл-агый бүдүрүлгелери, тараачын-фермер болгаш хууда дузалал ажыл-агыйлар 270 муң тоннадан эвээш эвес мал чемин белеткеп алырын планнаан. 04 октября Кышка белеткел
Дарган кыстың компаниязы Республикада «Тываныӊ дарганнар бажыӊы» деп чаа компания тургустунган. 03 октября Социал керээ
Мөге алышкыларның төөгүзү Хостуг хүрештиң эң шыырак дээн баштайгылары ийи алышкы Александр Чүльдүк биле Федор Ондарның төөгүзүн улуг мөге, тренер башкы Мерген Ооржактың сактыышкыннарындан. 03 октября ХОСТУГ ХҮРЕШТИҢ 65 ЧЫЛЫНГА
Российжи чыышка чедиишкинниг киришкен Cентябрьның 25-29 хүннеринде, Москва облазында Левково кадыкшылга комплекизинге, школачы арга-арыг ажыл-агыйларының VII Бүгү-российжи съездизи болуп эрткен. 02 октября Өөредилге
Социал бүдүрүлгелер саны ийи катап көвүдээн Ооң мурнунда чылга деңнээрге, 2023 чылда Тывада социал бүдүрүлге эрге-байдалын алган биче болгаш ортумак бизнес субъектилериниң саны ийи катап көвүдеп, 17 бүдүрүлге ону алган. 02 октября Социал адыр