Чурттакчы чоннуң эң-не хереглелдиг чеми — хлеб, ооң өртээ октябрь 10-дан тура өскен. Чылдагааны чүдел деп айтырыгга ТР-ниң көдээ ажыл-агый болгаш аъш-чем сайыды Алдай-Мерген Ховалыг харыылаан.
— Бир ай бурунгаар бо айтырыгны хлеб бүдүрүкчүлери-биле сайгарып чугаалажып турган бис. Ынчан хлеб бүдүрүкчүлериниң садыгларга дужаар өртээ 31 рубль кылдыр продукциязының бот-үнезин тургускан. Ол дээрге эң-не хереглелдиг I сорттуң, 600 грамм килдиг хлеб-дир.
Хлеб бүдүреринге эң-не кол продукт – далган. А Тывада далган бүдүрүп турар 3-ле дээрбелиг бис. Ол дээрбелерниң продукциязы республикага четпес. Ынчап кээрге хлеб бүдүрүкчүлери албан-биле соңгаартан далган садып алыр апаар. Минусинск, Абакандан Алтай далганын садып эккеп турар. Бо чылын Алтай крайда агаар-бойдустуң ниити байдалының аайы-биле тараа-быдаазының дүжүдү эвээш болган. Ынчангаш далганның өртээ бичии өзе берген. Ооң чылдагааны-биле бистиң хлеб бүдүрүкчүлери дүүн хлеб өртээн өстүргенин дыңнаткан. Бөгүнден эгелеп хлеб өртээнге 2 рубль немешкен. Ынчап кээрге садыгга хлебти 33 рубльга дужаарга, садыгның ээлери 10–15 хууну немеп алырлар. Ынчангаш октябрь 10-дан тура хлебти садыгларга 37–38 рубльга садар. Бир эвес ол өртекти өстүрүп алган садыглар турар болза, бис баргаш, албан-биле хыналданы кылыр апаар бис.
Бир шоодай далганның (хлеб кылыр I сорттуң далганы) 1200 рубль турган болза, ам 1400–1450 рубль чедир улгаткан, а шынары эки далганның өртээ оон-даа улуг болур дээрзин сайыт дыңнаткан.
«Чүгле Кызыл хоорайда 30 ажыг хлеб бүдүрүп турар пекарнялар бар. Олар-биле ай санында бо айтырыгны сайгарып, чугааны кылып турар бис» — деп, Алдай-Мерген Алдандайович чугаалады.
Алдынай СОЯН.
Буян ООРЖАКТЫҢ тырттырган чуруу.
«Шын» №77 2023 чылдың октябрь 11