Бо чылдың февраль айы 29 хонуктуг болганы-биле, саарзык чыл кылдыр санадыр.
Солун чүүл, республиканың аңгы-аңгы божудулга бажыңнарынга өске хүннерде чаш уруглар бир хүнде 10–15 чедир төрүттүнүп турган болза, дөрт чыл болгаш февраль айда кээр 29-туң хүнүнде республика девискээринге чүгле 4 кижи төрүттүнген – ийи оол, ийи кыс.
Ниитизи-биле Тыва Республиканың ХБАБ органнарынга 2024 чылдың февральда 448 чаш төрүттүнген деп бүрүткеттинген. Оларның аразында оолдар – 228, уруглар – 219.
Бо төрүттүнген чаштар аразында оолдарны хөй кезиинде Алдар, Начын болгаш Дамир деп адап турар болза, кыстарны – Амелия, Амина деп аттар-биле адаары нептереңгей болуп турар. Ховар аттар: оолдарга – Тайлун, Кашпал, уругларга – Адья-Ма, Наланда, Дия, Наоми деп аттарны ада-иелери тыпсып турар.
Бо чылдың февральда төрүттүнген оолдарның эң-не шыыраа – 4084 гр болган. Ол Чеди-Хөл кожуунга төрүттүнген болза, кыстар аразында 3980 гр уруг Кызыл хоорайга төрүттүнген.
Февральда Сүт-Хөл кожуунга хөй ажы-төлдүг бир өг-бүлеге сес дугаар уруг төрүттүнген болза, Чеди-Хөл кожуунга хары угда ийи өг-бүлеге чеди дугаар уруглары төрүттүнген.
Саарзык чылдың тудуу хүннүг айы Тывага ындыг-ла багай эвес, харын-даа өске айлардан дүжүткүр болган деп чугаалап болур. Ол айда божаан аваларның эң улуг назылыы 44 харлыг.
Чогум-на саарзык чылдың тудуу хүнү – февраль 29-та төрүттүнген улусту амыдыралдан эскерер болза, ындыг-ла хөй эвес. Ынчалза-даа олар өскелерден ылгалдыг, тускай салым-чаяанныг болур деп интернетте хөй чижектерни киирип, бижип турары солун.
Чижээ, Римниң императору Юлий Цезарь, Италияның сураглыг композитору Джоаккино Антонио Россини, совет чогаалчы Фёдор Абрамов, француз актриса Мишель Морган, билдингир совет актриса Ирина Купченко, хаакка дөрт дакпыр Олимпий чемпиону Раиса Сметанина, сураглыг актёрлар Максим Записочный, Гарик Харламов, Владимир Комаров, актриса Алина Покровская.
Оон аңгыда, февраль 29-та төрүттүнери – ховар болуушкун, 1500-түң аразындан 1 таварылга болур деп интернетте бижип турар. База бир солун таварылга, Норвегиядан бир өг-бүле Гиннесстиң рекордтар номунче кирген. Оларның үш ажы-төлү аңгы-аңгы чылдарда февраль 29-та төрүттүнген болуп турар.
К. МОНГУШ.
Чурукту интернет четкизинден алган
.
“Шын” №19 2024 чылдың март 13
