«Шын» солуннуң чоокку үндүрүлгелеринде Эрзин кожуунда Тастыг деп черге полиметалл чыдыны бар, аңаа ол үнелиг металлды болбаазырадыр улуг бүдүрүлге тургузар деп турар дугайында чүүлдү улуг сонуургал-биле номчудум. Ол дугайында арга-арыг ажыл-агыйының оралакчы сайыды дыка билдингир тода тайылбырлап каан.
Ылап-ла Тастыг уургайын ажылдадып эгелээр болза, бистиң кожууннуң хөгжүлдезинге бир улуг идиг болур-ла-дыр. Номчуп турарымга, ооң ажыы хөй-дүр: оруктарның шынары экижиир, социал объектилер немежир, ажыл чок улуска ажылдар тыптыр дээш оон-даа өске.
Бистиң республика казымал байлаа-биле бай оран-дыр ийин. Эрткен чүс чылдың 90 чылдар төнчүзүнде Мөрен сумузунуң девискээринде Агиди-Аксы деп черге экспедиция келгеш, хөмүр-даш тывылганын демдеглеп турган чүве. Ооң чанынга мээң ачам Кыргыс Килбекович Намдактың кыштаа турган. Ол черден хөмүр-дашты каскаш, одаарга, одатына бээр болганын сактыр-дыр мен. Оон алгаш көөрге, долгандыр казымал байлак-биле бүткен черде чурттап турар-дыр бис.
Амы-хуумда Тастыг уургайын тургузар деп эгелээшкинни деткиир-дир мен. Улуг бүдүрүлге ажыттынарга, ажылдаар хөй улус база херек апаар-дыр. Бистиң кожуунда, ылаңгыя Мөрен сумузунда «алдын холдуг» оолдарывыс эңдере. Оларга ажыл херек, күш-ажыл кижини каастаар. Амгы үеде мени дүвүредип турар бир айтырыг — аныяктар ажыл чогундан арагалаар-дыр. Хөй ажы-төлдүг аныяк өг-бүлелер ап турар төлевир акшаларын шын эвес, өскээр ажыглап, арага-дарыже сундугуп турары харааданчыг-дыр. Бүгү назынында ажылдап каан, ачы-хавыяалыг хоочуннардан үлегерден алыр болза эки. Мен 78 харлыг хиремде, ам-даа ажыл-агыйны кылып чоруур мен.
Сумувуста ажылгыр-кежээ, мал-маган тудуп, ногаа өстүрүп турар үлегерлиг өг-бүлелер база хөй. Мөрен сумузунга телевидение, массалыг информация чепсектери черле келбес-тир. Мындыг үлегерлиг өг-бүлелерни, төлептиг кижилерни хөйге көргүзүп, эки чырыдып деткиир болза эки деп бодаар мен.
Чечекмаа САДИ,
Тыва Республиканың алдарлыг ажылдакчызы.
Эрзин кожуун, Мөрен суур.
«Шын» №78 2023 чылдың октябрь 14
