Февраль 14-те Кызылдың Аныяктар өргээзинге Тываның Культура яамызы 2023 чылда кылып чоруткан ажылын түңнээн хурал болган. Аңаа ТР-ниң Чазак Даргазының оралакчызы Орлан Сарыглар, ТР-ниң Дээди Хуралының депутаттары, чогаадыкчы хөй-ниити организацияларның болгаш культура албан черлериниң төлээлери хоорай, кожуун, суурлардан кээп киришкен.
Аңаа республиканың культура адырының чыл дургузунда федералдыг болгаш республика чергелиг программаларга киржилгези, ылаңгыя “Культура” национал төлевилелдиң боттанылгазынга хамаарыштыр кылган ажылын түңнеп тура, 2024 чылда сорулгалары база боттандырар чаа төлевилелдер дугайында чугаалашкан.
Эрткен чыл культура адырынга кончуг чымыштыг болганын, кылыр ужурлуг планда кирген бүгү хемчеглер барык шуптузу кылдынганын ТР-ниң Чазак Даргазының оралакчызы Орлан Сарыглар демдеглээн.
Эрткен чылдың дургузунда “Культура” федералдыг национал төлевилел-биле республика девискээринге хөй ажылды чедиишкинниг боттандырган. Чер-черлерде клубтар, ном саңнары дээш өске-даа культура албан черле-рин тудуп, чаарткан. Ол ышкаш регионалдыг “Сорунза” төлевилел-биле планда кирген бүгү ажыл кылдынган.
Культура адырында эгелекчи санал-оналдыг, шынап-ла, сеткил-сагыжындан ажылынга бердинген улус ажыл-дап турары илдең. Олар кандыг-даа Культура бажыңын хөй чоннуң чыглыр чери болурун чедип ап, улусту мөөңнеп, ылаңгыя аныяктарны хаара тудар сорулгазын чайлыг күүседип турарлар. Бо чылын боттандырып эгелэ-эни “Культурлуг десант” төлевилел көдээ черде чурттап турар чоннуң культурлуг амыдыралын улам-на хөгжүдер дээрзинге бүзүрээр мен – деп, Орлан Сарыглар чугаалаан.
Ол ышкаш Чазак Даргазының оралакчызы чарлаттынган чылда өг-бүлениң үнезин чон аразынга нептередир ажылче болгаш аңаа хамаарышкан чыл дургузунда эртер бүгү хемчеглерже күжүн мөөңнээринче республиканың культура албан черлериниң удуртукчуларын кыйгырган.
Болган хуралга ТР-ниң культура сайыдының оралакчызы Сергей Монгуш бодунуң илеткелинге культураның сайзыралы республиканың күрүне политиказының база бир мурнады хөгжүдер кол угланыышкыннарының бирээзи деп демдеглээн. Культура адырының шапкын хөгжүлдезинге РФ-тиң Президентизи Владимир Путинниң эгелекчи саналы-биле “Культура” национал төлевилелдиң боттанылгазы улуг идигни бергенин, бистиң республикавыска 2023 чылда ук төлевилел ёзугаар бүгү планнаан ажыл шупту чедип алдынганын чугаалаан.
Ол ышкаш 2023 чылда база бир улуг хемчег — Москвага “Тываның культура хүннери” республиканың куль-турлуг амыдыралынга көскү исти арттырган. А ону аңаа эрттиреринге улуг идигни Тывага болган Армейжи культу-ра хүннери, ол төлевилелдиң иштинге болгулаан аңгы-аңгы угланыышкынныг хемчеглер чылыг сактыышкын бо-луп арткан.
ТР-ниң Чазак Даргазы Владислав Ховалыгның деткимчези-биле бо чылын Россияның составынче Тываның эки тура-биле каттышканындан бээр 80 чыл болган оюнга тураскааткан хемчеглер иштинде Тываның культура хүннерин Москвага эрттирерин планнап турар. Аңаа белеткел ажылдары кидин түлүк чоруп турарын ТР-ниң куль-тура сайыды Виктор Чигжит дыңнаткан.
Культура яамызының чылды түңнээн хуралынга Тываның культура шугумунуң шылгараңгай ажылдакчыла-рынга күрүне чергелиг шаңнал-макталдарны тывыскан. ТР-ниң Чазак Даргазының өөрүп четтириишкин бижиин Каа-Хем кожууннуң культура эргелелиниң бухгалтери Анна Хабарова, ТР-ниң Культура яамызында Учет болгаш отчет чорудар эргелелдиң кол бухгалтериниң оралакчызы Белек-кыс Кара-Салга тывыскан.
“Тываның культуразының алдарлыг ажылдакчызы” бедик атка Чөөн-Хемчик кожууннуң культура эргелелиниң начальниги Джамилия Монгуш, ТР-ниң Культура яамызының ажыл-агый эргелелиниң начальниги Венера Монгуш, Кадрлар болгаш эрге-хоойлу хандырылгазының эргелел начальниги Аяна Баяндай, ТР-ниң Креативтиг индустрия школазының эргелекчизи Сайдана Хертек төлептиг болган. Тываның Национал оркестриниң ыраажызы болгаш хөгжүмчүзү Айдың Седииге “Тыва Республиканың алдарлыг артизи” атты тыпсып турда, залда олурганнар изиг адыш часкаашкыннары-биле деткип, байыр чедирген.
Эки ажылы дээш шылгарааннарга ТР-ниң культура сайыды Виктор Чигжит байыр чедиргеш, моон-даа соңгаар культура шугумунда ажылдап турар бүгү ажылдакчыларга чогаадыкчы чедиишкиннерни күзээн.
Бистиң корр.
Чуруктарны интернеттен алган.
