Бок айтырыы. Ону чурттакчы бажыңнар чанындан үндүр сөөртүп турарының дугайында, контейнерлерден аңгыда бункерлерни каяа, кым салып болурунуң дугайында регионалдыг оператор “Транспорт сервизи болгаш төлевилел” КУБ-туң эрге-хоойлу болгаш организастыг айтырыглар килдизиниң начальниги Ольга Черепановадан айтырган бис.
– Бо чылдан эгелеп эскертингир чүве чүл дээрге, ында-мында бункерлер көстүгүлеп келген. Ону кымнар салып турарыл?
– Бок төгер бункер — контейнерден улуг, машина кузовунга дөмей, улуг хемчээлдиг бок төгеринге таарыштыр кылган демир сава. Ылаңгыя тудуг, оран-сава септелгезинден үнген бок чыырынга эптиг. Бир эвес хоорайда хууда чурттакчы бажыңнар чанынга салдырып алыксаан улус бар болза, ону Кызылдың мэриязы харыылаар, а кожууннарда – чагырга чери хандырар. Шак ындыг бункерлерни салгаш, контейнерлер даңзызынче киирген соонда, регионалдыг операторнуң дорт хүлээлгези – бункерлерде чыглы берген бокту үе-шаанда үндүр сөөртүрү болур.
– Бокту үндүр сөөрткени дээш өртек-үнезин канчаар санап турар?
– Бокту үндүр сөөрткени, контейнер азы бункерлерниң септелгези болгаш коммуналдыг ачы-дуза чедирилгези дээш РФ-тиң Чуртталга оран-саваларының дугайында Дүрүмүнүң 154 чүүлүнүң 4 пунктузу ёзугаар бажың ээзи төлевирни чорудар. Ону чорударда, бажыңда киир бижиткен кижи санынга үлээн санаашкын ёзугаар кылыр. Кызыл хоорайда бир кижи айда 96 рубль 25 көпеекти төлээр. Ак-Довурак, Шагаан-Арыг, Чадаана, Туран хоорайлар болгаш Сарыг-Сеп, Бай-Хаак, Хову-Аксы, Кызыл-Мажалыкта бок дээш 56 рубль 04 көпеек. Республиканың оон өске булуңнарын- да – 41,49 көпеекти төлээри көрдүнген.
– Бокту үндүр сөөрткени дээш төлевейн барган таварылгада кандыгыл?
– Чыглы берген бокту үндүр сөөрткени дээш 3 айдан хөй хуусаада төлевээн болза, ындыг өрелиг улусту регионалдыг оператор судка берип болур. Ынчан чыглы берген өрени суд дамчыштыр төледир апаар.
– Бункерлер шагда-ла дола бергенде, бокту үндүр сөөртпейн барган таварылгада, чурттакчылар чүнү канчаар ужурлугул?
– Кожууннарда чурттакчылар – чагырга черинче, а хоорай чурттакчылары мэрияже хомудал киирип болур. А чурум ёзугаар, бок төгер хүннерни график ёзугаар айтып каан турар ужурлуг азы дугуржулга ёзугаар хүннүң-не, неделяда ийи катап ийик бе, бокту үндүр сөөртүр ужурлуг. Оон аңгыда, контейнерлер болгаш бункерлерге бок өрттедири санитарлыг хайгаарал органнарының негелдези ёзугаар хоруглуг. Бир эвес контейнерде бокту чурттакчылар боттары кара туразында өрттедир болза, торгаалга онаажып болур. Ол ышкаш боду богун үндүр сөөрткеш, бок өрттедиринге (чыырынга) көрдүнмээн черге богун өрттеткен (төккен) болза, ол дугайында дораан регионалдыг операторга дамчыткаш, ол черин 30 хонуктан узатпайн, арыглап-аштаар ужурлуг. Бир эвес бок төкпес черже үндүр сөөрткеш, олчаан октаптар болза, ол бокту регионалдыг оператор арыглааш, бодунуң чарыгдалдарын чөпшээрел чок бок төккен улустан суд дамчыштыр эгиттирип алыр.
– Чөпшээрел чок бок төккен таварылгада торгаалдың хемчээли кайы хирел?
– Хамаатыларга – 1 муң рубльдан өрү, а албан-организацияларга – 2 муң рубльдан өрү торгаар.
Бистиң корр.