Эрткен чылдың июль айда дириг амытаннарга харыысалгалыг хамаарылга дугайында федералдыг хоойлуга өскерилгелерни киирген. Ээзи чок дириг амытаннарга хамаарылга талазы-биле немелде хемчеглерни киирер бүрүн эргени бүгү-ле регионнарның субъектилеринге дамчыдып берген.
Черлик ыттарны удудур сыкыртыр талазы-биле хоойлу төлевилелин, бир дугаарында, Бурят, Алтай Республикалар, Магадан облазы хүлээп алган. Олар черлик ыттарны туткаш, эрги, чаа ээлери 30 хонук дургузунда тыптырын манааш, келбес болза, ынчан удудур сыкыртыр ажылды чорударын шиитпирлээн.
Тывада база ээзи чок ыттар айтырыы шагдан тура чурттакчы чонга дүвүрелди оттуруп келген. Ук айтырыгны шиитпирлээри-биле, черлик ыттарны тудар, ээлиг ыттарны төлевир чок чазаар хемчеглерни чорудуп турар. Ынчалза-даа черлик ыттар биеэги дег кудумчуда халышпышаан хевээр.
Черлик ыттар-биле нарын байдалды өөренип көргеш, немелде киирген бүрүн эргеге даянып, регионнуң Юстиция яамызы Тываның девискээринде ээзи чок дириг амытаннарга хамаарылга дугайында хоойлу төлевилелин белеткээн. Ынаар черлик ыттарга харыысалгалыг хамаарылга талазы-биле немелде хемчеглерге хамаарышкан чогуур өскерилгелерни киирген.
Юстиция яамызының бирги оралакчызы Борис Очурнуң чугаалап турары-биле алырга, хоойлу төлевилелинче ээзи чок ыттарны чыыр түр үениң оран-савазын тударын киирген. Федералдыг хоойлу ёзугаар приюттарга оларны удудары хоруглуг.
“Ол оран-савага өлүмнүг болгаш халдавырлыг аарыглардан аараан, хөлүн эрттир каржыланган ыттарны удудур сыкыртыр. Дириг амытаннарның бо бүгү байдалын мал эмчизи хынааш, түр үениң оран-савазынга удудур сыкыртыр хире барымдаа барын тодараткаш, аңгы түңнелди үндүрер. Арткан анаа ыттарны приютче чорудуптарга, аңаа оларны өзүп-көвүдевес кылдыр чазап, тарылганы салыр” – деп, ол чугаалаан. Черлик ыттарның хөй болганы-биле оларның баш санын шак ынчаар чоорту эвээжедир сорулганы салган.
2023 чылдың декабрь айда чонну чыггаш, Юстиция яамызының, Чазактың, ветеринария албанының төлээлери ук хоойлу төлевилелиниң баштайгы таныштырылгазын болгаш сайгарылгазын кылгаш, чоннуң үзел-бодалын дыңнаан.
“Ынчан бис келген кижи бүрүзүнүң бодалдарын өөренип көрген бис. Оларның аразында хөй кезии хоойлу төлевилели-биле чөпшээрешкен. Чон чыыжынга ону сайгарган соонда, улаштыр ажылдап кылыры-биле, Тыва Республиканың Дээди Хуралынче чоруткан бис” – деп, Борис Очур чугаалаан.
Республиканың Юстиция яамызы черлик ыттарны шуптузун эвес, а чүгле аарыг болгаш каржыланган ыттарны удудур сыкыртыр талазы-биле өскерилгелерни кииргенин ол демдеглээн. Оон аңгыда, хоойлу төлевилелиниң өске чадалары база регионалдыг прокуратураның чөпшээрелин алыр ужурлуг. Дээди Хуралдың дараазында сессиязынга дыңнаары-биле хоойлу төлевилелин чоруткан.
Чыжыргана СААЯ.
Чурукту интернет четкизинден алган.
«Шын» №5 2024 чылдың январь 24
