Эрте бурун шагда чүвези иргин ийин. Ужарлыг чалымныг кара хаяның баарынга Кускун биле Үгү таваржып келгеш, Үгүзү олургаш:
Мен каш дылдыг амытаннарның дылын билир мен – дээш, шаккырып, янзы-бүрү эдип, алгырып олуруп-тур.
Кускун олургаш:
– Сенден мен ажыг мен – деп хаккыңайнып-хоккуңайнып эдип орган чүвези-дир.
Үгү олургаш, Кускунну мынча деп-тир:
– Сен ындыг-ла кежээ болзуңза, сээң төөгүңде удуп чыткан дилгини өлүп калган деп бодааш, караан барып соктай бергеш, туттуруп чиртип алган чүве дээни кай. Сен карак көргениңде, өлүр тының билбезиң билинмес сен бе?
– Сен ындыг-ла кежээ болзуңза, сээң төөгүңде арга иштинге чораан эликтиң ооргазын ора тепкеш, ооң маңынга шыдашпайн, бир дыттан туттунуптарыңга, элик чартыың чара соп өлүрүп каан чүве дивейикпе. Изиг хан көрүп кааныңда, ийи карааң көзүлбейн, өлүп чорууруңну билинмес сен бе? – деп, Кускун харыылап-тыр эвеспе оң.
Ол-ла ынчап маргыжып олурда, Чашкаадай деп хову кушкажы ужуп чедип келгеш:
– Силер хей-ле мынчап олурар-дыр силер. Силерден бичии-даа болзумза, тос дылды дооза билир амытан болбас мен бе?! – дээш, кижигилештир сыгырып, малгылаштыр киштээр-даа. Оранның чивирлиг кужунуң үнүн доозазын ол ояар өттүнүп эдер, делегейниң араатан бүгүдезиниң үнүн доозазын билир кушкаш бооп-тур.
– Бүгү чүвениң дылын доозазын өттүнүп билир мен орумда, хей-ле маргыжып олурар-дыр силер! – дээш, өргезиниң үңгүрүнче шимеш кынны берип-тир.
Үгү биле Кускун Чашкаадайга чаргызын алыскаш, хомудааштың:
– Үгү, сен хүндүс чоруур болзуңза, сени мен өлүрер мен – деп, Кускун кыжанып-тыр.
– Дүне чоруур болзуңза, Кускун сени, мен өлүрер мен – деп, Үгү удур кыжангаш, какпак хаяның баарынче ужуп кире берген, а Кускун калбак-кара эзимниң шыргайынче ужуп кире берип-тир оо.
Ол шии-биле Үгү хүндүс ужуп болбас, Кускун дүне ужуп болбас апарган дээр чүве.
"Матпаадыр " деп номдан алган.
«Шын» №26 2024 чылдың апрель 6